జాతరలు

Chollangi Amavasya Theertham (చొల్లంగి అమావాస్య తీర్థం)

పుష్య మాసంలో చివరి రోజైన అమావాస్యను చొల్లంగి అమావాస్య అంటారు. ఒక తిథికి ఒక ప్రాంతం పేరుతో ముడిపెట్టి ఉత్సవాహం నిర్వహించుకోవడం ఈ ఒక్క తిథిలోనే జరుగుతుంది. కాకినాడకి మూడు కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది చొల్లంగి గ్రామం.గోదావరి సముద్రంలో కలిసే సమయంలో ఏడుపాయలుగా విడిపోయింది. ఆ ఏడు పాయల్లో ఒకటైన తుల్యభాగ తూర్పుగోదావరిలోని చొల్లంగిలో సముద్రంలో కలుస్తుంది. ఈ రోజున అక్కడ స్నానం చేయడంవల్ల పుణ్యఫలం లభిస్తుందని భక్తుల విశ్వాసం. ప్రతిఏటా జరిగే చొల్లంగి తీర్ధానికి భారీగా …

Chollangi Amavasya Theertham (చొల్లంగి అమావాస్య తీర్థం) Read More »

గణపతి నవరాత్రి ఉత్సవాలు

గణపతి నవరాత్రి ఉత్సవాలు ఛత్రపతి శివాజీ మరాఠా ప్రాంతాన్ని ఏలుబడి సాగిస్తున్నప్పుడు, హిందువులందరూ ఏకమయ్యేందుకు సామూహికంగా గణపతి నవరాత్రులను జరిపించే వారు. గణపతి పేష్వాలకు ఇష్టదైవం కూడా. అయితే ఆ సాంప్రదాయం అప్పుడు కేవలం అతను పరిపాలించిన మరఠ్వాడా ప్రాంతం వరకే పరిమితమై ఉండేది. ఆ సాంప్రదాయాన్ని దేశంలో చాలా భాగాలకు విస్తరించే ఖ్యాతి మాత్రం బాలగంగాధర్ తిలక్ కు దక్కుతుంది. 1857 లో సిపాయల తిరుగుబాటు, దీనినే మనం’ మొదటి స్వాతంత్ర సమరం’అని కూడా అనచ్చు, జరిగినప్పుడు తిలక్ చాలా చిన్నవాడు. అయితే ఆ …

గణపతి నవరాత్రి ఉత్సవాలు Read More »

వినాయక వ్రతం

వినాయక వ్రతాని సిద్ధం చేసుకోవలసినవిపసుపు, కుంకుమ, అక్షతలకి బియ్యం, జేగంట, 2 ఆచమన పాత్రలు, 2 ఉద్ధరిణలు, అగరుబత్తీలు, హారతి కర్పూరం బిళ్ళలు, 2 కొబ్బరికాయలు (వాటిని కొట్టేందుకూ, ఆ నీళ్లు పట్టేందుకూ ఏర్పాట్లుచేసుకోవాలి), అరటిపళ్ళు, తమలపాకులు, వక్కలు, లోతు ఉండి వెడల్పుగా ఉన్న పళ్ళాలు (నైవేద్యానికీ, పత్రికీ) 2, దీపారాధన వస్తువులు, యథోచితంగా పత్రి (మొత్తం నీటితో కడిగి ఏ జాతికి ఆ జాతిని విడివిడిగా పెట్టుకోవాలి), చేయి తుడుచుకోవడానికి ఒక వస్త్రం. పత్తి (దూది)ని …

వినాయక వ్రతం Read More »

వినాయక చవితి

వినాయక చరిత్ర…. పూర్వం గజముఖుడయిన గజాసురుడు శివుడి కోసం తపస్సు చేశాడు. అతని తపస్సునకు మెచ్చి పరమేశ్వరుడు ప్రత్యక్షమై వరం కోరుకోమన్నాడు. గజాసురుడు ‘స్వామీ నువ్వు నా ఉదరమందే నివసించాలి’ అని కోరాడు. దాంతో భక్తసులభుడైన శివుడు అతడి ఉదరంలో ఉండిపోయాడు. జగన్మాత పార్వతి భర్తను వెదుకుతూ ఆయన గజాసురుని కడుపులో ఉన్నాడని తెలుసుకుంది. ఆయన్ను దక్కించుకునే ఉపాయం కోసం శ్రీమహావిష్ణువును ప్రార్థించినది. శ్రీహరి బ్రహ్మాది దేవతలను పిలిపించి చర్చించాడు. గజాసుర సంహారానికి గంగిరెద్దు మేళమే తగినదని …

వినాయక చవితి Read More »

రంజాన్

ముస్లింలకు అతిపవిత్రమైన మాసం రంజాన్ మాసం. సంవత్సరంలో ఒక్కసారి మాత్రమే ఈ నెల వస్తుంది. బక్రీద్ తదితర పండుగుల వచ్చినా, ముస్లింలకు అత్యంత పవిత్రమైన మాసం, ముఖ్య పండుగ రంజానే.   నెలవంకను చూసినప్పట్నుంచీ ప్రారంభమయ్యే ఈ మాసంలో ముస్లిం సోదరులు కఠోరమైన ఉపవాస దీక్షలు చేపడతారు. దీనినే ముస్లింలు ఈద్-ఉల్-ఫితర్ అని కూడా అంటారు. అంటే ఉపవాసాన్ని విరమించడం అని అర్థం. ఈ నెలలో ముఫ్పై రోజుల పాటు ముస్లిం సోదరులు ఉపవాస దీక్ష చేపడతారు. …

రంజాన్ Read More »

ఉగాది

చైత్రశుద్ధ పాడ్యమి అనగా ఉగాది పర్వదినం. కాలగమన సౌధానికి తొలి వాకిలి. ఋతు సంబంధ ప్రథమ ఆరోగ్యకోకిల గానం నూతన సంవత్సరానికి శ్రీకారం. ప్రజల మధ్య పెంపొందించే మమకారం. బహు సాంప్రదాయాలకు సాకార క్రియారూపం. ఆబాలగోపాలం ఆనందంగా చేసుకునే పండుగ ఉగాది. పౌర్ణమిరోజున చంద్రుడు ఏ నక్షత్రంలోఉంటాడో ఆ మాసానికి అదే పేరు ఉంటుంది. చంద్రుడు చిత్తా నక్షత్రంతో కలిసి ఉండటం వలన ఈ మాసావికి చైత్రమాసం అని పేరు. అన్ని ఋతువులకన్నా విశేషమైన ఋతువు వసంత …

ఉగాది Read More »

మహా శివరాత్రి

హిందువుల పండుగల్లో మహాశివరాత్రి ముఖ్యమైనది. ఈ పండుగ మాఘమాసం కృష్ణపక్షంలో అర్థరాత్రి ఉండే చతుర్దశి తిథినాడు వస్తుంది. చతుర్దశి తిథి శివుడికి ఎంతో ప్రీతికరమైంది. అందులోనూ కృష్ణచతుర్దశి అంటే అమావాస్యకు ముందు వచ్చే చతుర్దశి తిథి మరీ ప్రీతికరమైంది. ఆ కారణంగానే ప్రతి మాసంలోనూ వచ్చే కృష్ణచతుర్దశి తిథులు మహాశివరాత్రులుగా ఉంటాయి. సంవత్సరంలోని పన్నెండు శివరాత్రులలో మాఘమాసంలో వచ్చే శివరాత్రి శివుడికి బాగా ఇష్టమైంది కాబట్టి దాన్ని మహాశివరాత్రి అని అంటారు. ఏడాదికొకసారి వచ్చే మహాశివరాత్రినాడు శివపూజ …

మహా శివరాత్రి Read More »

Happy Sankranti 2021

సంక్రాంతి అంటే మూడు పండుగలు. అటు భోగి, ఇటు కనుమ, నడుమ సంక్రాంతి. గంగిరెద్దులు, గొబ్బెమ్మలు, రంగవల్లులు మనకు తెలిసిన సంక్రాంతి. పట్టణంలో ఉండేవారికి తెలియని సంస్కృతులు, సంప్రదాయాలు ఇంకా ఎన్నో ఉన్నాయి. నిన్న భోగి ముగిసింది. నిన్నటి కొనసాగింపుగా, నేడూ సాగి, రేపటికి పూర్తయ్యే ఈ సంరంభాలు పల్లెల్లో ఎలా జరుగుతాయో తెలుసుకోవడం ఆసక్తిగా ఉంటుంది.  భోగి రోజు ఇంటి పెద్ద కొడుకు నిద్రలేచి చిమ్మచీకట్లోనే టార్చిలైటు సాయంతో పొలానికి వెళ్లి గరిక, గుమ్మడి ఆకులు, పువ్వులు తీసుకొస్తాడు. …

Happy Sankranti 2021 Read More »

బక్రీద్

త్యాగానికి ప్రతీకగా భావించే బక్రీద్ పండుగను ముస్లింలు భక్తి శ్రద్ధలతో జరుపుకొంటారు. ఈద్ అల్ అద్హా అని పిలిచే బక్రీద్ ముందు రోజు.. ముస్లింలు మరణించిన తమ కుటుంబసభ్యుల సమాధుల వద్ద వారికి ఇష్టమైన దుస్తులు, ఆహార పదార్థాలను ఉంచుతారు. ఇలా చేయడం వల్ల వారు స్వర్గం నుంచి వాటిని స్వీకరిస్తారని నమ్ముతారు. రంజాన్‌లాగే బక్రీద్ పండుగను కూడా ఖుద్బా అనే ధార్మిక ప్రసంగంతో ప్రారంభిస్తారు. సామూహిక ప్రార్థనలు నిర్వహిస్తారు. ఆ తర్వాత ఖుర్బానీ పేరిట జంతువులను …

బక్రీద్ Read More »

వరలక్ష్మీ వ్రతం

భక్తితో వేడుకుంటే కోరిన వరాలను ప్రసాదించే కల్పవల్లి వరలక్ష్మీ దేవి. శ్రీమహావిష్ణువు దేవేరి లక్ష్మీదేవి అష్టావతారాలలో వరలక్ష్మీ ఒకరు. ఆ వరలక్ష్మీ దేవి పేరున ఉన్న వ్రతాన్నిఆచరించడానికి ఏ నిష్ఠలు, నియమాలు, మడులు అవసరం లేదు. నిర్మలమైన మనస్సు, నిశ్చలమైన భక్తి, ఏకాగ్రచిత్తం ఉంటే చాలు. వరలక్ష్మీవ్రతం ఎంతో మంగళకరమైంది. ఈ వ్రతాన్నిచేయడంవల్ల లక్ష్మీదేవి కృపాకటాక్షలు కలిగి ఐశ్వర్యం సిద్ధిస్తుంది. సకల శుభాలుకలుగుతాయి. మహిళలు దీర్ఘకాలం సుమంగళిగా ఉండేందుకు ఈ వ్రతం ఆచరించడం తప్పనిసరి. లక్ష్మీదేవి సంపదలనిచ్చే …

వరలక్ష్మీ వ్రతం Read More »

నాగ పంచమి

శ్రావణ శుద్ధ పంచమిని ‘నాగ పంచమి’గా కొందరు, ‘గరుడ పంచమి’ గా మరికొందరూ జరుపుకుంటారు. మనం పూజించే నారాయణుడి శయ్య అయిన శేషుడి పేరు మీదుగా జరుపుకునే పర్వమే ‘నాగ పంచమి’. కార్తీకమాసంలో వచ్చే ‘నాగులచవితి’ మాదిరిగానే ‘నాగ పంచమి’ నాడు కూడా నాగదేవతను పూజించి, పుట్టలో పాలు పోస్తారు. ఎలా జరుపుకోవాలంటే…నాగపంచమి రోజున ముందుగా ఇల్లూ వాకిలీ శుభ్రం చేసుకుని తలంటుకుని, నిత్యపూజ పూర్తి చేయాలి. ఆపైన దగ్గర్లో ఉన్న పుట్ట వద్దకు వెళ్ళి నీళ్ళు జల్లి …

నాగ పంచమి Read More »

క్రైస్తవ మతం

క్రైస్తవమతానికి ఆద్యుడు జీసస్ క్రైస్త్. క్రీస్తుశకం 1వ శతాబ్దంలో ఏసుక్రీస్తు తాను ఎన్నుకున్న పన్నెండు మంది శిష్యబృందానికి చేసిన బోధనల ఆధారంగా వెలసిన మతం క్రైస్తవ మతం. ప్రపంచం మొత్తం మీద సుమారు వందకోట్ల మందికి పైగా ఈ మతాన్ని అనుసరిస్తున్నారు. దాదాపు ఒకటవ శతాబ్ధంనుండి ఈ మత ప్రభావం ప్రభుత్వాల పైన, సృజనాత్మక కళలపైనా, మేధావులపైనా ప్రభావం చూపించింది. సర్వమానవ సౌభ్రాతృత్వం, కరుణ, ప్రేమ వంటి ఉదాత్త భావాలు ఈ మతానికి ప్రాతిపదికలు. ఈ మతానికి …

క్రైస్తవ మతం Read More »

అక్షయ తృతీయ

అక్షయమైన సౌభాగ్యాన్ని, విజయాలను, దైవకటాక్షాన్ని ప్రసాదిస్తుంది కాబట్టి వైశాఖ శుద్ధ తదియను ‘‘అక్షయతృతీయ’’గా పరిగణిస్తారు. కృతయుగం అక్షయతృతీయరోజునే ప్రారంభమైనదని పురాణాలు చెబుతున్నాయి. నాలుగు యుగాలలో మొదటిది కృతయుగంలో (సత్యయుగం అని కూడా పిలుస్తారు) ప్రతిదీ అక్షయంగా ఉండేదని చెబుతారు. పరశురామావతారం ప్రారంభమైంది ఇదే రోజంటారు. కుబేరుడికి శంఖనిథి, పద్మనిథి అనంతమైన సిరిసంపదలు లభించినది ఇదే రోజంటారు. కుచేలుడు శ్రీకృష్ణుడు తన బాల్యమిత్రుడైన కుచేలుడుని కరుణించిన రోజుకూడా ఇదే నంటారు. క్షీరసాగరమథనం తర్వాత లక్ష్మీదేవి మహావిష్ణువును వరించిన రోజుకూడా …

అక్షయ తృతీయ Read More »

అట్లతద్దె

ఆడపిల్ల ఆనందంగా ఊయాల ఊగుతుంటే నోరంతా లక్కపిడతలా తాంబూలం వలన ఎర్రగా కన్పిస్తుంటే, కొత్తగా కుట్టించుకున్న పరికిణీ, కొత్త బంగారు కుప్పెల జడ నిలువుగా వేలాడుతుంటే, అరచేతులనిండా గోరింటాకు ఎరుపు ఇవన్నీ కలిపే చక్కని తెలుగు వారి పండుగ అట్లతద్దె. ఒకప్పటి రోజుల్లో అట్లతద్దె కుండే హడావుడీ, కోలాహం క్రమంగా కనుమరుగైపోతున్నాయి. కనీసం అట్లతద్దెలోని మర్మమేమిటో తెలుసుకుందాం ! . అట్లతద్దె ఆశ్వయుజమాసం (సాధారణంగా అక్టోబర్‌లో) పూర్ణిమ దాటిన 3వ రోజున వస్తుంది.ఈ రోజున త్లెవారుజామున కన్నెపిల్లలంతా …

అట్లతద్దె Read More »

నాగుల చవితి

మన పురాణాలలో నాగుల చవితి గురించి ఎన్నో కథలు ఉన్నాయి. దేశమంతట పలు దేవాలయల్లో నాగేంద్రుని విగ్రహాలు కనిపిస్తూ ఉంటాయి నాగుల చవితి కార్తీకశుద్ద చతుర్దశి నాడు దీపావళి వెళ్ళిన నాలుగో రోజున వస్తుంది. సంతానం లేకపోతే, పుట్టిన వారు బ్రతకక పోయినా , నాగ ప్రతిష్ట చేసి పూజించటం తెలుగునాట చాలా ప్రాంతాలలో ఆచరిస్తున్న సాంప్రదాయం . అలా నాగ మహిమతో పుట్టిన సంతానానికి, నాగలక్ష్మి, నాగేశ్వరరావు, నాగయ్య వగైరా పేర్లు పెట్టుకుంటారు. ఈ మానవ …

నాగుల చవితి Read More »

ఏరువాక పౌర్ణిమ

ఏరువాక అంటే రైతులు పొలం పనులు ప్రారంభించే సమయం. పొలం దున్నడానికి ఆరంభమని చెబుతారు. వర్షరుతువు ఆరంభం కాగానే జ్యేష్ఠ పూర్ణిమనాడు రైతులు ఉదయమే ఎడ్లను కడిగి కొమ్ములకు రంగులు పూసి గజ్జెలు, గంటలతో అలంకరించి, ఎడ్లను కట్టేకాడిని ధూపదీప నైవేద్యాలతో పూజించడం పరిపాటి. వీధులలో ఊరేగింపు నిర్వహిస్తారు. పోటా పోటీగా ఎద్దులతో ఏరువాక తాడును తెంచి ఉత్సవాలు జరుపుకుంటారు. ఏరువాక పౌర్ణిమ సాధారణంగా జూన్ మాసంలో వస్తుంది. ఏరువాక పౌర్ణమి.అంటేనే రైతులకు శుభప్రదమైన రోజు. తమ …

ఏరువాక పౌర్ణిమ Read More »

ఓనమ్

మహాబలి ఆగమనాన్ని పురస్కరించుకొని కేరళవాసులు సంబరం జరుపుకొనే పండుగే ఓనమ్‌. కేరళ ఘనమైన సంస్కృతీ వారసత్వంగా ఈ పండగను పదిరోజుల పాటు జరుపుతారు. సెప్టెంబర్‌ 2 నుంచి 13 వరకు జరిగే ఈ పండుగ విశేషాలను తిలకించడానికి విదేశీ పర్యాటకులు సైతం వస్తారు. ఇక్కడ నృత్యాలు, విందుభోజనాలు, పులివేషాలు, ప్రాచీన విద్యలు-ఆటలు, పడవ పందేలు కన్నులపండువగా జరుగుతాయి. ఒక్కొక్కరోజు ఒక్కో పేరుతో ఉత్సవాలను ఘనంగా నిర్వహిస్తారు. ఓనమ్‌ పండుగను చూడాలని ఆసక్తి ఉన్న పర్యాటకుల కోసం టూరిజం …

ఓనమ్ Read More »

జగన్నాథ రథయాత్ర

హిందూ ఆలయాలలో , ఊరేగింపు నిమిత్తం మూలవిరాట్టును కదిలించరు. అందుకు ఉత్సవ విగ్రహాలుంటాయి. వూరేగింపు సేవలో ఏటా ఒకే రథాన్ని వినియోగిస్తారు. కానీ ఒడిశాలోని పూరీ జగన్నాథాలయంలో ప్రతిసంవత్సరం కొత్తరథాలు తయారవుతాయి. బలభద్ర, సుభద్రలతో సహా ఈ ఆలయంలో కొలువైన జగన్నాథుడిని ఏడాదికొకసారి గుడిలోంచి బయటికి తీసుకువచ్చి భక్తులకు కనువిందు చేస్తారు. ఊరేగించేందుకు ఏటా కొత్తరథాలను నిర్మిస్తారు. అందుకే… జగన్నాథుడి రథయాత్ర అత్యంత అపురూపం. ఆషాఢ శుద్ధవిదియ… పూరీ క్షేత్రంలో పండుగ ఆ రోజు. జగన్నాథ జయజయధ్వానాలతో …

జగన్నాథ రథయాత్ర Read More »

కృష్ణాష్టమి

కృష్ణాష్టమి అంటే కృష్ణపక్షంలో వచ్చే అష్టమి. కృష్ణుడు జన్మించిన రోజు. కృష్ణుడు పుట్టిన సమయానికే, నంద గోకులంలో యశోదాదేవికి పుత్రికగా మహాశక్తి యోగమాయ జన్మించింది. ఆ తల్లి పుట్టిన అష్టమి కూడా ఇదే! దైవీ గుణసంపద గలవారి మోహాది మాయాజాలాన్ని క్షయింపజేసే మోక్ష కారకుడు, జగన్మోహనుడు శ్రీకృష్ణుడు. ఆ అవతారం అగాధమైనది, అనంతమైనది! పరమాత్మ తత్వాన్ని, ఉపనిషత్ రహస్యాలను తన లీలల ద్వారా ప్రకటించిన భగవానుడు ఆయన. ప్రేమ, రౌద్ర, వీర, కరుణ, హాస, శాంత భావాల్ని …

కృష్ణాష్టమి Read More »

తొలి ఏకాదశి

మన భరత భూమి పుణ్య భూమి. భక్తికి, భక్తి తత్వానికి పుట్టినిల్లు. అచంచలమైన భక్తి విశ్వాసాలతో భగవదారాధన చేసి, దైవానుగ్రహాన్ని పొందేందుకు, మన పూర్వులు నియమించిన కొన్ని పర్వ దినాలలో, ఏకాదశి వొకటి. తొలి ఏకాదశి, ముక్కోటి ఏకాదశి, భీష్మ ఏకాదశి అని జరుపుకోవడం మన ఆచారంగా వ్యవహరింపబడుతోంది.   ఏ మంచిపని ప్రారంభించినా దశమి ఏకాదశులకోసం ఎదురుచూడటం ప్రజలకు అలవాటు. ఏడాది పొడుగునా ఉండే 24 ఏకాదశుల్లో, ఆషాఢ శుక్ల ఏకాదశి తొలి ఏకాదశిగా పరిగణిస్తారు. …

తొలి ఏకాదశి Read More »

రధసప్తమి

సప్త సప్తి వహ ప్రీత సప్త లోక ప్రదీప సప్తమీ సహితో దేవా గృహాణార్ఘ్యం దివాకరా! హిందువులు మాఘ శుద్ధ సప్తమి రోజున రథసప్తమి పండుగ జరుపుకుంటారు. ఇతర మాసములలోని సప్తమి తిథులకన్న మాఘమాసమందలి సప్తమి బాగా విశిష్టమైనది. లోకబాంధవుడు, గ్రహాలకు అధిపతి, ప్రత్యక్షనారాయణుడైన సూర్యభగవానుని జన్మతిథి మాఘశుద్ధ సప్తమి. దీనికే రథసప్తమి అని పేరు. రథసప్తమినాటి బ్రాహ్మీ ముహూర్తంలో ఆకాశంలోని తారకలన్నీ రథాకారం దాల్చి, సూర్యరథాన్ని తలపింప చేస్తాయని ప్రతీతి. ఈవేళ్టి నుంచి సూర్యునికి భూమి చేరువ కావడం ప్రారంభమవుతుంది. అంటే భానుడి కిరణాలు భూమికి పుష్కలంగా …

రధసప్తమి Read More »

Mukkoti Ekadasi / ముక్కోటి ఏకాదశి

మంచి పని తలపెట్టగానే, దగ్గర్లో దశమి ఏకాదశులు ఉన్నాయేమో గమనించడం తెలుగునాట పరిపాటి. ఏడాది పొడుగునా ఇరవై నాలుగు ఏకాదశి తిథులుంటే, అన్నీ పుణ్య తిథులే కావడం విశేషం! ప్రతి ఏకాదశీ పురాణ గాథతో ముడివడి ఉండటం మరో ప్రత్యేకత. హరినామ సంకీర్తనలకు ఆలవాలం కావడంతో, ఏకాదశిని ‘హరి వాసరం’గా వ్యవహరిస్తారు. ప్రతి హరి వాసరానికీ ఒక్కో ప్రత్యేక వ్యవహార నామం ఉంది. ఆషాఢ శుద్ధ ఏకాదశికి ‘ప్రథమ ఏకాదశి’ అని పేరు. దానికే ‘శయన ఏకాదశి’ …

Mukkoti Ekadasi / ముక్కోటి ఏకాదశి Read More »

Makara Sankranti…మకర సంక్రాంతి

తెలుగు రాష్ట్రాలలో జరుపుకునే ముఖ్యమైన పండుగ సంక్రాంతి. ముఖ్యంగా పల్లెలలో ఉత్సాహంగా జరుపుకుంటారు. దీనికి కారణం ఈ సమయానికి పంటలు పండటం పూర్తయి ఇంటికి తెచ్చుకుంటారు. దీనిని పెద్దల పండుగ అని కూడా అంటారు. ఇది ముఖ్యంగా రైతుల పండుగ. మార్గశిర, పుష్య మాసాలలో సూర్యుడు మకర రాశిలో ప్రవేశించినపుడు ఉత్తరాయణం (జనవరి నెల మధ్యలో) ప్రారంభంతో వస్తుంది.ఈ పండుగను మూడు రోజులు జరుపుకుంటారు. మొదటి రోజున భోగి పండుగ జరుపుకుంటారు. ఈ రోజు ఉదయాన్నే నిద్రలేచి …

Makara Sankranti…మకర సంక్రాంతి Read More »

బతుకమ్మ పండుగ

బతుకమ్మలో దైవత్వం కంటే మానవత్వమే ఎక్కువగా కనిపిస్తుంది. సామాన్యమైన పూలు తంగేడు, గునుగు, కట్ల, బంతిపూలతో బతుకమ్మను చేస్తారు. బతుకమ్మ గురించి పురాణాల్లో ప్రస్తావన లేదు. పల్లెజనం జానపదాలతో గుండెల్లో ప్రతిష్టించుకున్నారు. బతుకమ్మ పండుగకు కులబేధాలు లేవు. అందరూ చేయీ చేయీ కలిపి ఆడతారు పాడతారు. మహాలయ అమావాశ్య నుంచి సద్దుల బతుకమ్మ దాకా తొమ్మిది రోజులూ సందడే సందడి. తెలంగాణా ఆడపడుచులకు బతుకమ్మ పండగకు రావాలె బిడ్డా! అన్న పిలుపు పుట్టింటి నుండి వస్తుంది. అన్నదమ్ములు, …

బతుకమ్మ పండుగ Read More »

బోనాల పండుగ

తెలంగాణా సంస్కృతి, సంపప్రదాయాలకు పట్టుగొమ్మ… బోనాల పండుగ ఉత్సవాల సందర్భంగా వేపాకులతో వీధుల అలంకరణ, నెల రోజుల పాటు జంటనగరాలు ఆధ్యాత్మిక సంద్రంగా మారుతాయి. జంట నగరాలలో 115 ఆలయాలో ఉత్సవాలు ఘనంగా జరుగుతాయి. ఆషాఢమాసం ప్రారంభమైన తొలి ఆదివారం నుంచి బోనాల ఉత్సవాలు ప్రారంభమవుతాయి. తొలివారం గోల్కొండ కోటలో వెలసిన శ్రీజగదాంబా మహంకాళి (ఈ దేవతనే ఎల్లమ్మ తల్లిగా పిలుచుకుంటారు) ఆలయం నుండి ప్రారంభమవుతాయి. తరువాత లష్కర్‌ బోనాలుగా పిలువబడే సికింద్రాబాద్‌లోని ఉజ్జయనీ మహంకాళి ఆలయం, …

బోనాల పండుగ Read More »

సమ్మక్క సారమ్మ జాతర

సమున్నతమైన ఆశయంకోసం, జనం కోసం, నమ్ముకున్న వారి కోసం ప్రాణాల్ని సైతం తృణపాయంగా అర్పించిన అమరవీరుల్ని దైవస్వరూపులుగా భావించి పూజించి వారికి కృతజ్ఞాతా పూర్వకంగా మొక్కుబడులు సమర్పించుకోవటం గిరిజనుల సాంప్రదాయం. సమ్మక్క సారమ్మ త్యాగాలకు గుర్తుగా ప్రారంభమైనది సమ్మక్క సారలమ్మ మేడారం జాతర. ప్రజలకు ఆపద వచ్చినపుడు యుద్ధానికి నడుం బిగించి ఆ పోరులో ప్రాణాలు అర్పించిన గిరిజన వీరులు వీరు. వరంగల్‌ జిల్లా తాడ్వాయి మండలంలో మేడారంలో ప్రతి రెండు సంవత్సరాలకు ఒక సారి మాఘమాసంలో …

సమ్మక్క సారమ్మ జాతర Read More »

శ్రావణ శుక్రవారము

వర్ష ఋతువునందు వచ్చు శ్రావణ మాసములొని శుక్రవారములను శ్రావణ శుక్రవారములందురు. హిందువులకు ఇది చాలా పవిత్రమైన మాసము. ఈ మాసంలో వచ్చే శుక్రవారాల్లో అమ్మవారిని కొలిచే వారికి అష్టైశ్వర్యాలు చేకూరుతాయని పండితులు అంటున్నారు. ఈ మాసంలో వచ్చే ప్రతి శుక్రవారం పూట సూర్యోదయానికి ముందే లేచి, శుచిగా స్నానమాచరించి, ఇంటిని, పూజగది శుభ్రం చేసుకోవాలి.   గడప, పూజగదిని పసుపు, కుంకుమలు, పుష్పాలతో అలంకరించుకోవాలి. అనంతరం అమ్మవారి ప్రతిమ లేదా పటానికి కర్పూర హారతులు సమర్పించి, చక్కెర …

శ్రావణ శుక్రవారము Read More »

కార్తీకమాసంలో దీపదానం, కార్తీక దీపం (ఆకాశ దీపం)

          న కార్తీక సమో మాసో న శాస్త్రం నిగమాత్పరమ్‌ నారోగ్య సమముత్సాహం న దేవః కేశవాత్పరం! కార్తీక మాసమంత పవిత్ర మాసం లేనేలేదని పురాణాలు చెబుతున్నాయి. ఈ మాసంలో సూర్యోదయానికి ముందే నదీస్నానం ఆచరించి, నదీస్నానం లభ్యం కాకపోతే లభ్యమైన జలాలతోనే సాన్నం ఆచరించి, ‘కార్తీక దామోదర ప్రీత్యర్ధం అని విష్ణువుని పూజిస్తే విశేష ఫలం లభిస్తుంది. అదేవిధంగా శివాలయంలో దీపా రాధన చేస్తే చాలా మంచిది. శరత్‌ రుతువులో …

కార్తీకమాసంలో దీపదానం, కార్తీక దీపం (ఆకాశ దీపం) Read More »

గురుపౌర్ణమి విశిష్ఠత

గురుర్ర్బహ్మ గురుర్విష్ణర్ గురుర్దేవో మహేశ్వరఃగురుస్సాక్షాత్పరబ్రహ్మ తస్మై శ్రీ గురువే నమః ఆషాఢ శుద్ధపౌర్ణమిని ‘గురుపౌర్ణమి’ లేదా ‘వ్యాసపౌర్ణమి’ అని అంటారు.ఈ రోజున గురుపూజోత్సవం జరిపి గురువులకు కానుకలు బహుమతులు సమర్పించి వారిని సత్కరించి వారి ఆశీర్వాదములు తీసుకొంటారు. తమ జీవితానికి మార్గనిర్దేశం చేసి, ముక్తి వైపు నడిపించివందుకు ప్రతిఫలంగా ఇలా చేస్తారు.   గురువు అంటే ఆధ్యాత్మిక జ్ఞానాన్ని బోధించేవాడు. చాలామంది హిందువులు తమ గురువులతో జీవితాంతం అనుబంధం ఏర్పరుచుకుని ఉంటారు. ఇది కుటుంబ సంబంధం కూడా …

గురుపౌర్ణమి విశిష్ఠత Read More »