Category: GENERAL_SCIENCE

ఎర్త్ పిన్ నేరుగా ఉపకరణ యొక్క బయటి భాగం, అంటే వినియోగదారుడు తాకే అవకాశం ఉన్న భాగానికి కలపబడి ఉంటుంది. అలాగే సాకెట్ లోని ఎర్త్ పిన్ కనెక్టర్ ఎర్త్ పిట్ కి కలపబడి ఉంటుంది. ఉపకరణలో పొరపాటున లైవ్ వైర్ వదులు అవ్వడం వల్ల కానీ లేదా మరో కారణంగా కానీ, ఉపకరణ యొక్క లోహపు భాగానికి తగిలితే, ఆ లోహపు భాగాన్ని వినియోగదారుడు తాకినప్పుడు షాక్ తగిలే అవకాశం ఉంటుంది. అందుకే ఈ లోహపు భాగలని ఎర్త్ వైర్ ద్వారా ఎర్త్ పిట్ కి కలిపినట్లైతే, లోహపు భాగంలో పొరపాటున కరెంట్ ప్రవహిస్తే, అది ఎర్త్ వైర్ ద్వారా ఎర్త్ పిట్ కి చేరుకుంటుంది. ఎర్త్ పిన్ పెద్దగా ఎందుకు ఉంటుంది? గమనిస్తే ఎర్త్ పిన్ పెద్దగా ఉండడమే కాదు, మిగిలిన రెండు పిన్…

రన్ వే పై పరుగెత్తడం వలననే విమానం గాల్లోకి ఎగురుతుంది. వేగం ఒక అవసరమే కానీ, కేవలం వేగంగా వెళ్ళడం వలన మాత్రమే విమానం ఎగరదు (రన్ వే పై విమానం వెళ్లే వేగాన్ని అందుకోగల కార్లు ఎన్నో ఉన్నాయి). పిల్లలు గాలిపటాన్ని ఎగరేయడానికి దారం పట్టుకొని పరుగెత్తడం వంటిదే ఇది. అలా వేగంగా వెళ్ళడం వలన రెక్కల పై భాగంలో గాలి యొక్క పీడనం తగ్గిపోయి క్రిందివైపున ఉన్న అధికపీడనం రెక్కలను పైకి నెట్టడం వలన విమానం గాల్లోకి లేస్తుంది. తరువాత జెట్ ఇంజన్లు దానిని గాలిలో ముందుకు నడిపిస్తాయి.

శాస్త్రంలో సందిగ్ధతకి తావు లేదు. ఆధునిక విజ్ఞాన శాస్త్రంలో మనం ముఖ్యంగా చేసే పని “పేర్లు పెట్టడం.” అనగా, మన అనుభవ పరిధి లోకి వచ్చిన దృగ్విషయాలకి నిర్ద్వందంగా ఉండేటట్లు పేర్లు పెట్టడం. ఇప్పుడు మనం గాలివాన, తుపాను, టైడల్ వేవ్, సునామీ, ఉప్పెన అన్న పేర్లకి నిర్ధిష్టమైన అర్థాలు నిర్దేశిద్దాం. గాలివాన, తుపాను, చక్రవాతం గాలితో వచ్చే వాన గాలివాన (storm or windstorm). ఈ గాలి వేగం ఒక హద్దు (గంటకి 75 మైళ్లు లేదా 120 కిలోమీటర్లు) మీరి ఉంటే అది తుపాను. హిందూ మహాసముద్రంలో పుట్టే తుపానులని “సైక్లోనులు” (cyclones) అంటారు. అట్లాంటిక్ మహాసముద్రంలో పుట్టే తుపానులని “హరికేన్” (hurricane) అనిన్నీ, పసిఫిక్ మహాసముద్రంలో – అంతర్జాతీయ తేదీ రేఖకి తూర్పున – పుట్టేవాటిని “టైఫూన్” (typhoon) అనిన్నీ అంటారు. అనగా,…

వారాల నుండి నెలల తరబడి సముద్రంలో ప్రయాణించే నౌక లో విద్యుత్ చాలా కీలకమైనది. నౌక యొక్క విద్యుత్ అవసరాలకి అనుగుణంగా, విద్యుత్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ నౌకలోనే ఏర్పాటు చేయబడి ఉంటుంది. ఎక్కువ శాతం నౌకలలో శిలాజ ఇంధనాలని మండించడం ద్వారానే విద్యుత్ ఉత్పాదన జరుగుతుంది. అన్ని భారీ నౌకలలోనూ ప్రాథమికంగా, జనరేటర్ మరియూ ప్రైమ్ మూవర్ ఉంటాయి. ప్రైమ్ మూవర్ అంటే ఇంధనాన్ని మండించి, తద్వారా యాంత్రిక శక్తిని సృష్టించే యంత్రం. ఉదాహరణకి డీజిల్ ఇంజిన్ ఒక ప్రైమ్ మూవర్. ఇందులో డీజిల్ ని మండించడం ద్వారా వచ్చే భ్రమణ శక్తిని, జనరేటర్ కి అందించడంతో విద్యుత్ ఉత్పత్తి అవుతుంది. యుద్ధ నౌకలలో అణు విద్యుత్ తో నడిచే ఏర్పాటు ఉంటుంది. అలాగే కొన్ని నౌకలలో ఆవిరి తో నడిచే టర్బైన్ లు ప్రైమ్ మూవర్…

విమానం లో మూడు అద్దాలు ఉంటాయి. బయట ఉన్నది (outer most glass) చాలా గట్టిది. ఇది ఎందుకు అంటే మనం విమానం లో ఉన్నప్పుడు అది గాలిలొ ఉంటే భూమి మీద నుండి 35000ft లు దూరం ఉంటుంది. అంత ఎత్తులో మనం ఊపిరి పీల్చుకోలేము. ఎందుకంటే అక్కడ pressure చాలా తక్కువ ఉంటుంది. ఆ pressure లో సాధారణ మనుషులు ఊపిరి లేక స్పృహ కోల్పోయి క్రమంగా 10–15 నిమిషాల్లో మరణిస్తారు. అంత ఎత్తులో కూడా మనం ఊపిరి పీల్చుకోవాలంటే మన విమానం లో ఊపిరి కి సరిపోయేంత pressure ఉండలి. అందుకోసం విమానం లో high pressure ఉంటుంది. ఒక వేళ విమానం గాలిలొ ఉండగా అద్దం పగిలితే బయట low pressure కి విమానం లోని high pressure కి మధ్య…

ఇంద్రధనస్సులో ఎన్ని రంగులు ఉంటాయి? ఇంద్రధనస్సు బహుళ వర్ణ కాంతి యొక్క వంపు వలె కనిపిస్తుంది. సూర్యకిరణాలు వర్షపు బిందువుల గుండా వెళుతున్నప్పుడు ఇది ఏర్పడుతుంది. తెలుపు రంగులో ఉండే సూర్యకాంతి వాస్తవానికి ఏడు రంగులతో రూపొందించబడింది. ఈ రంగులు వైలెట్, ఇండిగో, నీలం, ఆకుపచ్చ, పసుపు, నారింజ మరియు ఎరుపు, VIBGYOR గా సంక్షిప్తీకరించబడ్డాయి, ఈ పదం యొక్క ప్రతి అక్షరాలు ఒక రంగును సూచిస్తాయి. ఇంద్రధనస్సు ఎలా ఏర్పడుతుంది? సూర్య కిరణ వర్షపు బిందువుల గుండా వెళుతున్నప్పుడు, అది వక్రీభవనం, ప్రతిబింబం మరియు మళ్ళీ వక్రీభవనానికి లోనవుతుంది. ప్రతి వర్ష బిందు కూడా ప్రిజమ్‌గా పనిచేస్తుంది. సూర్యుడు వృత్తాకారంగా ఉన్నందున ఇంద్రధనస్సు కూడా వృత్తాకారంగా ఉంటుంది. సూర్యరశ్మి ఏడు రంగులతో తయారైందని మన పూర్వీకులకు తెలుసు. కాబట్టి ఏడు గుర్రాలను సూర్యుడి రథంలో ఉంచారు.

వెలాసిటీ ని వేగం అందాం. “లీనియర్ వెలాసిటీ” అనేదానిని సరళ వేగం అందాం. అనగా, ఒక సరళ రేఖ వెంబడి వేగం. అనగా ఒక సరళ రేఖ వెంబడి ఒక క్షణంలో ఎంత దూరం కదిలేమో చెబుతుంది. అనగా, వేగం = కదలిన దూరం/జరిగిన కాలం. (ఇక్కడ “/” అంటే “భాగించు” అని అర్థం.) కారు సెకండుకి 10 మీటర్లు కదిలితే దాని సరళ వేగం 10 మీటర్లు/సెకండు (ఇక్కడ “/” అంటే “సెంకడుకి ఇన్ని మీటర్లు” అని అర్థం ). ఇలాంటి సరళ రేఖ వెంబడి వేగాన్ని v అనే అక్షరంతో సూచించి, ఇంగ్లీషులో linear velocity అంటారు. కారు ముందుకి కదిలినప్పుడు దాని చక్రం గిర్రున గుండ్రంగా తిరుగుతుంది కదా. చక్రం ఎక్కువ జోరుగా తిరిగితే కారు ఎక్కువ జోరుగా ముందుకి కదులుతుంది. కనుక…

ప్రపంచ వ్యాప్తంగా విమానాలు కొన్ని స్టాండర్డ్ (standard) మార్గాలలోనే దాదాపుగా ప్రయాణించ వలసి వస్తుంది. ఈ స్టాండర్డ్ మార్గాలను మనం ఫ్లైట్ పాత్స్ (flight paths) అని అనవచ్చు. ఎక్కువ శాతం ఈ మార్గాలలోనే విమానాలు ప్రయాణం చేయవలసి వస్తుంది. ఇందుకు కొన్ని కారణాలు: 1. ప్రపంచ దేశాల పైనుండి విమానాలు వెళ్ళవలసి ఉన్నందున, వేరు వేరు దేశాల మిలిటరీ స్థావరాలమీద విమానాలను వెళ్లనివ్వకుండా ఆంక్షలు విధిస్తారు. 2. కొన్ని ముఖ్యమయిన మరియు రహస్య స్థావరాల మీద నుండి విమానాలను వెళ్లనివ్వరు. 3. జెట్ స్ట్రీమ్స్, అంటే ఆకాశం పైన ఎత్తులో కొన్ని వేగంగా వీచే గాలి దిశలను బట్టి ఫ్లైట్ పాత్స్ నిర్ణయిస్తారు. 4. విమానపు రాడార్ కింద నెల మీద ఉండే కొన్ని ఎయిర్ ట్రాఫిక్ కంట్రోలర్స్ రాడార్ పరిధిలోనే ఉండవలసిన కారణంగా, కొన్ని…

జాగ్రత్తగా గమనిస్తే చంద్రుడు మనతో పాటు కదులుతున్నట్టు అనిపించడు. మనతో పాటు కదులుతున్నాడు అని అనుకోవడానికి కారణం, దూరం మరియు కోణం (angle)! ప్రయాణం మొదలు పెట్టినప్పుడు మనకి చంద్రుడు ఎంత దూరం లో ఎంత కోణం లో కనిపిస్తున్నాడో ప్రయాణం సాగిస్తునపుడు, ప్రయాణం ముగిసినప్పుడు కూడా అంతే దూరం లో అంతే కోణం లో కనిపిస్తాడు. అందువల్ల చంద్రుడు కూడా మనతో పాటే కదులుతున్నాడనే భావన కల్గుతుంది మనకి చంద్రుడికి దూరం సుమారు 4 లక్షల కి.మీలు. మన ప్రయాణం ‘A నుంచి B వరకు. భూమి మీద మనం చాలా దూరం వెళ్ళాం అనుకున్నప్పటికీ దాని వల్ల కోణం లో వచ్చిన మార్పు (angular difference) చాలా తక్కువ. కచ్చితంగా చెప్పాలంటే చంద్రుడి స్థితి లో మార్పు ఉంటుంది కానీ దాన్ని మనం కేవలం…

విశాలంగా ఏర్పడిన మంచు పలకలను మనం గ్లేషియర్స్ అని అనవచ్చు. అధిక మంచు ఒక ప్రాంతంలో కురవడం వలన గ్లేషియర్స్ ఏర్పడతాయి. ఈ గ్లేషియర్స్ చాలా నిదానంగా కదులుతూ ఉంటాయి. గ్లేషియర్స్ను కొన్ని రకాలుగా మనం విభజించవచ్చు. వ్యాలీ (Valley) గ్లేషియర్స్: ఇవి ఎక్కువగా పర్వతాలమీద ఏర్పడుతాయి. పర్వతాలు మీద మంచు ఎక్కువగా పేరుకుపోవడంతో ఆ పర్వతాల మీద మంచు పలకలు ఏర్పడతాయి. అలా కొన్ని దశాబ్దాల పాటు ఈ మంచు పేరుకుపోవడంతో కింద ఉన్న మంచు తీవ్రమయిన వత్తిడికి గురి అయ్యి మంచు యొక్క సాంద్రత పెరుగుతుంది. ఈ మంచు పలకలు ఎక్కువ బరువు పెరగడంతో కింద భాగము వత్తిడికి గురి అయ్యి, పర్వతము పైనుండి మంచు కిందకు జారుతుంది. అలా కిందికి జారిన మంచుపలకలు వేడికి కరిగి నదిలా ప్రవహిస్తాయి. ఉదాహరణకు హిమాలయాల మీద…

A water cannon salute, for those of us who don’t know what it means, is nothing but expelling plumes of water from the Aircraft Rescue and Firefighting (ARFF) trucks to form a series of arches under which the aircraft slowly passes. It’s a beautiful sight to see & symbolically, the procession looks similar to a bridal party walking under a wedding arch. Usually 3,000 gallons (or 11,300 liters) of water is used by a single ARFF vehicle (or firetruck) for a single water cannon salute in about 2 minutes. It is usually given…

1990 సంవత్సరం బంగాళాఖాతంలో ఏర్పడిన తుఫాను మచిలీపట్నంను తాకి అల్లకల్లోలం చేసింది. ఆ తుఫాను పేరు TC 02B. కాకినాడ తీరమును 1996 సంవత్సరంలో మరో తుఫాను తాకింది. దాని పేరు 07B. ఈ రెండు తుఫాన్లు మనకు గుర్తులేవు. కాని హుద్ హుద్ (HudHud) తుఫాను లేదా ఫైలిన్ (Phailin) తుఫాను అంటే గుర్తొచ్చే అవకాశం ఉంది. ఎందుకంటే అంకెలు కన్నా మనకు పేర్లు బాగా గుర్తుంటాయి కనుక. 1990 సంవత్సరం నుండి ప్రపంచ వాతావరణ శాఖ (WMO) తుఫాన్లకు పేర్లు పెట్టాలని నిర్ణయించుకుంది. వేర్వేరు ప్రాంతాలలో ఉన్న వాతావరణ శాఖలు, ఆయా ప్రాంతాలకు సంబంధించిన పేర్లను ఎంపిక చేసి తుఫాన్లకు పెట్టవలసి ఉన్నది. ఉదాహరణకు బంగాళాఖాతం, అరేబియా మహాసముద్రంలో ఉద్భవించిన తుఫాన్లకు ఢిల్లీ తుఫాను వాతావరణ శాఖ (RMSC NEW DELHI) నిర్ణయించాల్సివస్తుంది .…

The primary limitation of building a large aircraft is the aircraft’s structure itself. After achieving a certain threshold weight, the structure, no matter however strong it may be, won’t be able to take its own weight. One may want to reinforce the structure with reinforcing elements but that increases the weight that makes matter even worse. It reaches the level of a paradox when the structural gets crushed by its own weight. This is called Square–cube law. The maximum load reached by any aircraft during take off is 640 tons & the aircraft is the…

HA tabletop runway is like a flat surface over a hill or a plateau with one or both of its ends falling through a steep slope to the surface level. So if a plane overruns during landing then there is is an accident in waiting. There are 3 such runways in India – in Mizoram Karnataka and Kerala. Last time an accident happened on a tabletop runway was in 2010 in Karnataka. In that case, when the pilots realised they had overrun, they tried to take off the flight before…

ద్రవం (fluid) యొక్క గమనాన్ని రెండు విధాలుగా విభజించవచ్చు. 1. లామినార్ ఫ్లో (Laminar Flow) 2. టర్బులెంట్ ఫ్లో (Turbulent flow) లామినార్ ఫ్లో యొక్క గమనం చాల స్మూత్ గా, స్థిరముగా ఉంటుంది (smooth and steady). టర్బులెంట్ ఫ్లో యొక్క గణమం స్థిరముగా ఉండదు, చాల గజి బిజిగా (erratic and chaotic) ఉంటుంది. రేయినాల్డ్స్ (Reynolds) అనే పరిశోధకుడు ఈ రెండు ఫ్లోల మధ్య తేడాను గమనించారు. ఒక ఫ్లో లామినార్ లేదా టర్బులెంట్ అని చెప్పడానికి రేయినాల్డ్స్ నెంబర్ (Reynolds number, Re) ను రేయినాల్డ్స్ ప్రతిపాదించాడు. ద్రవం యొక్క గతి శక్తి (kinetic energy) మరియు దాని యొక్క స్నిగ్ధత (viscosity) మీద లామినార్ ఫ్లో లేక టర్బులెంట్ ఫ్లో ఆధారపడి ఉంటుందని గమనించాడు. Reynolds experiment: ఒక పైప్ లో నీళ్లు వెళ్తున్నాయి…

విమాన గమన స్థితిని మార్చుకోడానికి కొన్ని cockpit లో పరికరాలను పైలట్ ఉపయోగించవలసి వస్తుంది. ముందుగా విమాన స్టడీ స్టేట్ (steady state) గురించి తెలుసుకుందాం. స్టడీ స్టేట్ (steady state) : విమానం యొక్క వేగం స్థిరంగా ఉండి, అన్ని దిక్కుల యెక్క ఫోర్సెస్ సమానముగా ఉన్నపుడు (sum of all forces equal to zero) విమానం స్టడీ స్టేట్ లో ఉందని అర్ధం. సాదరంగా విమానం స్టడీ స్టేట్ లో ఉన్నపుడు మనకు పానీయం మరియు భోజనం వడ్డిస్తారు. ఇక్కడ L అంటే లిఫ్ట్ అని అర్ధం (విమానం ఎగరడానికి కావాల్సిన ఫోర్స్, రెక్కల ద్వారా వస్తుంది) D అంటే డ్రాగ్ అని అర్ధం (విమానమును వెన్నక్కి లగే ఫోర్స్, విమానపు మీద గాలి చూపించే ఫోర్స్ అనమాట) W అంటే వెయిట్ అని అర్ధం (విమానము ఒక్క మొత్తం…

మేఘాలలో ఉండే ఐస్ క్రిస్టల్స్ ,గాలి వలన ఒకదాన్నొకటి ఢీకొంటూ ,ఒక పద్ధతి లేకుండా ప్రవహిస్తూ ఉంటాయి.అలా ఢీకొన్నప్పుడు అందులో ఉండే ఎలక్ట్రాన్స్ ఒకదాని నుంచి ఇంకోదానిలోకి పాస్ అవుతాయి.ఈ ప్రక్రియ వలన మేఘంలోని పైన భాగం అనుకూలంగా(పాసిటీవ్గా), మరియు మేఘంలోని కింది భాగం ప్రతికూలంగా(నెగటీవ్గా) ఛార్జ్ అవుతూఉంటాయి. భూమికి పాసిటీవ్ ఛార్జ్ ఉంటుంది.భూమికి ఉండే పాసిటీవ్ ఛార్జ్ కి ,మేఘాల కింద భాగంలో ఉండే నెగటివ్ ఛార్జ్ ఆకర్షింపబడతుంది(వ్యతిరేక ఛార్జెస్ మధ్య ఆకర్షణ ఉంటుంది ).ఆ పాసిటీవ్ మరియు నెగటీవ్ ఛార్జెస్ కలుసుకోవాలంటే అవి గాలి యొక్క ఇన్సులేటింగ్ లక్షణాలని(Insulating properties) అధికమించాలి. ఒక పరిధి తరువాత మేఘం కింద నెగటివ్ ఛార్జ్ పెరిగి అది గాలి యొక్క ఇన్సులేటింగ్ లక్షణాలని అధికమించేంత బలంగా తయారవుతుంది‌. అప్పుడు ఈ నెగటివ్ ఛార్జ్ అంతా ఒకేసారి పాసిటీవ్…

వెబ్ సెర్చ్ ఇంజన్ సమర్పణ అనేది ఒక వెబ్ మాస్టర్ ఒక వెబ్‌సైట్‌ను నేరుగా సెర్చ్ ఇంజిన్‌కు సమర్పించే ప్రక్రియ. సెర్చ్ ఇంజన్ సమర్పణ కొన్ని సార్లు వెబ్‌సైట్‌ను ప్రోత్సహించే మార్గంగా ప్రదర్శించ బడుతుంది, అయితే ఇది సాధారణంగా అవసరం లేదు ఎందుకంటే ప్రధాన సెర్చ్ ఇంజన్లు వెబ్ క్రాలర్‌లను ఉపయోగిస్తాయి, చివరికి సహాయం లేకుండా ఇంటర్నెట్‌ లో చాలా వెబ్ సైట్‌లను కనుగొంటారు. వారు ఒకేసారి ఒక వెబ్ పేజీని సమర్పించ వచ్చు, లేదా వారు సైట్ మ్యాప్‌ను ఉపయోగించి మొత్తం సైట్ ‌ను సమర్పించ వచ్చు, కాని సెర్చ్ ఇంజన్లు చక్కగా రూపొందించిన వెబ్‌ సైట్‌ను క్రాల్ చేయ గలగటం వల్ల సాధారణంగా వెబ్‌సైట్ యొక్క హోమ్ పేజీని సమర్పించడం అవసరం. సెర్చ్ ఇంజిన్‌కు వెబ్‌ సైట్ లేదా వెబ్ పేజీని సమర్పించడానికి మిగిలిన…