Category: సంప్రదాయాలు

మొలత్రాడు మగవారు, ఆడవారు కట్టుకోవటం అనాదిగా వస్తున్న ఆచారం. మనిషి ఏ బంధము, బంధుత్వం లేక విగత జీవిగా వున్నప్పుడు అతనికి ఆ మొలత్రాడు అవసరం లేదు. మనిషి పుట్టిన వెంటనే అతనికి వెండి తో చేసిన ఒక తీగను నడుముకి చుట్టి అతనితో ఒక బంధాన్ని ఏర్పరుచు కుంటారు. అలా ఏ త్రాడు వేయకపోతే వాళ్ళ మధ్య ఏ బంధుత్వం ఏర్పడదు అని ఒక శాస్త్రం. నడుముకి ఎటువంటి తాడు లేకుండా ఏ పురుషుడు అలా వుండకూడదు. అది ఒక అమంగలం. ఆడవారు ఎలా సుమంగళిగా వుంటారో, అలానే మగవారు కూడా మొల త్రాడు తో వుండాలి. ఇలా ధరించడం వల్ల శరీరం దృష్టి దోషం లేకుండా వుంటుంది. తాయ త్తు మొల త్రాడుకే కాకుండా, మెడలో కూడా ధరించవచ్చు. కర్మకాండ అనే తంతులో ఈ త్రాడుని తీసెయ్యటం అనేది, ఇక ఈ జీవికి ఎటువంటి బంధుత్వం లేదు అని చెప్పటమే.

అఘోరాలు సహజంగా ఏ వస్త్రమూ, తాడు వాళ్ళ వంటిపైన వుంచుకొరు. అలా వాళ్ళు ఎల్లప్పుడూ ఈశ్వర సాన్నిధ్యంలో వుంటారు.

గుడి చుట్టూ ప్రదక్షణ కుడి చేతి వైపు నుండే చేస్తారు ఎందుకు?

గుడిలో ప్రదక్షిణం సాధారణంగా “మూలవిరాట్టు ప్రదక్షిణం చేసే వ్యక్తికి కుడివైపుగా ఉండేటట్టు” చేస్తారు అని చెప్తే స్పష్టంగా ఉంటుంది. దీన్నే క్లాక్-వైస్ లేదా గడియారం తిరిగే దిశ అంటారు కదా. ఈ పద్ధతిలో నడిస్తే ప్రదక్షిణంగా నడవడమనీ, మూలవిరాట్టు వ్యక్తి ఎడమవైపుకు వచ్చేలా నడిస్తే అప్రదక్షిణంగా నడవడం అనీ అంటారు.

ఇలా ఎందుకు నడుస్తారంటే – నడిచేప్పుడు భక్తులకు కుడిచేతివైపు భగవంతుడు ఉంటాడు. ఇలా ఉండడమే విధాయకం. భార్యాభర్తలు పూజా కార్యక్రమాల్లోనూ, వివాహ క్రతువులోనూ నిలబడినప్పుడు భార్య భర్తకు ఎడమవేపున నిలబడాలి అంటారు. ఈ రెంటికి ఒకటే సూత్రం. (భర్త దేవుడిలాంటివాడు అన్నది కాదండీ, బాబోయ్) చిన్నవారికి కుడిపక్కన పెద్దవారు నిలబడాలి.

పైన చెప్పిన ప్రదక్షిణ పద్ధతి అన్ని ఆలయాలకు వర్తిస్తుంది కానీ శివాలయానికి వర్తించదు. శివాలయాల్లో మాత్రం వచ్చినవారు ఏ ఆశ్రమంలో ఉన్నారు (బ్రహ్మచర్యం, గృహస్థు, సన్యాసి) అన్నదాన్ని బట్టి వారు ప్రదక్షిణం చేసే పద్ధతి మారిపోతుదంది.

• గృహస్థు: శివాలయంలో శివుని లింగానికి చేసిన అభిషేక జలం బయటకు వెళ్ళడానికి ఉండే మార్గాన్ని సోమసూత్రం అంటారు. గుడిలోంచి ఓ ఏనుగు బొమ్మ వంటి రూపం బయటకు పెట్టి అందులోంచి అభిషేక జలం వదులుతారు చూశారా, అది సోమసూత్రం. గృహస్థు దాన్ని దాటకూడదట. ధ్వజస్తంభం దగ్గర ప్రదక్షిణంగా (శివుడు కుడిన ఉండేలా) ప్రారంభించి తిరిగి సోమసూత్రం వరకూ వచ్చి, ఆగిపోయి వెనుదిరిగి అప్రదక్షిణంగా సోమసూత్రం వరకూ వెళ్లి, ఆగి వెనక్కి తిరిగి ప్రదక్షిణంగా సోమసూత్రం దాకా నడచి – ఇలా చేయాలట. ఎందుకంటే గృహస్థు శివుని సోమసూత్రాన్ని దాటకూడదట. ఐతే, ఇలా చేసేప్పుడు అప్రదక్షిణంగా వెళ్ళడం, తద్వారా శివుడు భక్తుని ఎడమపక్కన ఉండే అవకాశం ఉంటుంది కదా, ఇలా ఎలా అంటే నాకు తెలియదు మరి.

బ్రహ్మచారి: బ్రహ్మచారికి సోమసూత్రం దాటకూడదన్న నియమం లేదు. (ఎందుకన్నది తెలియదు నాకు) కాబట్టి ప్రదక్షిణం మిగిలిన ఆలయాల్లో ఎలా చేస్తామో అలా పూర్తిగా చేసేయవచ్చు.

సన్యాసి: సన్యాసులు ప్రదక్షిణంగా కాక అప్రదక్షిణంగా (అంటే మూలవిరాట్టు ఎడమపక్క ఉండేలా) తిరగాలి ఆలయం చుట్టూ.

తావీజులు కడితే దయ్యాలు భూతాలు వదులుతాయి అంటారు కదా అది ఎంత వరకు నిజం!

అందరికి నమస్కారములు రాగి తావీజులు, అష్టబంధనము రేకులు, చేతికి రాగి కడియము, తలుపుకు మధ్యలో రాగి నాణ్యము,రాగిపాత్రలో తాగేనీరు,ఇవన్నీ చెడు ప్రభావము వున్నవన్ని,రాగి తీసుకొని మంచిప్రభావమును బయటికి తోస్తుంది. అందువలన పచ్చగాను,నలుపు రంగుగా మారుతుంది, ఇదే రాగిరేకు బీజాక్షరము లిఖించి దేవుని క్రింద ప్రతిష్ట చేస్తారు, గర్భగుడి పైన ఒక రాగి కలశము ప్రతిష్ట చేస్తారు, ఇవన్నీ,చేడు ప్రభావమును,వేదమంత్రాలు పూజలు వలన,బయటికి నెట్టి, మంచి ప్రభావమును ఆలయములో ప్రసరింప చేస్తుంది.

ఇదేవిధముగా వెండి, ఇత్తడి, ఇదే గుణము ఉంటుంది,బంగారము మాత్రము మంచి ప్రభావమును తప్ప చేడు ప్రభావమును చేర్పించదు అది ఎప్పుడు నలుపు కాదు, మంచి ప్రభావము ఉన్నందు వలన, అది సంపద గాను, విలువ అధికముగా పవిత్రముగా వుంటుంది.

దయ్యాలు భూతాలు అనేది ఏదిలేదు, కొన్ని ప్రతికూలమైన ఆలోచనలు పదే పదే ఆలోచించడము వలన, ఒత్తిడి గురిఅవుతారు దీనిని దయ్యాలు భూతాలుగా నమ్ముతారు, వీరికి ముఖమునకు ముడు సారి నీరు చెల్లు తారు, మానసిక ఒత్తిడి ఆ నిమిషము తగ్గుతుంది. అప్పుడు ఈ తావీజులు వలన దయ్యాలు భూతాలు వెళ్లిపోయింది, అని నమ్మిస్తారు దీని వలన ఈ తావీజులు వలన గుణమైనది అని నమ్మేవారికి, గుణము కావచ్చు?

నమ్మనివారికి తిరిగి మొదటికి వస్తుంది, ఇది పూర్వకాలము పాటించే వారు ఇప్పుడు దయ్యాలు భూతాలను నమ్మకుండా, సంబంధిత వైద్యులను కలవడము మంచిది. (ధన్యవాదములు).

తులసి చెట్టు, వనమూలికలు,నదిలో ప్రవహించే నీరు,ఇదికాక సముద్రజలము,భూమిపై వున్న ప్రతి మొక్కలు, చెట్లు, ఇవన్నిటికి, భూమిపై రాత్రి సమయము ప్రాణశక్తి (విశ్వశక్తి నుంచి)వెలువడుతుంది. ఈ శక్తి ప్రపంచములో వున్న, సకల జీవరాసులకు, కూడా ప్రసరణ చేస్తుంది,ఈ శక్తి పగలు సూర్య కాంతి వలన,ఈ శక్తి శాతము తగ్గుతుంది. ఉదయము చెట్ల ఆకులు పూలు వికసించి ఉంటుంది, సూర్య అస్తమము నకు, ఆకులు పూలు వాడిపోయి ఉంటుంది,ఇదే విధముగా మనిషి ఉదయము నుండి సాయంకాలము రాత్రి కి, అలసటకు గురిఅవుతారు. నిధరించి ఉదయము లేచినప్పుడు ,తాజాతనము,మనసు ప్రశాంతం గా ఉంటుంది, దీనిలో తులసి దళము, నది భూగర్భ జలాలు, ఆవు పాలు, కొన్ని మూలికలు, వీటి లో ప్రాణశక్తి పుష్కలంగా నిండి ఉంటుంది. అందుకే మహావిష్ణు దేవాలయము లో, తీర్థము తులసి దళము తో, కలిపి ఇస్తూ వుంటారు, అందుకు ఆవుపాలు, జలము, తులసిదళము, వీటిని చనిపోడానికి ముందు ఇచ్చేటప్పుడు, ప్రాణము తిరిగి వస్తుందని నమ్మకము గా భావిస్తారు.

హిందూ సాంప్రదాయంలో బొట్టుకు ఎంతో ప్రాముఖ్యత ఉంది. బొట్టులేని ముఖము,..ముగ్గులేని ఇల్లు. అంటే బొట్టు ఎవరైతే పెట్టుకోరో వారి యొక్క ముఖము, ఇంటి ముందు ఎవరైతే ముగ్గు వేయరో ఆ ఇల్లు.. రెండూ కూడా స్మశానంతో సమానం..అని పెద్దలు చెబుతూ ఉంటారు. కాబట్టి ఇంటిముందు ముగ్గు లేకపోతే దరిద్ర దేవత ఏ విధంగా ఇంట్లో తాండవం చేస్తుందో, అదే విధంగా ముఖాన బొట్టు పెట్టుకోకపోతే ఆ ముఖంలో శనిదేవుడు,..దరిద్రదేవత తాండవం చేస్తాయి…అని పెద్దలు చెబుతూ ఉంటారు.

ఎందుకంటే శనీశ్వరుడు మరియు దరిద్రదేవతగా పిలువబడే జ్యేష్టదేవి ఇద్దరూ భార్యా భర్తలే. కాబట్టి ఒకరు ఉంటే రెండోవారు కూడా ఖచ్చితంగా ఉంటారు. అదేవిధంగా లక్ష్మీదేవి ఉంటే నారాయణుడు ఉంటాడు.వారిద్దరూ ఐశ్వర్యాన్ని కలిగిస్తారు. కాబట్టి ముఖానికి బొట్టు ఖచ్చితంగా పెట్టుకోవాలి అని పెద్దలు చెబుతూ ఉంటారు.

ఎవరైనా మన ముఖాన్ని చూసినప్పుడు వారి యొక్క కంటి నుండి వచ్చేటటువంటి నకారాత్మక శక్తి అంటే నెగెటివ్ఎనర్జీ అంటారు..అది మనపై పడుతుంది. నరుడు కంటి చూపుకి నల్లరాయి కూడా పగిలిపోతుంది అని అంటూ ఉంటారు పెద్దలు. అలాగే ఎదురుగా ఉండేటటువంటి వారు..మన ముఖాన్ని చూస్తే వారి యొక్క చూపులో ఉన్నటువంటి నెగెటివ్ ఎనర్జీ మన యొక్క కనుబొమ్మల రెండింటికీ మధ్యలో ఉండేటటువంటి స్థానంలో కేంద్రీకృతమవుతుంది. మన శరీరంలో ఉండేటటువంటి నాడులలో కొన్ని సున్నితమైనటువంటి నాడులు రెండు కనుబొమ్మలకు మధ్యభాగంలో ఉంటాయి. ఎప్పుడైతే దృష్టి మనమీద పడిందో.. అటువంటి సున్నితమైనటువంటి నాడులు ఒత్తిడికి గురవుతూ ఉంటాయి.ఆ నాడులు ఒత్తిడికి లోనవటం వలన..ఆ నాడులు మెదడుకు అనుసంధానమై ఉంటాయి.అంటే మెదడుకు సంభందించినటు వంటి నాడులు మన ముఖములో కనబడుతాయి.కాబట్టి ఆ మెదడు దెబ్బ తింటుంది. మెదడు దెబ్బ తినడం అంటే మెదడు మీద ఒత్తిడి పెరుగుతుంది. తద్వారా మనకు తలనొప్పి వస్తుంది.మనఃశాంతి పోతుంది. చిరాకు వస్తుంది.ఏ విషయం పైన సరిగా దృష్టి పెట్టలేము. కాబట్టి ఎదుటి వారి యొక్క కంటిచూపు నుండే మన యొక్క మేధాశక్తిని కాపాడుకోవాలంటే.. మెదడును కాపాడుకోవాలంటే..

మనకు ఉన్నటువంటి పాజిటివ్ఎనర్జీని కాపాడుకోవాలంటే ఖచ్చితముగా వారి చూపులకు మన కనుబొమ్మల మధ్య భాగానికి మధ్య ఏదైనా అడ్డంగా పెట్టాలి.

అంటే బొట్టు పెడితే చాలు.

మనం బొట్టు పెట్టుకున్నామంటే ఎదురుగా ఉండేటటువంటి వారి యొక్క చూపు మన యొక్క నుదుట మీద పడినా కూడా మన సున్నితమైనటువంటి నాడులకు ప్రమాదం లేకుండా బొట్టు అడ్డుకుంటుంది.తద్వారా మన యొక్క శక్తి మన దగ్గరే ఉంటుంది. జ్ఞాపకశక్తి, మేధాశక్తి అన్నీ రకాలయినటువంటి విశేషమైనటువంటి శక్తులు మన దగ్గరే ఉంటాయి.ఎటువంటి ఒత్తిడికి లోనూ కావు.మనల్ని కాపాడుతూ ఉంటాయి.మన యొక్క అభివృద్ధికి తోడ్పడతాయి.అందుకని బొట్టు ఖచ్చితంగా పెట్టుకోవాలి.

సైంటిఫిక్ గా కూడా తప్పనిసరిగా సైన్సు ప్రకారం కూడా ఇది నిరూపించడం జరిగింది.అందుకని ఎప్పుడైనా సరే చక్కగా బొట్టు పెట్టుకోండి.ఋణ బాధలు ఉన్నటువంటివారు నాగసింధూరాన్ని బొట్టుగా ధరించండి. ఆ బొట్టు పెట్టుకోవడం వలన ఋణబాధలు అన్నీ కూడా తొలగిపోతాయి. అదే విధంగా సర్పదోషాలు, నాగదోషాలు ఏమైనా ఉంటే అవి కూడా తొలగిపోతాయి. ఎక్కువగా మనఃశాంతి లేక ఇంట్లో గొడవలు ఎక్కువగా అవుతున్నాయి అంటే ఆరావళి కుంకుమను బొట్టు పెట్టుకోండి. పుణ్యస్త్రీలు మాత్రమే కాకుండా..సౌభాగ్యవతులే కాకుండా..మగవారే కాకుండా..వైథవ్యం పొందినటువంటి స్త్రీలు కూడా..

కుంకుమను ధరించవచ్చు దానినే గంగసింధూరము అంటారు.ఆంజనేయస్వామి వారి యొక్క బొట్టు అని కూడా అంటారు. ఆ బొట్టును వైదవ్యం పొందినటువంటి స్త్రీలు కూడా పెట్టుకోవచ్చు.ఎటువంటి తప్పూ లేదు. అందువల్ల చక్కగా కుంకుమను ధరించండి. మన హైందవ ధర్మానికి పట్టుకొమ్మలు మన ఆచారాలే.ఆ ఆచారాలను కనుక మనం అనుసరిస్తే హైందవ ధర్మం యొక్క రక్షణను మనం పొందగలుగుతాము. దానితో పాటుగా మన యొక్క రక్షణను కూడా మనం పొందగలుగుతాము. ఇవన్నీ కూడా పెద్దవారు మనకు ఏర్పాటు చేసినటువంటి బంగారుబాటలు.అందుకని చక్కగా కుంకుమను ధరించండి.

అందం కోసం మరియు ఆధ్యాత్మికత కోసం… పిల్లలు, పెద్దలూ, మగవారు, స్త్రీలు అంతా నుదుట బొట్టు ధరించడం భారతీయ సనాతన సంప్రదాయం. చందనం, విభూతి, కుంకుమ… ఏది ధరించినా మంచిదేనని హైందవ ధర్మం తెలుపుతుంది. నుదుటిలో రెండు కనుబొమల మధ్య ఉండే ఆజ్ఞాచక్రం మీద వేలితో నెమ్మదిగా నొక్కుతూ సిందూరాన్ని కానీ, కుంకుమను కాని పెట్టుకోవటం వల్ల అక్కడి నరాలు ఉత్తేజితమై జ్ఞాపకశక్తినీ ఆలోచనాశక్తీ పెంపొందిస్తాయని యోగశాస్త్రం తెలుపుతుంది.
పద్మపురాణం, ఆగ్నేయ పురాణం, పరమేశ్వర సంహితలోనూ బొట్టు ప్రస్తావన కనిపిస్తుంది. నుదుటన కుంకుమ బొట్టు పెట్టుకోవటం ముత్తైదువుల ఐదోతనానికి చిహ్నంగా భావిస్తారు హిందూ స్త్రీలు. శుభకార్యాలకు బొట్టుపెట్టి పిలవటం హిందూ సాంప్రదాయం.

నుదుటి భాగాన్ని జ్ఞాననేత్రం, శక్తికేంద్రంగానూ పరిగణిస్తారు. అది పీనియల్‌ గ్రంథి స్థానం కూడా. ఇది మానసిక ఆరోగ్యానికి మేలు చేసే హార్మోన్లని పెంపొందించి ఒత్తిళ్ళను దూరం చేస్తుందనీ మంచి ఆలోచనలు కలిగించేందుకు తోడ్పడుతుందనీ చెబుతారు శాస్త్రనిపుణులు. వీటన్నిటికీ తోడు బొట్టు ముఖానికి అందం కూడా వస్తుంది. చూసేవారికి కూడా ముచ్చటగా ఉంటుంది.బొట్టు పెట్టుకున్నవారి మీద ఎదుటవారిలో గౌరవం కలుగుతుంది.

యోగ పరంగా చూసుకుంటే: మానవ శరీరంలోని షట్చక్రాల్లో ఒకటైన ఆజ్ఞా చక్రం కనుబొమ్మల మధ్యలో నెలకొని ఉంటుంది.. ఈ ఆజ్ఞా చక్రాన్ని మూడవ కన్ను గా కూడా వ్యవహరిస్తారు.. బయటకి కనపడే రెండు కళ్ళలో ఒకటి గతాన్ని, మరొకటి ప్రస్తుతాన్ని సూచిస్తాయి,అయితే ఈ మూడవ కన్ను మాత్రం భవిష్యత్తు ని సూచిస్తుంది అని చెప్తారు.. ఈ చక్రం ద్వారా ఆధ్యాత్మితకతను మెరుగుపరచుకోవచ్చు అని చెప్తారు..

మీరు ధరించే “విబూధి” ,లేదా “కుంకుమ” ఈ ఆజ్ఞా చక్రాన్ని మరింత సక్రియం జరిపే అలంకరణ అని చెప్పవచ్చు.. ఇక హిందూ మతంలో ఉన్న విభిన్న శాఖల్లో బొట్టుని ఒకొక్కరు ఒక్కో రకంగా ధరించడం చూడవచ్చు..

• వైష్ణవులు ధరించే బొట్టు నిలువుగా ఉంటుంది.. రెండు తెల్లని గీతలు శ్రీ మహా విష్ణువు యొక్క పాదపద్మాలను సూచిస్తే, ఎర్రటి గీత శ్రీ మహాలక్ష్మి ని సూచిస్తాయి.. వీటిని “ఊర్ధ్వపుండ్రాలు” గా వ్యవహరిస్తారు..

ఈ బొట్టునే తెల్లటి గీతలు భగవంతుని పాదపద్మాలుగా, ఎర్రటి గీత భక్తునిగా కొంతమంది వ్యవహరిస్తారు..

• ఇక శైవ ఆరాధన లో విభూధి ని మూడు అడ్డ గీతలుగా ధరిస్తారు.. ఈ మూడు గీతల వెనుక అనేక కారణాలు చెప్తారు..

* “సత్వ” ,”రజస్”, “తమో” గుణాలకు ప్రతీకగా..

* శివుడి మూడు నేత్రాలకు ప్రతీకగా ..

* శివుడు కాలుడు కనుక “గతం”, “వర్తమానం”, “భవిష్యత్” కాలాలకు ప్రతీకగా ..

ఇలా రకరకాల సంప్రదాయాల్లో బొట్టుని ధరిస్తారు.

ముఖ్యంగా చిన్నచిన్న గ్రామాల్లో, పల్లెటూళ్లలో వుండేవారు గోమాతను ఎంతో దైవంగా పూజిస్తారు. ఎందుకంటే వీటి ద్వారే వారి జీవన విధానం కొనసాగుతుంది. ఆవు ఇచ్చే పాలతో వ్యాపారం చేసుకుంటూ జీవితాన్ని ముందుకు సాగిస్తారు. దీంతో వారు వీటిని ఎంతో దైవంగా భావిండచమే కాకుండా… కొన్ని ప్రత్యేకరోజుల్లో పూజలను కూడా నిర్వహిస్తారు. అయితే కొంతమంది మాత్రం వీటిని పాలిస్తున్న జంతువుల్లాగా భావిస్తారు.

ఆవులను గోమాతగా వర్ణించడానికి పురాణాలలో కొన్ని కథలు కూడా వున్నాయి. పురాణాల్లో గోమాతను సకల దేవతల స్వరూపంగా వర్ణించడం జరిగింది. ఇటువంటి స్వరూపం కలిగిన గోమాతను పూజించడం వల్ల సర్వపాపాలు సంహరించిపోతాయని పురాతనకాలం నుంచే ప్రతిఒక్కరు ప్రగాఢంగా విశ్వసిస్తూ వస్తున్నారు.

గోవు పాదాలలో ఋణ పితృదేవతలు, గొలుసులలో తులసి దళములు, కాళ్లలో సమస్త పర్వతాలు, మారుతీ తదితరులు కలవారున్నారు.
అలాగే గోమాత నోరు లోకేశ్వరం, నాలుక నాలుగు వేదాలుగానూ, భ్రూమద్యంబున గంధర్వులు, దంతాలలో గణపతి, ముక్కులో శివుడు, ముఖంలో జ్యేష్ఠాదేవి, కళ్లలో సూర్యచంద్రులవారు, చెవులలో శంఖు-చక్రాలు, కొమ్ములలో యమ – ఇంద్రులు వున్నారు.
అలాగే కంఠంలో విష్ణువు, భుజాన సరస్వతి, రొమ్మున నవగ్రహాలు, మూపురంలో బ్రహ్మదేవుడు, గంగడోలున కాశీ – ప్రయాగ నదులు మొదలైనవి వుంటాయి. ఇలాగే గోమాతలో వున్న రకరకాల అవయవాల్లో సకల దేవతలు కొలువై వున్నారు. అందువల్లే పురాణాల్లో గోమాతకు ప్రత్యేక స్థానాన్ని పొందుపరిచారు.

గాజులు మనకు అలంకరణ వస్తువులుగా ఆభరణాలుగా మాత్రమే తెలుసు. రంగు రంగు గాజులను ధరించి ఫ్యాషన బుల్ గా కనిపిస్తాం. అలాగా చేతి నిండా బంగారు గాజులు ధరించి వాటిని ఆస్తిగా చూస్తాం. అదే ఆచారం ఎందుకు వచ్చిందో తెలుసా?

గర్భాశయం నాడులను ఉద్దీపనం చేయడానికి ఉద్దేసించినవే గాజులు. మహిళల మణికట్టుకు ముంజేతికి మధ్య ఉండే నాడులు గర్భాశయ నాడులతో అనుసంధానమై ఉంటాయి. మణికట్టునాడులు స్వల్పంగా ఒత్తిడికి లోనవుతుంటే గర్భాశయనాడులు అందుకు అనుగుణంగా ఉత్తేజితమవుతాయి. దాంతో గర్భాశయ పనితీరు కండారాల కదలికలు సవ్వంగా జరుగుతుంటాయి. ఇందుకు ప్రత్యామ్నాయం లేదా అంటే .. రోజూ కొంతసేపు మణికట్టు ముంజేతి మధ్య చేత్తో నొక్కుకోవచ్చు.

అలాగని మర్థన చేసినంత ఒత్తడి పడకూడదు. కాబట్టి ఒక రకంగా అలంకరణగాను, ఆరోగ్య సాధనంగాను ఉపకరించే విధంగా డిజైన్ అయినవే ఈ గాజులు

ప్రపంచంలోనే అత్యంత పురాతనమైన హిందూ సంస్కృతిలో ప్రకృతికే ఎక్కువ ప్రాధాన్యమిచ్చింది. మనకు సంబంధించిన ఏ పండుగలైనైనా ప్రకృతి ఆరాధన తప్పకుండా మిళతమై వుంటుంది. అందులో ఉగాది పండుగకోసం వేపచెట్టు.. అలాగే సంక్రాంతి పండుగ ధాన్యరాశులు, పశుసంతతి పట్ల ప్రేమ చూపడం.

అదే విధంగా వినాయకచవితి అంటే అనేక విధాలైన ఫల, పత్ర, పుష్పాలతో స్వామిని అర్చించడం జరుగుతుంది. ఇలాంటి విశిష్ట సంస్కృతి ఏ ఇతర మతంలోనూ కనిపించదు.

హిందూ సంస్కృతిలో తాంబులానికి – అంటే తమలపాకులకు కూడా ఎంతో ప్రాముఖ్యత వుంది. కొందరు దేవుళ్లకయితే నిర్ణీత సంఖ్యలో వీటిని కేటాయించి పూజలు చేస్తారు. ఇలాగే ఆయుర్వేదం కూడా ఆరోగ్యానికి తాంబూల సేవనాన్ని సూచిస్తుంది ఆధ్యాత్మికతకు సంబంధించిన విషయాలను పక్కనబెడితే… శరీరానికి తాంబూల సేవనం ఎంతో ఉపయోగకరమైనది. మానవ శరీర ఎముకలలో వుండే కాల్షియం, ఫోలిక్ యాసిడ్, విటమిన్ ఏ, విటమిన్ సీ వంటి పోషకాలు కూడా తమలపాకులో పుష్కలంగా వుంటాయి. ఇది మన శరీరంలో రోగ నిరోధక శక్తిని పెంపొందించడంలో ముఖ్యమైన పాత్ర వహిస్తుంది.

తమలపాకులో పీచుపదార్థం (ఫైబర్) కూడా అధిక మొత్తంలో వుంటుంది. ఏవిధంగా అయితే ఆకుకూరలు జీర్ణవ్యవస్థకు మేలు చేస్తాయో అదేవిధంగా తమలపాకులు కూడా పనిచేస్తాయి.

రుద్ర అంటే శివుడు అక్ష అంటే కన్ను అని అర్ధం. రుద్రుడి కంటినుంచి జాలువారింది కాబట్టి రుద్రాక్ష అనే పేరు వచ్చిందంటారు. పురాణాల ప్రకారం ఒకసారి శివుడు చాలాకాలం తపస్సు చేసిన తరువాత కళ్ళు తెరచినపుడు ఆయన కంటి నుంచి ఓ కన్నీటి బొట్టు జారి నేలమీద పడిందంటారు. అదే రుద్రాక్ష చెట్టుగా మొలచిందంటారు.

హిందువులు, సిక్కులు, బౌద్ధులు పదో శతాబ్ధం నుంచే వీటిని ధరిస్తున్నట్లు చరిత్ర వలన తెలుస్తుంది. రుద్రాక్ష ఏకాగ్రతనూ, యోగశక్తిని పెంచుతుంది. ఒత్తిడిని తగ్గించి ఆధ్యాత్మిక చింతనను పెంచుతుంది. రుద్రాక్ష ఔన్నత్యాన్ని గ్నురించి శివపురాణం, పద్మపురాణాం, శ్రీమద్భాగవతం లాంటి పురాణాలు వివరిస్తున్నాయి.

ఆధునిక పరిశోధన ప్రకారం రుద్రాక్షలకు ఉన్న అయస్కాంత, ప్రేరణ శక్తి వలన అవి మనిషి మానసికస్ధితి మీదా శారీరక రుగ్మతల మీద ప్రభావం చూపగలవని తేలింది. ఈ మాలను ధరించినపుడు రుద్రాక్షలోని విద్యుదయస్కాంత శక్తి రక్తప్రసరణ సాఫీగా జరిగేలా చేసి గుండె సవ్యంగా పనిచేసేలా ప్రభావం చూపిస్తుందని ఐఐటి మరియు బెనారస్‌ పరిశోధకు తేల్చారు.

ఆయుర్వేద గ్రంథాల ప్రకారం రక్తంలోని వ్యర్ధాలను తొలగించడంతో పాటు శరీరం లోపలా వెలుపలా ఉన్న బాక్టీరియాతో కూడా పోరాడే శక్తి రుద్రాక్షలకు ఉంటుదని తెలుస్తుంది.

రుద్రాక్ష చెట్లు : రుద్రాక్ష చెట్లు ఆగ్నేయాసియా దేశాల్లో మాత్రమే కనిపిస్తాయి. 70 శాతం ఇండోనేసియాలో, 25 శాతం నేపాల్‌లోనూ మిగ్నతా 5 శాతం భారత్‌లోను ఉన్నాయి.

రుద్రాక్ష కాయలు : నీలం రంగులో ఉండే రుద్రాక్ష కాయలు ఎండిన తరువాత పైనున్న పొరపోయి లోపులున్న విత్తనం మిగులుతుంది. అదే రుద్రాక్ష. రుద్రాక్ష మీద పైనుంచి కిందివరకు కనిపించే గీతలనే ముఖాలంటారు. ఒక గీత ఉంటే ఏకముఖ రుద్రాక్ష అని రెండు గీతలుంటే ద్విముఖ రుద్రాక్ష అని అంటారు. ఇలా 21 ముఖాల దాకా రుద్రాక్షకు ఉంటాయి.

ప్రతి చెట్టుకు అన్ని ముఖాలున్న రుద్రాక్షలు కాస్తాయి. అయిదు ముఖాలున్న రుద్రాక్షలు తరువాత నాలుగు, ఆరు ముఖాలున్న రుద్రాక్షలు ఎక్కువగా దొరకుతాయి. వీటి ధరలు తక్కువగా ఉంటాయి. మిగిలినవి చాలా తక్కువగా దొరకుతాయి.

ముఖాలు పెరిగేకొది ధరకూడా పెరుగుతుంది. ఏకముఖి, 21 ముఖాలున్న రుద్రాక్షకు ఎక్కువ శక్తి ఉందని నమ్మకం. రుద్రాక్ష మనిషి చుట్టూ పాజిటివ్‌ శక్తిని సృష్టిస్తుంది.

నిజమైన రుద్రాక్షను తెలుసుకొనే విధానం : ఈ రుద్రాక్షలను జాగ్రత్త ఎంచుకొని కొనాలి. కొందరు కృత్రిమంగా ముఖాలను చెక్కుతారు. రుద్రాక్ష లాగానే కనిపించే నకిలీ రుద్రాక్షలు కూడా ఉంటాయి. ఇవి విషపూరితమైనవి, ధరించరాదు. నిజమైన రుద్రాక్షను ఒక రాగినాణెం మీద పెట్టి ఇంకొక రాగినాణెం దాని దగ్గరగా తీసుకువెళితే రుద్రాక్షలోని విద్యుత్‌ అయస్కాంత శక్తి మూలంగా రుద్రాక్ష నెమ్మదిగా సవ్యదిశలో తిరుగుతుంది. ఇలా రుద్రాక్ష అసలైనదో కాదో తేల్చుకోవచ్చు. భక్తి, ఆధ్యాత్మిక భావంతో వీటిని ధరించేవారు స్నానం చేసేటపుడు, కాకృత్యాలు తీర్చుకునేటపుడు, శృంగార సమయంలోనూ, కొన్ని సమయాలో వీటిని ధరించరు.

ప్రాచీనులు ఏ నియమాన్ని మన సంప్రదాయంలో పెట్టినా దానిలో ఆధ్యాత్మిక రహస్యంతోపాటు వైద్య సామాజిక దృక్పధాలు తప్పక ఉండి తీరుతాయి. శరత్కాలం (ఆశ్వయుజ, కార్తీకమాసాలు) వసంత కాలం (చైత్రం, వైశాఖం) ఈ రెండూ వాతావరణంలో వచ్చే రెండు మార్పులకి సంధికాలం.

శరత్కాలంలో చలితో పాటు మంచూ ఉంటే, వసంతకాలంలో మంచూ మంచుతోపాటు పెరుగుతున్న ఎండలూ ఉంటాయి. ఎవరి శరీరమైనా ఒక తీరు వాతావరణానికి తట్టుకోగ్గుతుంది కానీ భిన్న వాతావరణాల మధ్య సంధికి తట్టుకోలేదు. దాంతో శరీర రక్షణవ్యవస్థ శరత్‌, వసంతకాలాల్లో దెబ్బతింటుంది. అందుకే ఈ రెండు ఋతువులను యమదంష్ట్రిక కాలం అంది శాస్త్రం.

ఉబ్బసం, అతిశ్లేష్మం, దగ్గు వంటి వ్యాధులన్నీ విజృంభించే ఈ కాంలో ఆ వ్యాధిగ్రస్తులంతా తగిన జాగ్రతను పాటించాల్సిందే. ఇక ముందుకాలంలో ఈ తీరు వ్యాధులు తమకి రాకూడదనే ముందుజాగ్రత్త మనకి ఉన్నట్లయితే తప్పక ఈ శరత్కాలంలో (అక్టోబరు-నవంబరు) తెల్లవారుజామున శరీరానికి చన్నీటి స్నానాన్ని అలవాటు చేయించాలి. స్నానాలను ప్రారంభించిన మొదటివారంలో దగ్గు, పడిసెం, గొంతు మారడం లేదా పూడిపోవడం వంటి వ్యాధులొచ్చినా అలాగే స్నానం చేస్తూన్నట్లయితే శరీరం ఆ పరిస్థితికి అలవాటు పడిపోతుంది.

ఇలా అలవాటు చేయించి వ్యాధినిరోధక శక్తిని పెంచేందుకే ఈ కార్తీకంలో ఈ స్నానానికి అందునా తెల్లవారుజామునే అదికూడా తలారా చేసితీరాలిందేనని మన పెద్దలు నియమబద్ధంగా శాసించారు. .
స్నానాలు కార్తీకంలోనేనా? ఏ నెలలోనూ ఉండని చిత్రమైన విధానం ` స్నానానికి ` ఈ నెలలోనే ఎందుకేర్పాటు చేశారనేది అందరికీ వచ్చే సందేహం.

కార్తీకానికి వెనుక ఆశ్వయుజం దానికి వెనుక ఉన్నది భాద్రపదం, భాద్రపద మాసంలో వినాయకుణ్ణి ఓషధి గుణాలున్న 21 పత్రాలతో లక్షల సంఖ్యలో భక్తులు పూజచేసి ఆ పత్రాలను నీటిలో కలుపుతారు. ఆ ఆకుల ఔషధగుణం నీటికి చేరుతుంది.

ఆ వెంటనే వచ్చే ఆశ్వయుజమాసంలో అమ్మవారిని అనేకవిధాలైన రంగు పుష్పాలతో లక్ష సంఖ్యలో భక్తులు పూజచేసి ఆ పుష్పాలను నీటిలో కలుపుతారు ( బతుకమ్మ పండుగల్లో నిమజ్జనాన్ని చూస్తే అర్థమౌతుంది) ఆ పుష్పాల్లో దాగిన ఔషధగుణం కూడా నీటికి చేరుతుంది.

ఆ వెంటనే వస్తున్న ఈ కార్తీకంలో అప్పటి పత్రి ఔషధగుణం ఇప్పటి పుష్పాల ఔషధగుణం దాగిన నీటిలో వరుసగా నెలరోజుపాటు స్నానాల్ని చేస్తే ఆ పత్ర పుష్ప ఔషధగుణం ఈ వ్యక్తికి కలుగుతుందంటారు. మనమీద మహర్షుల కెంతటి దయాగుణమో దీన్నిబట్టి అర్థం చేసుకోవాలి.

ఇలా నెలరోజుపాటు చలికి లెక్కచేయకుండా నిద్రనుంచి లేవగలగడం కొంతదూరం వెళ్ళి స్నానం చేసి రావడమనేదానికి శరీరానికి అలవాటు చేస్తే దీనిమీదట రాబోయే మార్గశీర్షమాసంలో (ధనుర్మాసం) తెల్లవారుజాము కాలానికి లేవటానికి అలవాటైపోతుంది. చలికి అలవాటుపడిన శరీరానికి మార్గశీర్ష, పుష్యమాసాల్లో పడే మంచుని కూడా తట్టుకోగలిగిన శక్తి అపారంగా వస్తుంది.
ఇలా ఆధ్యాత్మికం, వైద్యం అనే రెంటితో ముడివడిన స్నానమనేది ఎంత చక్కని సంప్రదాయ విధానం.

గమనిక : శ్వాసకోస వ్యాధులున్నవారు, చన్నీటిస్నానం పడనివారు, చాలావృద్ధులు, శిశువు ఈ స్నానాలు చేయకూడదు. ఆరోగ్యం రాకపోగా వైద్యంకోసం తిరగాల్సి ఉంటుంది. అలాగే సంప్రదాయానికి చెడ్డ పేరు వస్తుంది.

మన పూర్వీకులు సంవత్సరాన్ని రెండుగా విభజించి ఆయనములు అని పేరు పెట్టారు. మొదటిది ఉత్తరాయణం. సూర్యుడు మకర రాశిలో ప్రవేశంతో ఉత్తరాయణం, కర్కాటక రాశిలో ప్రవేశించినప్పుడు దక్షిణాయణం ప్రారంభం అవుతుంది. ఒక్కొక్కటి ఆరు నెలల కాలం ఉంటుంది. ఖగోళ శాస్త్రం ప్రకారము ప్రతి సంవత్సరము, జనవరి 15 నుండి జూలై 15 వరకు ఉత్తరాయణం అని జూలై 16 నుండి జనవరి 14 వరకు ఉండే కాలాన్ని దక్షిణాయణం అని అంటారు. ఉత్తరాయణం ఆరునెలల కాలం అత్యంత పవిత్రమైనదిగా భావిస్తారు. ఈ కాలంలో పుణ్యకార్యాలు శుభఫలితాలనిస్తాయి. అలాగే వివాహాది శుభకార్యాలకు కూడా ప్రశస్తమైనది.

మానవమాత్రులకు రాత్రి పగలు మాదిరిగా దేవతలకు ఉత్తరాయణం పగలు, దక్షిణాయణం రాత్రి అన్నమాట. మన పూర్వీకులు సూర్యుని సంచారాన్ని రెండు భాగాలుగా విభజించారు . సూర్యుడు భూమధ్యరేఖకు ఉత్తరదిశలో ఉన్నట్లు కనిపించునప్పుడు ఉత్తరాయణం అని , సూర్యుడు భూమధ్యరేఖకు దక్షిణముగా సంచరించునట్లు కనిపించినప్పుడు దక్షిణాయణం అని పిలిచారు . ఏడాదిలో 6 నెలలు ఉత్తరాయణం అయితే 6 నెలలు దక్షిణాయనం . ఇంతటి మార్పుకు సంబంధించిన రహస్యాన్ని లోకం లోని అతిసామాన్యులకు అర్ధమయ్యేలా వివరించేందుకు పండగను చేసుకునే అలవాటును ప్రచారం లోనికి తెచ్చారు . పూర్వం భీష్ముడు ఉత్తరాయణ పుణ్యకాలంలో స్వచ్ఛందమరణాన్ని కోరుకున్నాడు.

ఇంట్లో దేవతారాధన చేస్తాం. అలాంటప్పుడు ‘గుడికి వెళ్లి పూజచేయడం ఎందుకు?’
అనే సందేహం సహజం. దేవాలయంలో మూలవిరాట్టు ఉన్న చోట బీజాక్షర యంత్రాన్ని ప్రతిష్ఠిస్తారు. యంత్రాన్ని రాగితో చేస్తారు. దానిమీద బీజాక్షరాలు ఉంటాయి. చక్రాలు వేసి ఉంటాయి. చక్రం బోలెడు కోణాల కలయిక. ఒకసారి ఇందులోకి ప్రవేశించిన ఏ శక్తైనా ప్రతి కోణానికీ తాడనం చెందుతూ పెద్దదిగా మరింత బలమైనదిగా మారుతుంది.

రాగి మంచి వాహకం. భూమిలోపల ఉండే విద్యుదయస్కాంత తరంగాల శక్తిని ఒక దగ్గరికి తీసుకురావడంలో యంత్రం గొప్పగా పనిచేస్తుంది. అందువల్ల అక్కడ శక్తిక్షేత్రం ఏర్పడుతుంది. నిజానికి స్వయంభూ దేవాలయాలన్నింటి దగ్గరా ఇలాంటి శక్తి తరంగాలు అత్యధికంగా ఉంటాయి.

అలా దేవుడు వెలసిన చోటును రుషులు గుర్తించి దేవాలయాల్ని నిర్మించేవారు. ఇక, మంత్రబలంతో ఆలయాల్లో విగ్రహ ప్రతిష్ఠ చేస్తారు. గుళ్లొ నిరంతరం అర్చన జరుగుతూనే ఉంటుంది. దేవాలయంలో ఎన్ని పూజలు జరిగితే ఆ విగ్రహానికి అంత శక్తి వస్తుంది. ఆ విధంగా ఏళ్లతరబడి ఆ విగ్రహానికి శక్తి ఆపాదన జరుగుతుంది. అందుకే పురాతన ఆలయాలకు వెళ్లడం గొప్పవిషయంగా చెబుతారు.

మన శరీరంలోని అన్ని అంగాలూ నేలకు తగిలేలా బోర్లా పడుకుని చేసే నమస్కారాన్ని సాష్టాంగ నమస్కారం అంటారు. బాగా గౌరవించే వాళ్ల దగ్గర కాస్త ముందుకు వంగి నమస్కారం చేస్తాం. మరి సృష్టికి మూలమైన భగవంతుడికి నమస్కారం చేయాలంటే..

ఎంత వంగినా ఇంకా వంగవచ్చునా అనిపిస్తుంది. అందుకే ఇక నన్ను నేను ఇంతకన్నా వంచలేను అనిపించే స్థితిలో నేలకు సాష్టాంగపడి నమస్కారం చేస్తాం. భగవంతుడికి పూర్తిస్థాయిలో మోకరిల్లడం ఇందులోని పరమార్థం. అయితే సాష్టాంగనమస్కారం పురుషులకు మాత్రమే. స్త్రీలకు వర్తించదు. మనిషి జననానికీ, జీవనానికీ కారణమైన పొట్ట, వక్షభాగాన్ని నేలకు తగిలించకూడదనీ, అందుకే వాళ్లు మోకాళ్ల మీద ముందుకు వంగి నమస్కారం చేస్తే సరిపోతుందనీ శాస్త్రం చెబుతోంది.

వేల సంవత్సరాల నాడు రుషులూ, మునులూ తాము తపించి, ఆచరించి, అనుభవంలోకి తెచ్చుకున్న ఎన్నో విషయాలనూ, విశేషాలనూ భగవంతుడికి దగ్గరగా బతికేందుకంటూ ఇలా పూజా రూపంలో పొందుపరిచి మనకందించారు.

మనం ఆధ్యాత్మికంగా ఉన్నత స్థానాలకు వెళ్లే స్వచ్ఛతను అందిస్తాయివి. అంతేకాదు ఒక క్రమబద్ధమైన జీవన విధానాన్నీ, మనసును అదుపులో ఉంచుకునే చాకచక్యాన్నీ, మనల్ని మనం గమనించుకుంటూ బతికే నైపుణ్యాన్నీ దోసిటపట్టే పట్టునిస్తాయి.

పూజలో పూలు వాడతాం. మరి మంత్రపుష్పం ప్రత్యేకత ఏమిటీ అంటే – భగవంతుడికి మనం చేయగలిగిన ఉపచారాలన్నీ చేశాక, పెట్టగలిగిన పదార్థాలన్నీ పెట్టాక… మనల్ని మనం ఆ దేవదేవుడికి సమర్పించుకోవడమే మంత్రపుష్పంలోని పరమార్థం.
నీలతోయత మధ్యస్థా విద్యుల్లేఖేవభాస్వరా
నీవారశూక వత్తన్వీ పీతాభాస్వత్యణూపమా
తస్యా శిఖాయా మధ్యే పరమాత్మా వ్యవస్థితః…

అని చెబుతుంది నారాయణ సూక్తం. అంటే కిందివైపు ముడుచుకుని ఉన్న కమలంలా నాభికి పైనా, గొంతుకు కిందా 12 అంగుళాల పరిమాణంలో ఉన్న భాగం (హృదయం), మనం తిన్న అన్నాన్ని శరీరభాగాలన్నింటికీ సమానంగా పంచుతుందట. దానిపై భాగంలో విచ్చుకున్నట్టు ఉండే సూక్ష్మపద్మంలాంటి చోట నివ్వరిధాన్యపు ముల్లంత (వడ్లగింజ కొస) పరిమాణంలో పసుపురంగు కాంతితో మనలోని పరమాత్మ ఉంటాడంటూ సవివరంగా మన జ్యోతి స్థానాన్ని వివరిస్తుంది. ఈ శ్లోకాన్ని మంత్రపుష్పంతో జతచేసి చదువుతాం. అంటే నాలోని ప్రాణం నీవు, నన్ను నేను నీకు సమర్పించుకుంటున్నాను స్వామీ… అని చెప్పుకోవడం మంత్రపుష్పంలోని పరమార్థం.

శఠగోపం ఆకారమే చాలా ప్రత్యేకం. ఈ మధ్య పిరమిడ్‌ ధ్యానం, పిరమిడ్‌ థెరపీ గురించి వింటూనే ఉన్నాం. మన చుట్టూ ఉండే వివిధ రకాల శక్తులను ఒకచోటికి తెచ్చి, మనల్ని శారీరకంగానే కాకుండా మానసికంగానూ స్వస్థపరచేలా ఈ ఆకారాలు సాయపడతాయన్నది ఇందులోని విషయం.

గోపురాలు దాదాపు ఇదే ఆకారంలో ఉంటాయి. అలాగే చదరంగా ఉండే తలాలకన్నా వంపుగా అర్ధవృత్తాకారంలో (డోమ్‌ తరహా) నిర్మాణాలూ పిరమిడ్‌ తరహాలోనే పనిచేస్తాయి. రాజమందిరాల పై భాగాలు ఇలా ఉండటాన్ని మనం గమనించొచ్చు. అందువల్ల శఠగోపం కూడా అచ్చంగా ఇదే విధంగా పనిచేస్తుంది. ఆత్మజ్ఞానానికి ప్రతీకైన సహస్రార చక్రం మన తలకు పై భాగంలో కాస్త ఎత్తులో ఉంటుంది. అదే జ్ఞానులూ, యోగులకు దాదాపు జానెడు ఎత్తులో ఉంటుంది. అలాంటి సహస్రార చక్రం పైన ఈ శఠగోపాన్ని ఉంచడం వల్ల మానసిక ప్రశాంతత కలుగుతుంది.

శఠగోపాన్ని ఆరు అంగుళాలూ, ఎనిమిది అంగుళాలూ లెక్కన ఎత్తుగా చేయడం వెనక సహస్రార చక్ర స్థితి ముడిపడి ఉంది. మనం దేవాలయానికి వెళ్లినప్పుడు ఇన్ని రకాలుగా శక్తిని పొందుతాం కాబట్టి, దాన్ని స్థిరపరచుకోవడానికి కాసేపు అక్కడే కూర్చోమని చెబుతారు.

మామూలుగా తులసికి ఓ ప్రత్యేకత ఉంది. కొడిగడుతున్న శక్తులకు పునరుజ్జీవాన్ని తెచ్చే లక్షణం దీనికుంది. చనిపోతున్న వాళ్ల నోట్లో తులసి తీర్థం వేయడం వెనుక ఉన్న మర్మం కూడా ఇదే. తులసి తీర్థాన్ని కూడా ఉద్ధరిణి సాయంతో సవ్యదిశలో తిప్పుతూ ఉండటాన్ని గమనిస్తాం.

ఇక్కడా వర్తులాకార తరంగాల శక్తి ప్రవహిస్తూ ఉంటుంది. ఇందులో ఉండే పచ్చకర్పూరం, యాలకులకు మనసుకు ఉత్తేజం కలిగించే గుణం ఉంటుంది. పచ్చకర్పూరానికి దేన్నైనా పాడవకుండా ఉంచే లక్షణం ఉంటుంది. నిజానికి అదో ప్రిజర్వేటివ్‌. తిరుపతి లడ్డూలో పచ్చకర్పూరం వేయడం వెనుకా కారణం ఇదే. ఇక, ఇందులో భగవంతుడి అనుగ్రహమూ దాగుంది.

భగవంతుని పేరు చెబుతూ అరచేతిని పదార్థాలవైపు చూపుతున్నప్పుడు మన అరచేతుల నుంచి బంగారు రంగు కిరణాలు వెలువడతాయన్నది ప్రాణిక్‌హీలింగ్‌లో చెబుతారు. దేవుడికి నైవేద్యంగా సమర్పించిన ఏ పదార్థానికైనా అంత రుచి రావడం వెనకున్న రహస్యం ఇది.

నిప్పుల్లో సాంబ్రాణి, గుగ్గిలం, అగరులాంటివి వేస్తారు. ఇవన్నీ చెట్ల నుంచి వచ్చేవే. వాసన మనిషిని ఉత్తేజపరుస్తుంది. అరోమాథెరపీ అనే పదం వినే ఉంటాం. మిడతలా ఎగిరే మనసును కట్టడి చేయాలంటే మంచి పరిమళంతోనే సాధ్యం మరి! అంతేకాదు, మన దగ్గర కొంచెమే ఉంది. దాన్ని పదిమందికీ పంచాలి అనే భావనను కూడా ఈ ధూపం చక్కగా ప్రతిబింబిస్తుంది.

హారతి ఎందుకు ఇస్తాం?
కర్పూరానికి అలసటను దూరం చేసే శక్తి ఉంటుంది. సాధారణంగా భగవంతునికి ఇచ్చే హారతికైనా, పూజ తర్వాత మనకిచ్చే మంగళహారతికైనా ఇదే సూత్రం వర్తిస్తుంది. అంతేకాదు వృత్తాకారంలో దైవం చుట్టూ హారతిని తిప్పడం వల్ల ఉత్పన్నమయ్యే శక్తి నాలుగు దిశలకూ ప్రయాణిస్తుంది. మనం హారతిని కళ్లకు అద్దుకోవడంవల్ల ఆ తరంగాలు మన అరచేతుల ద్వారా శరీరంలోకి ప్రవేశిస్తాయి. హారతి సమయంలో చేసే ఘంటానాదం సాంత్వననిచ్చే తరంగాల సృష్టికి సహకరిస్తుంది.

ఆలయంలోకి ప్రవేశించగానే మనం చేసేపని ప్రదక్షిణ. ప్రదక్షిణలోనూ రెండు రకాలు. ఒకటి ఆత్మప్రదక్షిణ, రెండోది దైవ ప్రదక్షిణ. దేనికదే ఓ ప్రత్యేకత కలిగింది. నిజానికి మనం ఆలయంలోకి ప్రవేశించగానే దేవుడి చుట్టూ ప్రదక్షిణలు చేస్తాం. మంత్రపరంగానైతే ప్రదక్షిణల్లో మనం సత్వ, రజో, తమో గుణాల్ని విడనాడి త్రిగుణాతీతంగా అవుతామనీ, అలాంటి స్థితిలో దైవ ప్రార్థన చేయాలనీ చెబుతాం. ప్రదక్షిణ వల్ల శరీరం శక్తిని పుంజుకుంటుంది. ఏ రకంగా అంటే..

ముందుగా మనం ఆత్మ ప్రదక్షిణను తీసుకుందాం. బొంగరం సాధారణంగా పడిపోయి ఉంటుంది. అది ఎప్పుడైతే తనచుట్టూ తాను తిరగడం మొదలు పెడుతుందో అప్పుడు నిటారుగా నిలబడగలుగుతుంది. ఇక్కడ ప్రదక్షిణ బొంగరానికి నిలబడే శక్తిని ఇస్తుందన్నమాట. అలాగే భూమిని చూద్దాం…

అది నిరంతరం తన చుట్టూ తాను తిరుగుతూ ఉంటుంది. విశ్వంలో వేలాడుతున్నట్టు కనిపించినా దానంతట అది నిలబడేందుకు కావలసిన శక్తిని భ్రమణం ఇస్తుంది. అలాగే, భూమి నిరంతరం సూర్యుడి చుట్టూ పరిభ్రమిస్తూ సూర్యుడి నుంచి శక్తిని గ్రహిస్తూ ఉంటుంది. ఇదేవిధంగా మనం శక్తికేంద్రకమైన దైవం చుట్టూ ప్రదక్షిణ చేయడం వల్ల ఆయన్నుంచి శక్తిని పొందుతాం. ఇందులోనూ మరో విషయం ఉంది, ప్రదక్షిణ అంటే కుడిదిశలో తిరగడం అని అర్థం. అంటే మనం సవ్యదిశలో తిరుగుతామన్నమాట. విశ్వంలో ఏ పదార్థమైనా సవ్య దిశలో తిరిగినప్పుడు దాన్నుంచి పాజిటివ్‌ ఎనర్జీ ఉద్భవిస్తుంది.

చాలా దేవాలయాలలో ప్రవేశద్వారానికి దగ్గర పైకప్పు నుంచీ ఒకటి లేక ఎక్కువ గంటలు వ్రేలాడ దీయబడి ఉంటాయి.  భక్తుడు ఆలయంలోకి వెళ్ళగానే గంట మ్రోగించి ఆ తరువాతనే భగవంతుని దర్శనానికి మరియు ప్రార్ధనలకి ఉపక్రమిస్తాడు.  పిల్లలు ఎత్తుగా ఉన్న గంటను పైకి ఎగిరి లేక ఎత్తుకోబడి మ్రోగించడానికి ఇష్టపడతారు

మన ఇంట్లోకానీ, గుళ్లొకానీ పూజ మొదలు పెట్టే ముందు ఘంటానాదం చేస్తాం. మంత్రపరంగా అయితే

ఆగమార్థంతు దేవానాం
గమనార్థంతు రాక్షసాం
కురుఘంటారావం తత్ర
దేవతాహ్వానలాంఛనం…
అంటాం. దేవతలు వచ్చేందుకూ, రాక్షసగణాలు పారిపోయేందుకూ గుర్తుగా లాంఛనంగా మనం ఘంటానాదాన్ని చేస్తాం. అయితే ఘంటానాదానికి సంబంధించి శాస్త్రపరమైన విషయం ఒకటి ఉంది. మనం గంట రింగున మోగుతుంది అంటాం. నిజానికి గంటకు సంబంధించిన శబ్ద తరంగాలు వృత్తాకారంలో ఉంటాయి. వృత్తాకారంలో వచ్చే శబ్దం ఎప్పుడూ రింగులు రింగులు తిరుగుతూ పెద్దవృత్తాలను ఏర్పరుస్తుంది. అంటే అది ఆ ప్రాంతంలో శక్తి వలయాల్ని సృష్టిస్తుందన్నమాట! అంతేకాదు గంట శబ్దానికి కుడిఎడమ మెదళ్లను సమన్వయం చేసే శక్తి ఉందట. పాత సంవత్సరానికి వీడ్కోలు, కొత్త సంవత్సరానికి స్వాగతం అంటూ గంటలు మోగించడం క్రైస్తవ సంప్రదాయంలోనూ చూస్తాం. ఇలాంటి ఓ ప్రత్యేక శక్తిని సృష్టిస్తుంది కనుకనే చాలా మతాలు ఘంటానాదానికి గొప్ప స్థానాన్నిచ్చాయి.

మనకు ప్రత్యక్షదైవాలు ముగ్గురు. ఒకరు సూర్యుడు, మరొకరు చంద్రుడు, ఇంకొకరు అగ్నిదేవుడు. సూర్యుడికి నమస్కారం చేసుకుంటాం. చంద్రుడికి నూలుపోగు వేసి కృతజ్ఞత చెప్పుకుంటాం. మరి అగ్నిదేవుడూ… ఆయన్ను అర్చించేందుకే పూర్వం పెద్దలు ఇంట్లో నిత్యాగ్నిహోత్రం నిర్వహించేవారు. రోజూ అగ్ని దేవుడిని ఆవాహన చేసి నమస్కారం చేసేవారు.

నిజానికి మనం భగవంతునికి ఇవ్వదలచుకున్నది ఏదైనా ఆయనను చేరాలంటే అగ్ని ద్వారా మాత్రమే ఇవ్వగలం. మనం అగ్నిలో ద్రవ్యాన్ని వేస్తూ ‘ఇంద్రాయ స్వాహా…’ అన్నామనుకోండి అగ్ని దాన్ని నేరుగా ఇంద్రుడికి చేరుస్తాడు. అదీ అణువంత కూడా ఆయన ఉంచుకోకుండా. ఇలా ఏ దేవుడి పేరు చెప్పి మనం ద్రవ్యాన్ని సమర్పిస్తే ఆయనకు చేరవేస్తాడు అగ్ని. అంటే భగవంతుడికీ మనకీ అనుసంధానకర్తగా అగ్ని వ్యవహరిస్తాడు. కానీ ఇలా నిత్యం అగ్నిహోత్రం వెలిగించడం అందరికీ, అన్నిరోజులూ సాధ్యం కాదు కనుక కనీసం దీపారాధన చేయడం ద్వారా మనం అగ్నికి నమస్కారం చేసుకుంటాం.

ధూపం ఆఘ్రాపయామి అంటాం, నైవేద్యం పరికల్పయామి అంటాం కానీ దీప ఆరాధన అంటాం. అంటే నేరుగా దీపాన్నే పూజించటం. అందుకే దీపానికి కుంకుమపెట్టి, ఓ పువ్వూ, నాలుగక్షతలూ వేసి, ఇలా చెబుతాం…
సాజ్యం త్రివర్తి సంయుక్తం
వహ్నినా యోజితం మయా
గృహాణ మంగళం దీపం
త్రైలోక్యం తిమిరాపహం
ఈమూడు వత్తులతో నేను వెలిగించిన దీపం మూడు లోకాలలోని చీకట్లను పారదోలాలి అని దీనర్థం. మన ఇల్లు ఒక్కటే కాదు, మూడు లోకాలూ వెలుగులు విరజిమ్మాలన్న గొప్ప భావన ఇందులో దాగుంది. అచ్చంగా దీపానికే పూజచేసే సంప్రదాయమూ కొన్ని చోట్ల ఉంది. మనకిష్టమైన దైవాన్ని దీపపు వెలుగులో చూస్తూ పూజ చేయడం మరో పద్ధతి.

భారతీయ సంప్రదాయంలోని పూజావిధానాల వెనుక మానసిక, శారీరక ఔన్నత్యానికి దోహదపడే విశేష క్రియలున్నాయి. దీపారాధన మొదలు హారతిదాకా… గంట కొట్టడం మొదలు మంత్రపుష్పందాకా ప్రతి క్రతువులోనూ మంత్రాలకు మించినది ఉందంటే, మన ధర్మానికి ఎంత విశిష్టత ఉందో అర్థమవుతుంది. శతమానం భవతి శతమనంతం భవతి శతమైశ్వర్యం భవతి శతమితి శతం శత సంవత్సరం దీర్ఘమాయుః… అంటూ వందేళ్లు ఐశ్వర్యంతో ఆరోగ్యంగా జీవించమని దీవిస్తుంది వేదం. నిజానికి ఇక్కడ శతం అనే పదానికి పూర్ణం అనే అర్థం వస్తుంది. అంటే నిండైన జీవితంతో పాటు నిండైన ఆరోగ్యం, నిండైన ఐశ్వర్యం కూడా ఉండాలని భావం. మన జీవన విధానం అంత బాగుండాలని ఆశీర్వదించే ఆ మహాగ్రంథాలు ఏ మార్గంలో ప్రయాణిస్తే, ఎలాంటి క్రతువులు ఆచరిస్తే మనం నిండునూరేళ్లూ వర్థిల్లుతామన్న సంగతిని చెప్పకుండా ఉంటాయా..! ఆ దిశలో మనిషికి దిశానిర్దేశం చేయకుండా ఉంటాయా..! వెలుగునిచ్చే జ్యోతిని నిత్యం పూజించమనే ఆ జ్ఞానదీపికలు మన బతుక్కి వెలుగుబాటలు పరవకుండా ఉంటాయా..! మనిషి జననం మొదలు నిండు నూరేళ్ల పాటూ జరగాల్సిన క్రతువులూ మరణానంతరం నిర్వహించే సంస్కారాల వరకూ అన్ని విషయాలనూ వేదాలు పూసగుచ్చినట్టు చెప్పాయి. నల్లేరుమీద నడకలా జీవితాన్ని నడుపుకోవడమే కాదు అప్పుడప్పుడూ వచ్చే పెనుతుపానులను సమర్థంగా ఎదుర్కొనేందుకూ స్థైర్యాన్ని ఇచ్చేలా, ప్రతిదశలోనూ పాటించాల్సిన పూజా విధానాల్ని పొందికగా మలిచి మనకందించాయి. పంచభూతాలకు కృతజ్ఞతలు చెప్పేందుకు కొన్నీ, మానసిక ప్రశాంతతను ప్రసాదించేవి కొన్నీ, ఆరోగ్యాన్ని అమర్చిపెట్టేవి కొన్నీ… అన్నీ మనకోసమే, మన బాగుకోసమే. తెలిసో తెలీకో భక్తితోనో భయంతోనో మనం యాంత్రికంగా చేసే వివిధ క్రియల వెనుక పరమార్థాన్ని తెలుసుకుంటే మన పూజకూ ఓ నిండుదనం వస్తుంది.