సైన్స్, ఇంజినీరింగ్ రెండింటి కలయికే ఫుడ్ టెక్నాలజీ. ఆహారాన్ని శుద్ధిచేసి, భద్రంగా ప్యాకెట్లో ఉంచడానికి ఇటు సైన్స్ అటు ఇంజినీరింగ్ రెండు అంశాల్లోనూ ప్రావీణ్యం ఉండాలి. ప్రిజర్వేషన్, ప్రాసెసింగ్, ప్రిపరేషన్, ప్యాకేజింగ్, స్టోరేజ్, ట్రాన్స్పోర్టేషన్ ఫుడ్ టెక్నాలజీలో కీలక దశలు. ఇప్పుడు ఎక్కువ మంది ప్రాసెస్ చేసిన ఆహారాన్ని తీసుకుంటున్నారు. పట్టణాలతోసహా గ్రామాల్లోనూ ప్యాకెట్ పుడ్ తీసుకునేవాళ్ల సంఖ్య పెరుగుతోంది.
జాతీయ శాంపిల్ సర్వే ప్రకారం నెలకు సగటున ఒక వ్యక్తి గ్రామాల్లో రూ.113, పట్టణాల్లో రూ.236 బెవరేజెస్, రిఫ్రెష్మెంట్స్, ప్రాసెస్డ్ ఫుడ్ కోసం వెచ్చిస్తున్నారు. శీతల పానీయాలు, చాక్లెట్లు, పాల ప్యాకెట్లు, పాల ఉత్పత్తులు, బిస్కెట్లు, ఇతర తినుబండారాలు ఫుడ్ టెక్నాలజీ కిందకే వస్తాయి. ఆహార పదార్థాలను శుభ్రపరచి, రుచిగా తయారుచేసి సాంకేతికత జోడించి వాటిని ప్యాక్ల్లో భద్రపర్చడమే ఫుడ్ టెక్నాలజీ. భారత ఆహార మార్కెట్లో ఫుడ్ ప్రాసెసింగ్ వాటా 30 శాతానికి చేరుకున్నట్లు ఇండియన్ బ్రాండ్ ఈక్విటీ ఫౌండేషన్ (ఐబీఈఎఫ్) చెబుతోంది. దేశంలోనే ఒక పెద్ద పరిశ్రమగా ఫుడ్ ప్రాసెసింగ్ ఆవిర్భవిస్తోంది. ఉత్పత్తి, వినియోగం, ఎగుమతులు, వృద్ధి ఈ అన్ని విభాగాల్లో కలిపి చూసుకుంటే ఫుడ్ ప్రాసెసింగ్ పరిశ్రమ దేశంలో అయిదో స్థానంలో ఉంది. దీంతో ఈ పరిశ్రమకు సంబంధించి పరిశోధన, అభివృద్ధి (రిసెర్చ్ అండ్ డెవలప్మెంట్), నాణ్యత మదింపు (క్వాలిటీ కంట్రోల్), న్యూట్రిషన్ విభాగాల్లో ఉద్యోగాలు లభిస్తున్నాయి. బ్యాచిలర్ కోర్సులతోనే ఈ అవకాశాలను సొంతం చేసుకోవచ్చు.
ప్రసిద్ధ సంస్థలు: ఐఐటీ- ఖరగ్పూర్, ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ కెమికల్ టెక్నాలజీ- ముంబయి, కాలేజ్ ఆఫ్ ఫుడ్ టెక్నాలజీ- పర్భనీ, సెంట్రల్ ఫుడ్ టెక్నలాజికల్ రిసెర్చ్ ఇన్స్టిట్యూట్ – మైసూర్, ఓయూ కాలేజ్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ- హైదరాబాద్ల్లో ఈ కోర్సు అందుబాటులో ఉంది.
నియామకాలు: ఐటీసీ, పార్లే, నెస్లే, అమూల్, బ్రిటానియా, ఇతర అగ్రోటెక్, ఫుడ్ కంపెనీలు నియమకాలు జరుపుతాయి.

మెకానికల్ ఇంజినీరింగ్, ఎలక్ట్రికల్ ఇంజినీరింగ్ ఈ రెండింటి మేళవింపే మెకట్రానిక్స్. ఇందులో కంప్యూటర్ ఇంజినీరింగ్, టెలీకమ్యూనికేషన్స్, సిస్టమ్ ఇంజినీరింగ్, కంట్రోల్ ఇంజినీరింగ్ కూడా ఉంటాయి. మొబైల్ ఫోన్లు, మోటార్ కార్లు, ఇండస్ట్రియల్ రోబోట్లు రూపొందించడానికి మెకానికల్, ఎలక్ట్రికల్ అంశాల్లో ప్రావీణ్యం అవసరం. దీంతో తయారీరంగం చాలా వరకూ మెకట్రానిక్స్పై ఆధారపడుతోంది. అలాగే ఆటోమేషన్కూ ప్రాధాన్యం పెరిగింది. ఫలితంగా మెకట్రానిక్స్ చదివినవారికి అవకాశాలు విస్తరించాయి. ఫాక్స్కాన్, మారుతి లాంటి తయారీ సంస్థల్లో వీరికి ఎక్కువగా ఉద్యోగాలు లభిస్తున్నాయి. మెకట్రానిక్స్లో రోబోటిక్స్, ఆర్టిఫిషియల్ ఇంటెలిజెన్స్, మెషిన్ లర్నింగ్ సైతం ఉంటాయి. ఆటోమోటివ్లు, డిఫెన్స్, స్మార్ట్సిటీస్, ఈ-కామర్స్ల్లో రోబోటిక్స్ వినియోగం పెరిగింది. ఇది మరింత విస్తృతమయ్యే అవకాశాలు ఉన్నాయి.
ప్రసిద్ధ సంస్థలు: నిట్ – వరంగల్, రవుర్కెలా; ఐఐటీ- పట్నా, వెల్లూర్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ, మణిపాల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ, ఎస్ఆర్ఎం యూనివర్సిటీ వంటివి ఈ కోర్సు అందిస్తున్నాయి.
నియామకాలు: హనీవెల్ ఆటోమేషన్, శాంసంగ్, ఎలక్ట్రానిక్స్, టెక్నాలజీ ఉత్పత్తులు తయారుచేసే సంస్థలు ఉద్యోగాలు ఇస్తున్నాయి.

వివిధ కొలతకు ఉపయోగించే పరికరాల నిర్వహణలో స్పెషలైజేషన్‌గా ఇన్‌స్ట్రుమెంటేషన్‌ ఇంజనీరింగ్‌ను పేర్కొనవచ్చు. ట్రబుల్‌ షూటింగ్‌, మరమత్తు పనులను ఈ కోర్సు చేసిన ఇంజనీర్లు చేపడతారు. సంపూర్ణ రక్షణ, స్థిరత్వం, విశ్వసనీయత, గరిష్ట ప్రయోజనాల సాధన యావత్తు ప్రక్రియలో అంతిమ లక్ష్యంగా చెప్పవచ్చు.
మాన్యుఫాక్చరింగ్‌ లేదా కెమికల్‌ ప్లాంట్లలో ఈ ఇంజనీర్ల సేవలు అవసరమవుతాయి. పవర్‌ ఇంజనీర్లు, ఎలక్ట్రీషియన్‌, పైప్‌ ఫిట్టర్లు తదితరులు ఈ ఫీల్డ్‌లో ఉంటారు. ఇంజనీరింగ్‌ కంపెనీల లేదంటే విభిన్న వర్కింగ్‌ పరిస్థితులో వీరి సేవలు అవసరమవుతూ ఉంటాయి.
ప్రభుత్వ, ప్రైవేటు ఇంజనీరింగ్‌ కాలేజిలు ఈ కోర్సును ఆఫర్‌ చేస్తున్నాయి. మొత్తం ఇన్‌స్ట్రుమెంటేషన్‌ సిస్టమ్‌ డిజైన్‌, కన్‌స్ట్రక్షన్‌, మెయింటెనెన్స్‌ కార్యకలాపాలో ఈ ఇంజనీర్ల అవసరం ఉంటుంది. ఒక ఉత్పత్తిని బైటకు తీసుకురావడంలో మంచి క్వాలిటీకి తోడు సామర్థ్యం విషయంలో వీరు ప్రధాన పాత్ర పోషిస్తారు. అందువల్లే ఇండస్ట్రియల్‌ మాన్యుఫాక్చరింగ్‌ సెక్టార్లో వీరి సేవలను కీలకంగా భావిస్తారు.
పబ్లిక్‌, ప్రైవేట్‌ కంపెనీలోని ఆర్‌ అండ్‌ డి యూనిట్లలో ఇన్‌స్ట్రుమెంటేషన్‌ ఇంజనీర్లకు అవకాశాలు బాగా ఉన్నాయి. హెవీ ఇండస్ట్రీస్‌ అంటే పవర్‌ స్టేషన్స్‌, స్టీల్‌ ప్లాంట్లు, రిఫైనరీలు, సిమెంట్‌, ఎరువు కర్మాగారాల్లో ఉద్యోగాలు ఉంటాయి. ప్రత్యేక ఇన్‌స్ట్రుమెంట్లు రూపొందించే కంపెనీలు తదితరాల్లోనూ వీరికి అవకాశాలు ఉంటాయి.

మనకు అందుబాటులో ఉన్న ఖనిజాల లక్షణాలను కనుగొనేపని, వాటి నుంచి సరికొత్త వాటిని రూపొందించే ప్రక్రియలో నిమగ్నమై ఉండే వ్యక్తులే మెటీరియల్స్‌ అండ్‌ మెటర్జీ ఇంజనీర్లు, ఉక్కు, ఇనుము తీసుకుంటే అందులో అనేక రకాలు పుట్టుకొస్తున్నాయి. మన దేశంలో బొగ్గు, ఇనుము నిక్షేపాలు పెద్ద ఎత్తున ఉన్నాయి. వీటిని పరిగణలోకి తీసుకుకున్నప్పుడు ఎప్పటికీ ఢోకాలేని రంగంగా పేర్కొనవచ్చు.
అలాగే అప్లయిడ్‌ రీసర్చ్‌లో కృషిచేసే వారికి మరిన్ని అవకాశాలు ఉంటాయని నిపుణులు చెబుతున్నారు. అంతర్జాతీయ కంపెనీలు మనదేశంలో ఇందుకు సంబంధించి పరిశోధనకు ఆసక్తి కనబరుస్తుండటం విశేషం. ప్రధానంగా ఈ ఇంజనీర్లు చేపట్టే పనును మెటలర్జీ రసాయనాలు లేదా సంబంధితాలను వెలికితీయటం, ఫిజికల్‌/మెకానికల్‌/ప్రాసెస్‌ మెటలర్జీ, కెమికల్‌ మెటలర్జిస్ట్‌గా విభజించవచ్చు. ముడి ఖనిజాన్ని అవసరమైన విధంగా శుభ్రపరచడం, వేరుచేయడం తదితరాల్లో కెమికల్‌ మెటలర్జిస్టు నిమగ్నమవుతాడు.
ఖనిజ స్వరూప స్వభావాలు, ఇతర లక్షణాలను గుర్తించే పని ఫిజికల్‌ మెటలర్జిస్టుది. ఖనిజానికి మరిన్ని మెరుగు దిద్దటం. అలాగే కేస్టింగ్‌, రోలింగ్‌,ఫోర్జింగ్‌ , డ్రాయింగ్‌ తదితర పనులను మెకానికల్‌ మెటలర్జిస్టు పర్వవేక్షిస్తారు. మెటలర్జిస్టు ప్రత్యేకించి ఖనిజాలను వెలికితీయటం లేదా కెమికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ను ఎంచుకోవచ్చు. అప్పుడు వారు మైనింగ్‌ ఇంజనీర్లతో కలిసి పనిచేయాల్సి ఉంటుంది. ఖనిజ స్వరూప స్వభావాలను అధ్యయనం చేసే ఫిజికల్‌ మెటలర్జిస్టు, రిఫైన్డ్‌ మెటల్స్‌ను ఉపయోగించి తుది ఉత్పత్తుల రూపకల్పన, సంబంధిత ప్రాసెసింగ్‌ను ఎంపిక చేసుకోవచ్చు. వైమానిక, వైద్యం, ఎనర్జీ రంగాలకు అభివృద్ధిపర్చిన అత్యున్నత స్థాయి మెటీరియల్‌ కావాల్సి వస్తుంది. అందుకోసం ప్రత్యేక నైపుణ్యం అలవడిన మెటలర్జిస్టులు మాత్రమే పనికొస్తారు.
మొటలర్జిస్టుకు పరిశ్రమలు మొదుకుని, పరిశోధనశాలల్లో అవకాశాలు ఉంటాయి. ఇనుము, ఉక్కు, నికెల్‌, తగరం, కాపర్‌, జింక్‌, అల్యూమినియం, ఇత్తడి పరిశ్రమ ప్రాసెసింగ్‌ విభాగాల్లో ఉపాధి లభిస్తుంది. ఫౌండరీలు, రోలింగ్‌ మిల్లులు, ఫ్యాబ్రికేషన్‌ పరిశ్రమలకు వీరి సేవలు కావాల్సి వస్తాయి.
ఆటోమొబైల్‌, వైమానిక రంగం, ఇంజనీరింగ్‌ వర్క్‌షాపు, సంబంధిత పరిశోధనశాల్లో అవకాశాలు ఉంటాయి. జెంషెడ్‌పూర్‌లోని టాటా ఐరన్‌ అండ్‌ స్టీల్‌ కంపెనీ, దుర్గాపూర్‌, భిలాయ్‌, రూర్కెలా, బొకారోలోని స్టీల్‌పాంట్లు మొటలర్జిస్టులను తీసుకుంటాయి.
మెటీరియల్స్‌ ఇంజనీరింగ్‌ సైతం ఇటీవలి కాలంలో బాగా విస్తరించింది. సంప్రదాయ ఖనిజాలకు తోడు సిరామిక్స్‌, పాలిమర్స్‌, ఎలక్ట్రికల్‌, మేగ్నటిక్‌ మెటీరియల్‌ వినియోగం పెరిగింది. వాటి ఎంపిక, అడ్వాన్స్‌డ్‌ ఇంజనీరింగ్‌ పరమైన అన్వయం కోసం నిపుణులు అవసరమవుతున్నారు.
అంతరిక్షం, ఇంధన రంగం, కమ్యునికేషన్‌ రంగాల్లో వీరు కీలక బాధ్యతలను నిర్వర్తించాల్సి వస్తోంది. ఆరంభం నుండి ఈ ఇంజనీర్లకు మంచి వేతనాలు ఉంటాయి. ఇందులోకి వచ్చే మెటీరియల్‌ ఇంజనీర్లు నిర్ధేసించిన విధంగా బరువు, బలంగా ఉండే విధంగా మెటీరియల్‌ను రూపొందిస్తారు.

ఏరోస్పేస్‌ ఇంజనీరింగ్‌లో ఉప విభాగం ఏరోనాటికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌, భూ వాతావరణంలో పయనించే విమానాలు (ఎయిర్‌ క్రాఫ్ట్స్‌) కు సంభంధించి శాస్త్రసాంకేతిక అంశాలను ఏరోనాటికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌గా చెప్పుకోవచ్చు.
విమానాలు, హెలికాప్టర్లు, సంబంధిత రంగాలలో కెరీర్‌ కోసం ఏరోనాటికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ డిగ్రీ చాలు. వాణిజ్య విమానాలు మొదలుకుని క్షిపణులు, యుద్ధ విమానాలు, స్పేస్‌ షటిల్స్‌, స్పేస్‌ ఎక్స్‌ప్లోరేషన్‌ వెహికల్స్‌, హెలికాప్టర్లు, హోవర్‌క్రాఫ్ట్‌ డిజైన్‌, అమలు, పరిశోధన, నిర్మాణంలోనూ ఏరోనాటికల్‌ ఇంజనీర్‌ పాత్ర ఉంటుంది. ఏరోస్పేస్‌ ఇంజనీర్‌, ఏరోనాటికల్‌ ఇంజనీర్‌కు సంబంధించి వివిధ యూనివర్సిటీల కరికులమ్‌ ఒకేలా ఉంటుంది. అయితే, కొన్ని తేడాలు ఈ రెండు కోర్సులలో ఉన్నాయి, స్ట్రక్చరల్‌ డిజైన్‌, నేవిగేషనల్‌ గైడెన్స్‌ అండ్‌ కంట్రోల్‌ సిస్టమ్స్‌, ఇన్ స్ట్రుమెంటేషన్‌ అండ్‌ కమ్యూనికేషన్‌ లేదా ప్రొడక్షన్‌ మెథడ్స్‌ లేదా ప్రత్యేకించి ఒక ప్రొడక్ట్‌ అంటే మిలిటరీ ఎయిర్‌ క్రాఫ్ట్స్‌ , ప్రయాణికుల విమానాలు, హెలికాప్టర్లు, ఉపగ్రహాలు, రాకెట్స్‌ వంటి వాటిలో స్పెషలైజేషన్‌ చేయవచ్చు.
ప్రస్తుతం సంక్షోభ పరిస్థితులను పక్కనపెడితే, ఎయిర్‌ ట్రావెల్‌ పెరిగిందన్నది నిజం. దాంతో ఏరోనాటికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ టెక్నాలజీ ముందు వరుసలోకి వచ్చింది, సంబంధిత ప్రొఫెషనల్స్‌ అవసరమూ పెరిగింది. సాయిధ దళాలకు తోడు ప్రభుత్వ విభాలైన డిపార్ట్‌మెంట్‌ ఆఫ్‌ ట్రేడ్‌ అండ్‌ ఇండస్ట్రీ, రక్షణ మంత్రిత్వ శాఖ, పర్యావరణ విభాగం, రవాణా రీజియన్స్‌ అలాగే డిఫెన్స్‌ ఎవల్యూషన్‌ అండ్‌ రీసెర్చ్‌ ఏజెన్సీ, డిఫెన్స్‌ ప్రొక్యుర్‌మెంట్‌ ఏజెన్సీ, రెగ్యులేటరీ అథారిటీలైన సివిల్‌ ఏవియేషన్‌ అథారిటీ, ఎయిర్‌లైన్‌ ఆపరేటర్స్‌, టెక్నికల్‌ సర్వీసును అందించే స్మాల్‌ అండ్‌ మీడియం ఎంప్లాయర్స్‌ దగ్గర, ఏరో స్పేస్‌ పరిశ్రమకు అవసరమైన స్పెషలిస్ట్‌ ఉత్పత్తులను అందించేవారి వద్ద ఉపాధి లభిస్తుంది.
ప్రైవేటు ఎయిర్‌లైనర్ల వద్ద కూడా అవకాశాలు ఉంటాయి. ఉంటాయి. ఏరోస్పేస్‌ అంటే విస్తృతంగా ఉంటుంది. ఏరోనాటిక్స్‌, అస్ట్రోనాటిక్స్‌ సైతం కలగలసి ఉంటాయి. ఏరోనాటికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ పరిధి పరిమితంగా ఉంటుంది. ఏరోస్పేస్‌ ఇంజనీరింగ్‌లో భాగంగా సంబంధిత మెటీరియల్స్‌, ఇంజన్లు, బాడీ షేపు, స్ట్రక్చర్స్‌ పరిశోధన కూడా మిళితమై ఉంటుంది. స్ట్రక్చరల్‌ డిజైన్‌, నేవిగేషనల్‌ గైడెన్స్‌ అండ్‌ కంట్రోల్‌ సిస్టమ్స్‌, ఇన్‌స్ట్రుమెంటేషన్‌ అండ్‌ కమ్యునికేషన్‌, ప్రొడక్షన్‌ వంటి విభాగాల్లో స్పెషలైజేషన్‌ చేయవచ్చు.
యూరప్‌, అమెరికాతో పోల్చుకుంటే తక్కువే అయినప్పటికీ భారత దేశంలోనూ ఏరోస్పేస్‌ పరిశ్రమ పురోగతి వేగం అందుకుంది. ప్రభుత్వ రంగ సంస్థలు అంటే ఇస్రో, డి ఆర్‌ డి ఓ, హెచ్‌ ఎ ఎల్‌, ఎన్‌ ఎల్‌ వంటి సంస్థలు ఉపాధి కల్పిస్తున్నాయి.
గ్లోబల్‌ ఎయిర్‌లైన్‌ ఆపరేటర్స్‌ అలాగే ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ కంపెనీలు రంగంలోకి వస్తుండటం విశేషం. అదే విదేశాల్లో పనిచేయానుకుంటే అవకాశాలు చాలా ఎక్కువగా ఉన్నాయి. అమెరికాలోని నాసాలో ఎక్కువ శాతం మంది భారతీయ ఇంజనీర్లు ఉన్నారు. బోయింగ్‌ మోకడోనెల్‌ డగ్లస్‌లో ఇదే పరిస్థితి నెలకొంది. డిమాండ్‌కు సంబంధించి ఈ రెండూ చాలు.

పారిశ్రామిక అభివృద్ధికి యాంత్రాలే కీలకం, ముడి పదార్థాలు వస్తురూపం సంతరించుకోవడానికి యాంత్రాలు తోడ్పడతాయి. ఆ యాంత్రాల తయారీ నుంచి అవి పనిచేయడం వరకు యావత్తు వ్యవహారం మెకానికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ పరిధిలోకి వస్తుంది. సివిల్‌, ఎక్ట్రికల్‌ మాదిరిగానే మెకానికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ కూడా ప్రాచీనమైనదే. దీని అభివృద్ధి ఫలితంగా నూతన యంత్రాలను, వాటి సహాయంతో ఉత్పత్తుల్లో కొత్తదనాన్ని చూడగలుగుతున్నాం.
ఒక్క మాటలో చెప్పాంటే, ప్రస్తుత ఆధునాతన సదుపాయాన్నింటికీ మూలం మెకానికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌. మెకానికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ డిగ్రీ కోర్సులో భాగంగా మెటీరియల్‌ సైన్స్‌ అంట్‌ మెటలర్జీ, మెషిన్‌ డ్రాయింగ్‌ థెర్మో సైన్సెస్‌, మాన్యుఫాక్చరింగ్‌ ప్రాసెస్‌, మెషీన్‌ డిజైన్‌, అప్లయిడ్‌ థెర్మో డైనమిక్స్‌, హీట్‌ ట్రాన్స్‌ఫర్‌, మెటల్‌ కటింగ్‌ తదితరాలు ఉంటాయి. నాలుగో ఏడాదిలో కోర్‌ అంశాలకు తోడు రెండు ఎలక్టివ్‌ను తీసుకోవాల్సి ఉంటుంది. ఫైనెట్‌ ఎలిమెంట్ప్‌, అనాలిసిస్‌, గేస్‌ డైనమిక్స్‌, ఎంట్రప్రెన్యూర్‌ షిప్‌, ఎన్విరాన్‌మెంటల్‌ స్టడీస్‌ నుంచి ఎంచుకోవాల్సి ఉంటుంది.
సివిల్‌, ఎలక్ట్రికల్‌ వంటి కోర్‌ సబ్జెక్టులతో ఉన్న అనుబంధం మేరకు గల అంశాలనూ అధ్యయనం చేయాల్సి ఉంటుంది. ప్రొడక్షన్‌ ఇంజనీరింగ్‌, ఆటో మెషీన్‌ రోబోటిక్స్‌, టర్బో మెకానిక్స్‌ తదితరాల్లో పీజీ చేసే అవకాశం ఉంటుంది.
మెకానికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ను అందిస్తున్న కాలేజీలోని సంబంధిత విభాగంలో కనీసం అయిదుగురు ఫ్రొఫెసర్లు, ఆరు నుంచి ఎనిమిది మంది అసిస్టెంట్‌ ప్రొఫెసర్లు ఉండాలి. అన్నింటికీ మించి సకల సదుపాయాలతో కూడిన వర్క్‌షాప్‌ ఉండాలి.
రాష్ట్ర ప్రభుత్వంలో పంచాయతీ రాజ్‌ ఇంజనీరింగ్‌, ఇరిగేషన్‌ విభాగాల్లో ఉపాధి భిస్తుంది. అలాగే యూనివర్సిటీ ఇంజనీరింగ్‌ కాలేజీల్లో మెకానికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ పూర్తి చేసిన అభ్యర్థులను బి హెచ్‌ ఇ ఎల్‌, హెచ్‌ ఎ ఎల్‌, డి ఆర్‌ డి ఒ, డి ఆర్‌ డి ఎల్‌ తదితర కంపెనీలు తీసుకుంటున్నాయి. కోర్‌ జాబ్‌కు తోడు సాప్ట్‌వేర్‌ వైపూ వెళ్శవచ్చు. మెకానికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ చేయాంలటే శారీరకంగా బలంగా ఉండాన్న అపోహ ఉంది. అది నిజం కాదు. ఈ రోజుల్లో ఆడపిల్లలు కూడా మెకానికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ చదువుతున్నారు.

కంటికి కనిపించని వాటిలో విద్యుత్‌ ఒకటి. ఇంట్లో బల్బు వెలుగుతుంది. ఇంట్లోని విద్యుత్‌ పరికరాలన్నీ పనిచేస్తుంటాయి పైకి కనిపించే ఇవి కరెంటు సహకారంతో మాత్రమే వినియోగంలోకి వస్తాయి. అయితే, వీటికి ఆధారమైన కరెంటు మాత్రం మనకు స్పష్టంగా కనిపించదు.
నేటి ఐ టి, ఎలక్ట్రానిక్స్‌ తదితరాన్నింటికీ మాతృక ఎలక్ట్రికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌. కోర్‌ సబ్జెక్టుగా దీనికి ఎప్పటికీ డిమాండ్‌ ఉంది. ప్రపంచ అభివృద్ధి గమనంలో దీని పాత్ర ఎంతో ఉంది. ఎలక్ట్రికల్‌ అండ్‌ ఎక్ట్రానిక్స్‌ ఇంజనీరింగ్‌గా మన రాష్ట్రంలోని ఎక్కువ కాలేజీలు ఈ సబ్జెక్టును అందిస్తున్నాయి. కేవలం ఐ ఐ టిల్లో మాత్రమే దీన్ని ఎలక్ట్రికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌గా చూస్తాం.
ఎలక్ట్రికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌లో సర్క్యూట్స్‌ కీలకం. దీనిపై పూర్తి స్థాయి పట్టు సాధించిన వ్యక్తి ఎలక్ట్రికల్‌ ఇంజనీర్‌గా వృత్తిలో చాలా బాగా ఇమిడిపోవచ్చు. ఈ కోర్సులో పవర్‌ ప్రొడక్షన్‌, ట్రాన్స్‌మిషన్‌, డిస్ట్రిబ్యూషన్‌ (విద్యుత్‌ ఉత్పత్తి, చేరవేత, పంపిణీ)పై విస్తృత అవగాహన సాధించాల్సి ఉంటుంది. ఎలక్ట్రికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ డిగ్రీలో భాగంగా ఎలక్ట్రికల్‌ సర్క్యూట్స్‌, పవర్‌ సిస్టమ్స్‌, యుటిలైజేషన్‌, డిజిటల్‌ ఎలక్ట్రానిక్స్‌, మైక్రోప్రాసెసర్స్‌ తదితరాలను అధ్యయనం చేయాల్సి ఉంటుంది.
అలాగే మెకానికల్‌, సివిల్‌, ఎలక్ట్రానిక్స్‌తో కలగలిసిన అంశాలు ఉంటాయి. వాటితో ఈ కోర్సుకు ఉన్న అనుబంధం మేరకు చదవాల్సి ఉంటుంది. ఆపై పిజీ చేయానుకుంటే పవర్‌ ఎలక్ట్రానిక్స్‌, పవర్‌ సిస్టమ్స్‌, ఇండస్ట్రియల్‌ డ్రైవ్స్‌, కంట్రోల్‌ సిస్టమ్స్‌లో చేయవచ్చు ఎలక్ట్రికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ను ఎంపిక చేసుకునే విద్యార్థులు వారి తల్లిదండ్రులు కొన్ని అంశాలను తప్పనిసరిగా గుర్తుంచుకోవాలి. మీరు ఎంపిక చేసుకున్న కాలేజీలో ఈ కోర్సు నాలుగేళ్ళు చదివి కనీసం ఒక బ్యాచ్‌ వెళ్ళినట్లయితే మంచిది. ఎలక్ట్రిక్‌ విభాగం కింద కనీసం ఇద్దరు ప్రొఫెసర్లు, మూడు నుండి నలుగురు అసోసియేట్‌ ప్రొఫెసర్లు, ఎనిమిది మంది అసిస్టెంట్‌ ప్రొఫెసర్లు ఉండి తీరాలి. టీచర్‌, విద్యార్థి నిష్పతి 1:15గా ఉండటం శ్రేయస్కరం.
ఎలక్ట్రిక్‌ సాఫ్ట్‌వేర్‌ ఉన్న లేబరేటరీ ఉండాలి. అందులో తప్పనిసరిగా కంప్యూటర్‌ లేబ్‌, పవర్‌ లేబ్‌, మెకానిక్స్‌ లేబ్‌, మెజర్‌మెంట్‌ లేబ్‌, కంట్రోల్‌ లేబ్‌ సిస్టమ్‌, ఎక్ట్రానిక్‌ లేబ్‌ ఉండాలి. లేబరేటరీ సేఫ్టీ అంటే రక్షణ వ్యవహారమూ అవసరమే. ముఖ్యంగా సేఫ్టీ మేట్స్‌ ఉన్నాయో లేదో చూడాలి. చక్కని లైబ్రరీ ఉండాలి.
సాధారణంగా యూనివర్శిటీ క్యాంపస్‌లో ఈ బ్రాంచ్‌ చదువుకున్న విద్యార్థులకు నాణ్యమైన విద్యుత్‌ గురించి పూర్తిగా తెలియాలి. సంబంధిత డిజైనింగ్‌ మెరుగ్గా ఉంటే కరెంట్‌లో వృధా ప్రమాదం తదితరాలను అరికట్టవచ్చు. ఆదిలోనే పేర్కొన్నట్లు పవర్‌ జనరేషన్‌, ట్రాన్స్‌మిషన్‌, డిస్ట్రిబ్యూషన్‌పై అవగాహన ఉండాలి. ఈ కోర్సు చదివే విద్యార్థుల సేఫ్టీ (రక్షణ) చర్యలు అందులో మిళితమై ఉంటుంది.
చివరగా ఇంజనీరింగ్‌ సబ్జెక్టులో ఎక్ట్రికల్‌ అంటే కష్టం అనే అపోహ ఉంది. ఎక్కువ లెక్కలు చిక్కు అని కూడా భావిస్తారు. అయితే, అందులో వాస్తవం లేదు. ఇంటర్మీడియెట్‌ మేథ్స్‌ ఒక సబ్జెక్టుగా చదివి, ఆపై ఎంసెట్‌లో ర్యాంకు సాధించిన విద్యార్థులకు ఈ లెక్కలు పెద్ద కష్టం కానే కావు. ఎలక్ట్రికల్‌ సర్య్యూట్స్‌పై పట్టు సాధిస్తే, మొగతా సబ్జెక్టు అంతా సులువే.

భూమిలో మూడువంతులు నీరే ఉండటంవన సవాళ్ళు స్వీకరించే మనస్తత్వం ఉన్న వ్యక్తులను మెరైన్‌ ఇంజనీరింగ్‌ ఆకట్టుకుంటుంది. సముద్రంలో ముఖ్యంగా సంబంధిత పరికరాలతో పనిచేయాలనే ఉత్సాహం ఉంటే చాలు, అవకాశాలకు కొదువలేదు. నీటిపై సాధారణ ప్రయాణం ఇప్పటికీ తక్కువే అయినప్పటికీ, ఎనభై శాతం వస్తు రవాణా మాత్రం ఈ మార్గం మీదుగానే సాగుతోందన్నది సత్యం. అంతర్జాతీయ ఎగుమతులు, దిగుమతులు ప్రధానంగా నౌకలు, ఇతర వాటర్‌ వెసల్స్‌ ద్వారానే సాగుతోంది. ఆయా నౌకలు, నేవిగేషన్‌కు సంబంధించి వృత్తిపరంగా ఎదిగేందుకు మెరైన్‌ ఇంజనీరింగ్‌లో బ్యాచిలర్‌ డిగ్రీ ప్రాథమిక కోర్సు.
నాటికల్‌ ఆర్కిటెక్చర్‌, సైన్స్‌ సబ్బెక్టుతో కలగలిసే మెరైన్‌ ఇంజనీరింగ్‌ కోర్సు అవుతుంది. సముద్రాలు, తీర ప్రాంతాలు లేదా ఇన్‌లాండ్‌ వాటర్‌వేస్‌ సంబంధ అద్యయనం అలాగే పరిశోధనలను మెరైన్‌ ఇంజనీరింగ్‌గా పేర్కొనవచ్చు. నౌకలు లేదా చిన్నపాటి పడవ నిర్మాణం, నిర్వహణ తదితరాలు మెరైన్‌ ఇంజనీరింగ్‌ కోర్సులో భాగాలు. కొద్దిపాటి అయోమయానికి గురిచేసినప్పటికీ నేవల్‌ ఆర్కిటెక్చర్‌, మెరైన్‌ ఇంజనీరింగ్‌, ఓషన్‌ ఇంజనీరింగ్‌ వంటివన్నీ ఒకేరకమైన అర్థాన్ని కలుగజేస్తాయి. షిప్‌ డిజైన్‌, వివిధ మెయిన్‌ బాడీ విభాగాలు, మిగిలిన అన్ని అరేంజ్‌మెంట్స్‌, పవర్‌ అవసరాలు, నిర్మాణం, స్థిరత్వం (స్టెబిలిటి) వంటివి నేవల్‌ ఆర్కిటెక్ట్‌లు చూస్తారు. ఓషన్‌ ఎన్విరాన్‌మెంట్‌, అది నౌకపై చూపే ప్రభావం, మెరైన్‌ వెహికల్స్‌వాటి స్ట్రక్ఛర్ల పనిని ఓషన్‌ ఇంజనీర్లు స్టడీ చేస్తారు.
స్టేషనరీ ఓషన్‌ ప్లాట్‌ఫామ్స్‌, సముద్రం లోపల అన్వేషణకు ఉపయోగించే నౌకను మానవ ప్రమేయం లేకుండా నిర్వహణ తదితరాలు ఓషన్‌ ఇంజనీర్ల పరిధిలోకి వస్తాయి. నౌక సాంకేతిక నిర్వహణకు సంబంధించి పూర్తి నిర్వహణ బాధ్యతలు మెరైన్‌ ఇంజనీర్ల భుజస్కంధాలపై ఉంటాయి. ఒక నౌకకు అవసరమైన యంత్రసామాగ్రిని ఎంపిక చేసే బాధ్యత మెరైన్‌ ఇంజనీర్‌దే. డీజిల్‌ ఇంజన్లు, స్టీమ్‌ టర్బయిన్లు, గ్సాస్‌ టర్మయిన్లు, అదేవిధంగా మెకానికల్‌, ఎలక్ట్రికల్‌, ఫ్లూయిడ్‌ అండ్‌ కంట్రోల్‌ సిస్టమ్స్‌ని పర్వవేక్షిస్తారు. నౌక నిర్వహణ సిబ్బందిలో వీరు చాలా ప్రధానమైన వ్యక్తులు. మెరైన్‌ టెక్నీషియన్లు, క్రాఫ్ట్స్‌ సిబ్బంది కగలిసిన సిబ్బందికి నాయకత్వం వహించాల్సి ఉంది. నౌక ఇంజన్‌ రూమ్‌ నిర్మాణం, వివిధ కార్యకలాపాలు, నిర్వహణ మెరైన్‌ ఇంజనీర్ల ప్రధాన బాధ్యతగా ఉంటుంది. ఒక్కమాటలో చెప్పాంటే, నౌకకు సంబంధించిన సాంకేతిక వ్యవహారన్నింటినీ మెరైన్‌ ఇంజనీర్‌ నిర్వహించాల్సి ఉంటుంది.
ఇంజన్‌ అందులో పనిచేసే సిబ్బందిపై అజమాయిషి చేయాలి. తద్వారా మెరైన్‌ బాడీ ప్రమాణాలు, భద్రతకు బాధ్యత వహించాల్సి ఉంటుంది. ఆదునీకరణ, సంబంధిత అభివృద్ధి, ఎలక్ట్రానిక్‌ నేవిగేషన్‌తో ఇప్పటి మెరైన్‌ ఇంజనీర్‌ పాత్ర చాలా సాఫ్ట్‌గా మారిందన్న విషయాన్ని గమనించాలి.
మెరైన్‌ ఇంజనీరింగ్‌లో కనీసం నాలుగేళ్ళ బి ఇ / బి టెక్‌ చేసిన వ్యక్తులు ఈ పనులు నిర్వహించవచ్చు. వాస్తవానికి ఇదే బేసిక్‌ క్యాలిఫికేషన్‌. వృత్తిపరంగా ఎదిగేందుకు అవకాశం ఉంది. నౌకలోనే కాకుండా సముద్రతీరంలోనే పలు ఉద్యోగాలు ఈ కోర్సు చేసినవారికి ఉంటాయి. పెద్ద మొత్తంలో జీతానికి తోడు ఎన్‌ ఆర్‌ ఐ హోదాను కూడా ఈ ఉద్యోగాలతో పొందవచ్చు. వందశాతం ప్లేస్‌మెంట్‌కు అవకాశం ఉన్న కోర్సు ఇది. అంతర్జాతీయంగా నౌకా రవాణా ముఖ్యంగా ప్రభుత్వ, ప్రైవేట్‌ షిప్పింగ్‌ కంపెనీలు పెరగటంతో ఉపాధికి ఢోకా లేని కోర్సుగా మెరైన్‌ ఇంజనీరింగ్‌ మారింది
పలు దేశీయ, విదేశీ ఇంజనీరింగ్‌ సంస్థలు మెరైన్‌ ఇంజనీరింగ్‌లో కోర్సులను అందిస్తున్నాయి. మెరైన్‌ ఇంజనీరింగ్‌గా వృత్తి చేపట్టాంటే కనీసం బి ఇ మెరైన్‌ ఇంజనీరింగ్‌ / నాటికల్‌ సైన్స్‌, పీజి డిప్లోమా ఇన్‌ మెరైన్‌ ఇంజనీరింగ్‌ క్వాలిఫికేషన్‌ అవసరం. నౌకల డిజైన్‌, నిర్మాణంలో మెరైన్‌ ఇంజనీర్లు ప్రధానంగా సంబంధిత డిజైన్‌, పరిశోధన, విద్య, శిక్షణ, కన్సల్టెన్సీ విభాగాల్లో ఉపాధి పొందుతారు. ఇంజనీరింగ్‌ విభాగాల్లో ఎక్కువ వేతనం పొందే వారిలో మెరైన్‌ ఇంజనీర్లు ఒకరు. ఆరంభంలో మంచి ప్యాకేజీ వీరికి ఉంటుంది.ఇండియన్‌ మర్చెంట్‌ నేవీ అయితే ప్రయాణీకుల నౌకలు. కార్గో లైనర్లు, ట్యాంకర్లు, వివిధ ఖనిజాలను ఎగుమతి చేసే నౌకలు, ఇతర ప్రత్యేక తరహానౌకల్లో వీరు పనిచేస్తారు. పబ్లిక్‌ ప్రైవేట్‌ రంగాల్లో ఈ కంపెనీలు ఉంటాయి.
చీఫ్‌ ఇంజనీరింగ్‌ ఆఫీసర్‌ నౌకల్లో ప్రధాన పోస్టు. ఈ వ్యక్తి కింద పలువురు జూనియర్‌ ఇంజనీరింగ్‌ అధికారులు తమ విధులను నిర్వర్తిస్తూ ఉంటారు. మెరైన్‌ ఇంజనీర్‌గా విజయవంతంగా బాధ్యతలు నిర్వర్తించాలంటే కొన్ని లక్షణాలు తప్పనిసరి
– నిర్వహణా సామర్థ్యం
– ఆచరణాత్మకత
– వివిధస్థాయిల్లో ఉన్న అధికార, అనధికార సిబ్బందితో కలగలిసి పోగల సామర్థ్యం.
– వివిధ తరహా నౌకల నిర్మాణంపై కాన్సెప్ట్‌ పరంగా మంచి పరిజ్ఞానం.
-సంక్షోభం, ఒత్తిడి సమయాల్లో సైతం చక్కగా పనిచేయగల సామర్థ్యం.
– పనిలో ఆనందం పొందే తత్వం
– మంచి కమ్యునికేషన్‌ నైపుణ్యాలు
– శారీరక సామర్థ్యం
– సముద్రయానంపై ఆసక్తి
ఇండియన్‌ మర్చంట్‌ నేవీలో మెరైన్‌ ఇంజనీర్ల కొరత చాలా ఎక్కువగా ఉంది. అంతర్జాతీయంగా సముద్ర రవాణా పెరగటం, ప్రభుత్వ, ప్రైవేట్‌ రంగంలో పెద్ద ఎత్తున నౌక నిర్వహణ కంపెనీలు ఆరంభం కావటంతో వీరికి డిమాండ్‌ పెరిగించి. వేతన ప్యాకేజీలు సైతం చాలా బాగుంటాయి.

బయో ఇంజనీరింగ్‌ కు కొనసాగింపుగా ఈ సబ్జెక్టును పేర్కొనవచ్చు. థియరీ, ల్యాబ్‌లో ప్రయోగాుగా బయోటెక్నాలజీ ఉంటుంది. సరిగ్గా అదే సమాచారం ఆధారంగా ఉత్పత్తులను రూపొందించడాన్ని బయో ఇంజనీరింగ్‌గా పేర్కొనవచ్చు. జన్యుపరంగా మానవ అవయవాన్ని రూపొందించానుకుంటే ఏ పద్ధతిలో చేస్తే బాగుంటుందన్నది ఇక్కడ తేలుస్తారు.
బయోకాన్‌, రాన్‌ బాక్సీ, శాంతా బయోటెక్‌, డాక్టర్‌ రెడ్డీస్‌ ల్యాబ్స్‌ వంటివారు ఈ నిపుణులకోసం ఎదురు చూస్తున్నారు. ఈ కోర్సులో భాగంగా మాలిక్యుర్‌ లైఫ్‌ సైన్సెస్‌, బయో ప్రాసెస్‌ టెక్నాజీ, సెల్‌ బయోలజీ, జెనెటిక్‌ ఇంజనీరింగ్‌ మెటబాలిక్‌ ఇంజనీరింగ్‌, టిష్యూ ఇంజనీరింగ్‌ తదితరాలను అధ్యయనం చేస్తారు. డి ఆర్‌ డి ఎ వంటి సంస్థలు కూడా బయో ఇంజనీర్లను తీసుకుంటాయి. బయో ప్రాసెస్‌, మాలిక్యుర్‌ బయోటెక్నాజీ ఆధారంగా ఇంజనీరింగ్‌, నేచురల్‌ సైన్స్ సమ్మిళితం బయోటెక్నాలజీ అందువల్ల ఇందులో అంశాలు మల్టీ డిసిప్లినరీ లైఫ్‌ సైన్సెస్‌, ఇంజనీరింగ్ అంశాలు కలగలిసి ఉంటాయి.
జెనెటిక్స్‌, మైక్రోబియల్‌ బయోటెక్నాలజీ, ప్లాంట్‌ అగ్రికల్చరల్‌ బయో టెక్నాలజీ, ప్లాంట్‌ అగ్రిక్చరల్‌ బయోటెక్నాలజీ, సెల్‌ బయోలజీ తదితరాలకు సంబంధించి మంరింత లోతుగా అధ్యయనం, శిక్షణ ఉంటాయి. 1945 తరువాత రూపుదిద్దుకున్నది బయో ఇంజనీరింగ్‌. బయాలజీకి ఇంజనీరింగ్‌ సూత్రాలు అన్వయింపు ఇందులో ప్రధానం.
కృత్రిమ గుండె, ఇతర అవయవాలు ఇందుకు ఉదాహరణగా పేర్కొనవచ్చు. ఇక్కడ కూడా స్పెషలైజేషన్‌కు అవకాశం ఉంటుంది. ఎలక్ట్రానిక్స్‌ సూత్రాలను అన్వయింపజేస్తే అది బయో ఇన్‌స్ట్రుమెంటేషన్‌ అవుతుంది. వైద్యపరమైన సమస్యకు మెకానిక్స్‌ జోడింపే బయో మోకానిక్స్‌, బయో మెటీరియల్స్‌, రీహాబిలిటేషన్‌ ఇంజనీరింగ్‌ వీటికి కొనసాగింపే

సీటీ స్కాన్, ఎంఆర్ఐ తదితరాలతోపాటు రోగ నిర్ధారణ, వైద్యంలో ఉపయోగించే పలు పరికరాలను బయో మెడికల్ ఇంజినీర్లు తయారు చేస్తారు. వీటిని రూపొందిచడానికి ఒక్క ఇంజినీరింగ్ ప్రావీణ్యం సరిపోదు. మెడిసిన్, బయాలజీ కూడా తెలియాలి. అందుకే బయాలజీ, ఇంజినీరింగ్లను కలిపి బయో మెడికల్ ఇంజినీరింగ్ సృష్టించారు. ఇందులో ముఖ్యంగా ఎలక్ట్రికల్, మెకానికల్, కెమికల్, కంప్యూటర్ సైన్స్, మెటీరియల్ సైన్స్, బయాలజీ, మెడిసిన్ విభాగాలు ఉంటాయి.
ఇంజినీరింగ్ సూత్రాలను బయాలజీ, మెడిసిన్కు అన్వయించి ప్రజల జీవన ప్రమాణాలను మెరుగుపరచడానికి పరికరాలను సృష్టించడమే బయోమెడికల్ ఇంజినీరింగ్. తక్కువ ఖరీదుతో, నాణ్యమైన, మరింత మెరుగైన పరికరాలను తయారుచేయడం బయోమెడికల్ ఇంజినీర్ల విధి. భారత ఆరోగ్య పరిశ్రమ 2020 నాటికి 280 బిలియన్ డాలర్లు చేరుతుందని అంచనా. ఇందులో వైద్యులు, ఆసుపత్రులతోపాటు బయో మెడికల్ ఇంజినీర్ల పాత్ర కూడా కీలకమే.
ప్రసిద్ధ సంస్థలు: ఐఐటీ – బాంబే, కాన్పూర్, ఖరగ్పూర్, మద్రాస్, వారణాసి (బీహెచ్యూ); ఎంఎన్ఎన్ఐటీ – అలహాబాద్, వెల్లూర్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ, మణిపాల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ, ఓయూ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇంజినీరింగ్, బీవీఆర్ఐటీ-హైదరాబాద్.
నియామకాలు: సీమెన్స్ హెల్దీనీర్స్, ఎల్అండ్టీ, ఫిలిప్ హెల్త్ కేర్, వైద్య పరికరాల తయారీ కంపెనీల్లో ఉద్యోగాలు లభిస్తాయి.

ఉత్సాహవంతులకు మంచి ప్యాకేజ్‌ మరియు బహుళ ఆదరణ పొందిన కోర్సులో కెమికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ ఒకటి. ప్యూర్‌ అప్లయిడ్‌ సైన్స్‌ పరిధిలోకి కెమికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ వస్తుంది. దేశంలో మెజార్టీ ఇంజనీరింగ్‌ కాలేజీలు ఈ బ్రాంచీలో అండర్‌ గ్రాడ్యుయేట్‌ పీజి ప్రోగ్రామ్‌ను అందిస్తున్నాయి. సైన్స్‌ ఆధారంగా సాంకేతిక ముఖ్యంగా పరిశ్రము అభివృద్ధి చెందిన క్రమంలో కెమిస్ట్రీ తోడ్పాటు ఎక్కువే. సరిగ్గా ఇందువల్లే కెమికల్‌ ఇంజీరింగ్‌ ఒక వృత్తిగా బలపడింది. కెమికల్‌ ప్లాంట్ల డిజైనింగ్‌ నిర్వహణ, ముడి పదార్థాల నుంచి వృధా తొగింపునకు తోడు వాటి విలువ పెంచేందుకు కావల్సిన కెమికల్‌ ప్రాసెస్‌ అభివృద్ధి తద్వారా పెద్ద ఎత్తున ఉత్పత్తిలో కెమికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ పాత్ర చాలాఎక్కువ. కెమిస్ట్రీ, ఇంజనీరింగ్‌ కలగలసిన పరిజ్ఞానంతో వివిధ రసాయనాలు, సంబంధిత ఉప ఉత్పత్తులు సాధించవచ్చు.
ఇంజనీరింగ్‌లోనే ఇదో వైవిధ్యభరిత డిసిప్లిన్‌. బయోటెక్నాలజీ, నానో టెక్నాలజీ, మినరల్‌ ప్రాసెసింగ్‌ వరకు అన్నీ ఇందులో కలుస్తాయి. ఖనిజ ఆధారిత పరిశ్రము, పెట్రో కెమికల్‌ ప్లాంట్లు, ఫార్మాస్యూటికల్స్‌, సింథటిక్‌ ఫైబర్స్‌, పెట్రోలియం రిఫైనింగ్‌ ప్లాంట్స్‌కు కెమికల్‌ టెక్నాలజీ సహకారం అవసరమవుతుంది. కెమికల్‌ ప్లాంట్ల డిజైన్‌, నిర్వహణకు తోడు సంబంధిత ఉత్పత్తుల మెరుగుదలకు కెమికల్‌ ఇంజనీర్లు కృషి చేస్తారు.
కెమికల్‌ ఇంజనీర్ల పని ఇతర సాంకేతిక నిపుణుల మాదిరిగానే ఉంటుంది. ప్రాసెస్‌, ఇండస్ట్రీలో ఇన్వెన్షన్‌ అభివృద్ధి, డిజైన్‌, ఆపరేషన్‌, మేనేజ్‌మెంట్‌ పనులన్నీ వీరి ఆధ్వర్యంలోనే జరుగుతాయి. కెమిస్టు, ఇండస్ట్రియల్‌ ఇంజనీర్లు, మెటీరియల్‌ ఇంజనీర్లకు తోడు ఎక్ట్రికల్‌ ఇంజనీర్ల పని కలిపి ఒక తాటిపైకి ఈ రంగంలో తీసుకు వస్తారు. పారిశ్రామిక అభివృద్ధి వేగంగా ఉండటానికి అవసరమైన ఆధునిక, అత్యున్నత స్ధాయి మెటీరియల్‌ను అందుబాటులో ఉంచటం కెమికల్‌ ఇంజనీర్ల బాధ్యత.
కెమికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ కెమికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌లో బిఇ/బిటెక్‌ లేదా ఎం ఇ డిగ్రీతో కెమికల్‌ ఇంజనీర్‌ కావచ్చు. కెమికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌లలో డిగ్రీ/డిప్లొమా కోర్సు ఉన్నాయి. ఫిజిక్స్‌, కెమిస్ట్రీ మేథ్స్‌తో ఇంటర్‌ లేదా తత్సమాన పరీక్ష ఉత్తీర్ణులైనవారు బిఇ/బి టెక్‌ చేసేందుకు అర్హులు ఈ కోర్సులో భాగంగా ఇండస్ట్రియల్‌ కెమిస్ట్రీ, పాలిమర్‌ టెక్నాలజీ, పాలిమర్‌ ప్రాసెసింగ్‌, పాలిమర్‌ సింథసిస్‌పై దృష్టి సారిస్తారు.ఇందులో భాగంగా ప్రత్యేక ఏరియాలో శిక్షణ, పరిశోధన ఉంటాయి. కంప్యూటర్‌ ఆధారిత ప్లాంట్‌ డిజైన్‌, పెట్రోలియం, రిఫైనింగ్‌, ఫెర్టిలైజర్‌ టెక్నాలజీ, ఫుడ్‌ మరియు అగ్రికల్చరల్‌ ఉత్పత్తులు ప్రాసెసింగ్‌, సింధటిక్‌ ఫుడ్‌, పెట్రో కెమికల్స్‌ సింధటిక్‌ ఫైబర్స్‌, బొగ్గు అలాగే ఖనిజ ఆధారిత పరిశ్రమకు సంబంధించిన అంశాలు ఉంటాయి.
పరిశ్రమలో ముఖ్యంగా మాన్యుఫాక్చరింగ్‌ రంగంలో కెమికల్‌ ఇంజనీర్లు ప్రధాన పాత్ర పోషిస్తారు. పెట్రోలియం, పెట్రో కెమికల్స్‌, ఆహారం, మెటీరియల్స్‌, ప్రత్యేక కెమికల్స్‌, ప్లాస్టిక్స్‌, పవర్‌ ప్రొడక్షన్‌, పర్యావరణ నియంత్రణ, వేస్ట్‌ మేనేజ్‌మెంట్‌, బయో టెక్నాలజీ పరిశ్రమల్లో వీరిదే హవా, ప్రభుత్వ, ప్రైవేట్‌ రంగ పరిశ్రమల్లో పలు అవకాశాలు వీరికోసం ఉన్నాయి.
మాన్యుఫాక్చరింగ్‌ పరిశ్రమకు తోడు ఫార్మాసూటికల్స్‌లో కెమికల్‌ ఇంజనీర్లకు ఉపాధి లభిస్తుంది. పర్యావరణ పరిధిలో తలెత్తే సమస్య పరిష్కారం కోసం ప్రభుత్వ రంగానికి వీరు అవసరమవుతారు. వేస్ట్‌, వాటర్‌ ట్రీట్‌మెంట్‌, ఎన్విరాన్‌మెంట్‌ రెగ్యులేషన్స్‌, రీసైకిలింగ్‌ ఇందులోకి వస్తాయి. ఎనర్జీ సెక్టార్‌లో ముఖ్యంగా ఇంధన పరిరక్షణ, ప్రత్యమ్నాయ ఇంధన వనరులకోసం పరిశోధన, ఆరోగ్య సంబంధ ప్రాజెక్టు, డిఫెన్స్‌ పరిశ్రము, అణు విద్యుత్తు ప్లాంట్లకు కెమికల్‌ ఇంజనీర్ల సేవలు కావాల్సి వస్తాయి.
శాస్త్రీయ పరిశోధన, డెవలప్‌మెంట్‌ సర్వీసు, ముఖ్యంగా ఇంధనం అలాగే బయోటెక్నాలజీ, నానో టెక్నాలజీ రంగాల్లో ఉపాధి పొందవచ్చు. ఫుడ్‌ ప్రాసెసింగ్‌, కోల్‌ ప్రిపరేషన్‌, మినరల్‌ ప్రాసెసింగ్‌, ఎక్స్‌ప్లోజివ్స్‌ మాన్యుఫాక్చరింగ్‌ అదేవిధంగా కెమికల్‌ ప్రాసెస్‌ పరిశ్రము, ఫెర్టిలైజర్‌ ఇండస్ట్రీ, పెస్టిసైడ్స్‌, హెర్బిసైడ్స్‌, కాస్టిక్‌ సోడా, గ్లాస్‌ అండ్‌ స్పెషాలిటి కెమికల్స్‌, డైస్‌ అండ్‌ డైస్‌స్టఫ్‌, పెయంట్‌ లూబ్రికెంట్స్‌, స్టీల్‌, అల్యూమినియం ఉత్పత్తి సంబంధ పరిశ్రమల్లో మంచి అవకాశాలు కెమికల్‌ ఇంజనీర్లకు ఉంటాయి.

పారిశ్రామిక వ్యర్థాలతో నీటిని కాలుష్య పరుస్తున్న పదిదేశాలో భారత్‌ కూడా ఒకటి. అందువల్లే ఇటీవ కాలవలో పర్యావరణంపై ఎక్కువ దృష్టి సారిస్తున్నారు. నిజానికి ఈ కోర్సు సివిల్‌, కెమికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ సమ్మళితం. అలాగే అండర్‌ గ్రాడ్యుయేషన్‌ స్థాయిలో ఈ కోర్సును ఆఫర్‌ చేస్తున్న సంస్థలు కూడా పరిమితంగానే ఉన్నాయి.
ఈ కోర్సులో మొదట్లో మంచినీటి శుభ్రత, ద్రవ, ఘన రూపాల్లో ఉన్న వ్యర్థాల నిర్వహణ మాత్రమే ఉండేది. అయితే, మారుతున్న వాతావరణంలో గాలి, నేల కాలుష్యం, ప్రమాదకర వ్యర్థాలు తదితరాలను అధ్యయనం చేయాల్సిన అంశాలుగా ముందుకొచ్చాయి. వాస్తవానికి ఇది ఒక ఇంటర్‌ డిసిప్లినరీ. మానవుడికి మంచి వాతావరణాన్ని కలుగజేయడం లక్ష్యంగా ఇది రూపొందింది.
పరిసరాలు అంటే భూమి, గాలి, నీరు వంటివి. వీటన్నింటి దృష్ట్యా మానవుడికి నాణ్యమైన ఆరోగ్యకరమైన వాతావరణాన్ని కలుగజేయడమనే బృహత్తర బాధ్యతను ఈ కోర్సు చేసిన వ్యక్తులు స్వీకరించాల్సి ఉంటుంది. ఓజోన్‌ పొర దెబ్బతింటున్న నేపథ్యంలో వేడిమి ప్రభావం ప్రస్పుటమవుతోంది. సముద్రజీవులు అంటే చేపలు తదితరాల ఉనికికి పారిశ్రామిక వ్యర్థాలు తదితర కాలుష్యంతో ప్రమాదం ఏర్పడుతోంది. వీటన్నింటిపై అవగాహన పెరుగుతున్న కొద్ది సంబంధిత వృత్తి నిపుణుల అవసరమూ ఎక్కువ అవుతుంది. పర్యావరణ సంబంధ ఇంజనీర్లు, లాయర్లు, ప్లానర్లు, క్వాలిటీ అనలిస్టులు ఈ మధ్య కాలంలో పెరుగుతున్నారు. ప్రస్తుత పరిస్థితులలో పర్యావరణ పరిరక్షణకు వీరి అవసరమూ పెరుగుతుంది.
ఎన్విరాన్‌మెంటల్‌ ఇంజనీర్లు ముఖ్యంగా గాలి, నీరు, భూమిపై దృష్టి సారించవచ్చు. సరికొత్త పరిశ్రమలు, ప్రాజెక్టులు వీపరీతంగా దూసుకువస్తున్న తరుణంలో వీరు అవసరమవుతున్నారు. అలాగే వీటికి అనుమతులు ఇచ్చేటప్పుడు పర్యావరణ పరంగా క్లియరెన్స్‌ సర్టిఫికెట్లు అడుగుతున్నారు. వ్యర్థ పదార్థాల నిర్వహణ, రీసైక్లింగ్‌ ద్వారా రూపొందించే ఉత్పత్తుల కోసం పర్యావరణ ఇంజనీర్లను నియమించుకుంటున్నారు.

రోడ్లు, ప్రాజెక్టులు, భవంతుల నిర్మాణంలో సివిల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ కీలకం. ఇది చాలా పురాతన డిసిప్లిన్‌. సివిల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ పూర్తి చేసి వస్తున్న గ్రాడ్యుయేట్లకు కనీసం మూడు ఆఫర్లు ఉంటున్నాయని చెబుతున్నారు.
కోర్సులో భాగంగా స్ట్రక్చరల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ (అనాలసిస్‌ డిజైన్‌) ఎన్విరాన్‌మెంటల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ (నీటి సరఫరా, పారుశుద్ధ్యం, కాలుష్యం), బయో టెక్నికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ (సాయిల్‌ మెకానిక్స్‌, ఫౌండేషన్‌ ఇంజనీరింగ్‌) ఇరిగేషన్‌ ఇంజనీరింగ్‌ (వాటర్‌ రిసోర్సెస్‌ ఇంజనీరింగ్‌ భూగర్భ ఉపరితల జలవనరులు) హైడ్రాలిక్‌ ఇంజనీరింగ్‌/ఫ్లూయిడ్‌ మెకానిక్స్‌ (సర్క్యూట్స్‌, ఒత్తిడి, పంపింగ్‌ స్టేషన్లు), ట్రాన్స్‌పోర్టేషన్‌ ఇంజనీరింగ్‌ (ట్రాఫిక్‌ ప్లానింగ్‌, ఫ్లయ్‌ ఓవర్లు, రహదారుల డిజైన్‌, హైవే సంబంధిత మెకనైజేషన్‌) తదితర అంశాలను చదవాల్సి ఉంటుంది. .
స్ట్రక్చరల్‌ ఇంజనీరింగ్‌, ఎన్విరాన్‌మెంటల్‌ ఇంజనీరింగ్‌, జియో టెక్నికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌, వాటర్‌ రిసోర్స్‌, స్పేషియల్‌ ఇన్ఫర్మేషన్‌ టెక్నాలజీ తదితరాల్లో పీజి చేయవచ్చు. .
ప్రతి పదిహేను మంది విద్యార్థులకు ఒక టీచర్‌ అన్నది ఇంజనీరింగ్‌ కాలేజీలకు సంబంధించిన నిబంధన. ఇది ఏ డిసిప్లిన్‌ కైనా వర్తిస్తుంది. నాలుగేళ్ల కోర్సులను నడిపే సంస్ధలో కనీసం ఇద్దరు ప్రొఫెసర్లు, అయిదుగురు అసోసియేట్‌, ఎనిమిది మంది అసిస్టెంట్‌ ప్రొఫెసర్లు ఉండాలి. సివిల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ ఉన్న కంప్యూటర్‌ సాఫ్ట్‌వేర్‌ ఉండాలి. జియో టెక్నిల్‌ ఇంజనీరింగ్‌, స్ట్రక్చరల్‌ ఇంజనీరింగ్‌, స్ట్రెంథ్‌ ఆఫ్‌ మెటీరియల్స్‌, కాంక్రీట్‌ టెక్నాలజీ, ట్రాన్స్‌పోర్టేషన్‌ ఇంజనీరింగ్‌కు సంబంధించి ఏర్పాట్లు లేబ్‌లో ఉండాలి. సర్వేలేబ్‌లో టోటల్‌ స్టేషన్‌ ఉండాలి. ఇంకా వివరంగా చెప్పాంటే అంతకు మందు చదివిన విద్యార్థుల చేసిన నమూనాలు అక్కడ కనిపించాలి. .
వివిధ జలవనరుల ప్రాజెక్టులు, రహదారులు, భవంతుల నిర్మాణం, ఊపందుకున్న దరిమిలా సివిల్‌ ఇంజనీర్లకు ఉపాధికి సంబంధించి సమస్యే లేదు. టాటా కన్ సెల్టన్నీ సర్వీస్‌, టాటా కన్సల్టెన్సీ ఇంజనీర్స్‌, ఎల్‌ అండ్‌ టి, రామ్‌కీ తదితర సంస్థలు యూనివర్సిటీ ఇంజనీరింగ్‌ కాలేజీకు వచ్చి విద్యార్థులను నేరుగా తీసుకుంటాన్నాయి. నైపుణ్యం పెరిగితే కన్సల్టెంట్‌గా రాణించవచ్చు. .
ముఖ్యంగా ఇంజనీరింగ్‌ అధ్యయనం చేసే అభ్యర్థులు ఏమిటి బదులు ఇది ఎందుకు అని ప్రశ్నించడం నేర్పుకోవాలి. అందుకు తగ్గ సమాధానం రాట్టుకునే విద్యార్థులకు తిరుగే ఉండదు. ఒక దగ్గర ఉపయోగించిన సాంకేతికత మరొక దగ్గర ఎందుకు పనిచేయదు అన్నది తెలుసుకోవాలి. సివిల్‌ ఇంజనీర్లు చేపట్టే ప్రతి పని అందరి కంటిలో పడుతుంది దాంట్లో ఏదైనా లోపం తలెత్తితే ప్రజల నుంచి విమర్శలు తప్పవు. అదే సమయంలో ఒక ఇంజనీర్‌తో ప్రయోజనం పొందిన ప్రజలు ఆ వ్యక్తిని కలకాలం గుర్తుంచుకుంటారు. కాటన్‌ మహాశయుడు అందుకు పెద్ద ఉదాహరణం. ఆయన సమాధి కూడా మనకు పవిత్రమే

ఇంజినీరింగ్ సైన్స్ సబ్జెక్టులతో ఇంటర్ పూర్తిచేసిన వారిలో ఎక్కువ శాతం మక్కువ చూపేది ఇంజినీరింగ్ పైనే. అందుకే ఏటా ఇంజినీరింగ్‌కు రహదారి అయిన ఎంసెట్‌కు లక్షల్లో పోటీ పడుతుంటారు. సీట్లు పెరుగుతున్నా పోటీ మాత్రం తగ్గడంలేదు. ఉన్నతమైన భవిష్యత్తుకు స్థిరమైన బాటను వేస్తున్న ఇంజినీరింగ్ అంటే తల్లిదండ్రుల్లోనూ ఆసక్తి ఎక్కువే. ఇంజినీరింగ్ చేయడానికి జాతీయ, రాష్ట్రస్థాయుల్లో అనేక అవకాశాలు ఉన్నాయి.
పొరుగు రాష్ట్రాల్లో చదవాలంటే…
తమిళనాడు, కర్ణాటక, మహారాష్ట్ర, ఉత్తరప్రదేశ్ తదితర రాష్ట్రాల్లో ప్రభుత్వ, ప్రైవేటు ఇంజినీరింగ్ కాలేజీల్లో చేరేందుకు ఆయా ప్రభుత్వాలు ప్రవేశ పరీక్షలు నిర్వహిస్తున్నాయి. వీటిలో ర్యాంక్ ఆధారంగా ముందు స్థానిక అభ్యర్థులకు ప్రాధాన్యం ఇచ్చి తరువాత మిగతా రాష్ట్రాల వారికి సీట్లు కేటాయిస్తారు.
జాతీయస్థాయి పరీక్షలు
జాతీయ స్థాయిలో ఐ.ఐ.టి., ఎన్.ఐ.టి., ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ స్పేస్ సైన్స్, బిట్స్ లాంటి సంస్థలు అత్యున్నత సాంకేతిక పరికరాలతో, ఉత్తమ నాణ్యతా ప్రమాణాలతో ఇంజినీరింగ్, మెడికల్, ఇతర డిగ్రీ, పీజీ కోర్సులను అందిస్తున్నాయి.
అఖిల భారత స్థాయిలో జరిగే ప్రవేశ పరీక్షల ద్వారా వీటిలో సీటు లభిస్తుంది.
జాతీయ స్థాయి పరీక్షలకు… సహజంగా డిసెంబరు- జనవరిలో ప్రకటనలు వస్తాయి. పరీక్షలు ఏప్రిల్, మే జూన్‌లో జరుగుతాయి.

రాష్ట్రస్థాయి పరీక్షలకు ప్రకటనలు జనవరి – ఫిబ్రవరి మధ్య వస్తాయి. పరీక్షలు మే, జూన్‌లలో ఉంటాయి. అడ్మిషన్లు జూన్, జులైల్లో మొదలవుతాయి.
ఎంసెట్
ఇంజినీరింగ్ కాలేజీల్లో చేరాలంటే ప్రవేశ పరీక్షలు రాయాల్సిందే. మంచి ర్యాంక్ తెచ్చుకుంటే కోరుకున్న కాలేజీలో సీటు వస్తుంది. రాష్ట్రంలో… కొన్ని డీమ్డ్ యూనివర్సిటీల్లో తప్ప ఇంజినీరింగ్ డిగ్రీ చేయాలంటే ఏకైక మార్గం – ఎంసెట్.
ఇంజినీరింగ్, అగ్రికల్చరల్ అండ్ మెడికల్ కామన్ ఎంట్రన్స్ టెస్ట్ – ఎంసెట్ పూర్తి రూపం. జె.ఎన్.టి.యు. ఎంసెట్‌ను నిర్వహిస్తుంది. ఈ పరీక్ష ద్వారా రాష్ట్రంలోని ప్రభుత్వ, ప్రైవేటు రంగాల్లోని ఇంజినీరింగ్, వ్యవసాయ, వైద్య కళాశాలల్లో చేరవచ్చు.
కోర్సులు:
1. బి.ఇ./ బి.టెక్.
2. బి.వి.ఎస్‌సి. అండ్ ఎ.హెచ్./ బి.ఎస్‌సి.(అగ్రి)/ బి.ఎస్‌సి.(హార్టికల్చర్)/ బి.ఎఫ్.ఎస్‌సి./ బి.టెక్. (ఎఫ్ఎస్.అండ్ టి)/ బి.ఎస్‌సి. (సి.ఎ.అండ్ బి.ఎం.)
3. ఎం.బి.బి.ఎస్/ బి.డి.ఎస్./ బి.ఎ.ఎం.ఎస్./ బి.హెచ్.ఎం.ఎస్/ బి.ఎన్.వై.ఎస్.
4. బి.ఫార్మా/ బి.టెక్(బయోటెక్నాలజీ), ఫార్మా-డి (డాక్టర్ ఆఫ్ ఫార్మసీ).
అర్హతలు
ఇంజినీరింగ్ కోర్సుల్లో చేరడానికి ఇంటర్‌లో కెమిస్ట్రీ, ఫిజిక్స్, మ్యాథ్స్ చదివి ఉండాలి. ఇతర కోర్సుల్లో చేరేందుకు బయాలజీ, ఫిజిక్స్, కెమిస్ట్రీ సబ్జెక్టులు చదివి ఉండాలి. పూర్తి వివరాలకు వెబ్‌సైట్… http://www.apeamcet.org/
ఎంసెట్ రాయకపోయినా
ఎంసెట్ రాయకపోయినా, సీటు సాధించలేకపోయినా ఇంజినీరింగ్ కలగానే మిగలాల్సిన పనిలేదు. నిజం చేసుకోవచ్చు. మరెన్నో మార్గాలు ఈ కోర్సు చేయడానికి ఉన్నాయి. అనుకోని కారణాల వల్ల ఎంతోమంది ఇంజినీరింగ్ చదవలేకపోతున్నారు. అంతమాత్రాన ఆ లక్ష్యం అక్కడితో ఆగిపోవాల్సిన అవసరంలేదు. ఇంజినీరింగ్‌తో సమానమైన డిగ్రీని అందించే సంస్థలు ఇంకా అనేకం ఉన్నాయి. వీటిలో ఇంజినీరింగ్ డిగ్రీ చదివిన విద్యార్థులకు రెగ్యులర్ ఇంజినీరింగ్ డిగ్రీతో సమానమైన గుర్తింపు ఉంది.
వీరు అన్ని రకాల పరీక్షలకు, ఉద్యోగాలకు దరఖాస్తు చేయవచ్చు.
దేశంలో ప్రస్తుతం అనేక‌ సంస్థలు రెగ్యులర్ ఇంజినీరింగ్ కోర్సులతో సమానమైన ప్రత్యామ్నాయ కోర్సులను నిర్వహిసున్నాయి. ఇవి బి.ఇ./ బి.టెక్, డిప్లొమా సర్టిఫికెట్‌లను ప్రదానం చేస్తున్నాయి. మెకానికిల్ రంగంలో భారతదేశం సాంకేతికంగా అభివృద్ధి చెందడానికి కావాల్సిన నిపుణులను తీర్చిదిద్దడానికి 1914లో భారత్‌లో మొట్టమొదట ఇన్‌స్టిట్యూషన్ ఆఫ్ మెకానికల్ ఇంజినీర్స్ (ఇండియా – ఐ.ఎం.ఇ.ఐ.) ఏర్పడింది. తరువాత 1920లో ఆవిర్భవించిన ఇన్‌స్టిట్యూషన్ ఆఫ్ ఇంజినీర్స్ (ఇండియా) వృత్తి నిపుణులను అందించడంలో ప్రముఖ సంస్థగా పేరు గాంచింది. ఈ సంస్థలు అందించే కోర్సుల్లో తమకు నచ్చిన వాటిని విద్యార్థులు ఎంపిక చేసుకోవచ్చు.
దరఖాస్తు విధానం
విద్యార్థులు తాము చేరదలుచుకున్న కోర్సుకు సంబంధించిన సంస్థలో మొదట తమ పేరు నమోదు చేసుకోవాలి. వీరిని స్టూడెంట్ మెంబర్‌గా పిలుస్తారు. తర్వాత ఆయా సంస్థలు నిర్వహించే పరీక్షలతోపాటు, ప్రాక్టికల్ పరీక్షల్లో కూడా అర్హత పొందితే గ్రాడ్యుయేట్ డిగ్రీ ఇస్తారు. డిగ్రీ అందుకున్న వారిని ‘కార్పొరేట్ మెంబర్’గా గుర్తిస్తారు.
పరీక్షల పద్ధతి
సాధారణంగా రెండు భాగాలుంటాయి. ఒక్కోభాగాన్ని సంస్థ నిర్దేశించిన సమయంలో పూర్తిచేయాలి.అభ్యర్థులు అన్ని పేపర్లలో కనీస, సగటు మార్కులు సాధిస్తే సంబంధిత సంస్థ నిబంధనలకు అనుగుణంగా ‘అసోసియేటెడ్’ హోదా లభిస్తుంది.
నిర్ణీత కాలంలో అన్ని పరీక్షల్లో పూర్తి అర్హత సాధిస్తే మెంబర్ ఆఫ్ ఇన్‌స్టిట్యూషన్ ఆఫ్ ఇంజినీర్స్ (ఎం.ఐ.ఇ.)గా గుర్తింపు పొందుతారు.
ఈ సంస్థల నిర్వాహకులు ఏవిధమైన స్టడీమెటీరియల్‌ను అందించరు. సబ్జెక్టులకు సంబంధించిన పుస్తకాలను సూచిస్తారు. కొన్ని సంస్థలు తమ ప్రధాన కార్యాలయంలో లైబ్రరీ సౌకర్యాన్ని కల్పిస్తున్నాయి. మెటీరియల్ సమస్యను దృష్టిలో పెట్టుకుని ఇన్‌స్టిట్యూషన్ ఆఫ్ ఇంజినీర్స్ (ఇండియా), ఇన్‌స్టిట్యూషన్ ఆఫ్ మెకానికల్ ఇంజినీర్స్ (ఇండియా), ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ కెమికల్ ఇంజినీర్స్, ఏరోనాటికల్ సొసైటీ ఆఫ్ ఇండియా మొదలైన సంస్థలు తమ విద్యార్థులకు స్వయంగా శిక్షణ తరగతులు నిర్వహిస్తున్నాయి.
జేఈఈ – మెయిన్, జేఈఈ అఢ్వాన్స్ డ్
భారతదేశం సాంకేతికంగా ఉన్నత స్థానానికి ఎదిగేందుకు నిపుణుల కొరత చాలా ఎక్కువగా ఉంది. మౌలిక వనరులు, ముడి పదార్థాలు పుష్కలంగా ఉన్నా సరైన పద్ధతిలో ఉపయోగించి దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థను, ప్రజల జీవన ప్రమాణాన్ని పెంచే మానవ వనరులే తక్కువగా ఉన్నాయి. దీనివల్ల నిర్ణీత అభివృద్ధి లక్ష్యాలను చేరుకోవాలంటే చాలా సమయం పడుతోంది. నిపుణులను తీర్చిదిద్దితే దేశ పురోగతి వేగంగా సాగుతుందనే సంకల్పంతో ఐ.ఐ.టి.(ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ)లకు అంకురార్పణ జరిగింది.
దేశంలో తొలిసారిగా 1950లో ఖరగ్‌పూర్‌లో మొట్టమొదటి ఐ.ఐ.టి.ని ఏర్పాటు చేశారు. తదనంతరం విద్యార్థుల సంఖ్యకు, అవసరాలకు తగినట్లు అనేక ఐ.ఐ.టి.లు వచ్చిచేరాయి. ప్రస్తుతం దేశవ్యాప్తంగా 15 ఐ.ఐ.టి.లు పనిచేస్తున్నాయి. అదనంగా బెనారస్ హిందూ యూనివర్సిటీని కూడా ఐ.ఐ.టి.గా మార్చడంతో ఈ సంఖ్య 16కి చేరింది.
పాతవి
1. ఐ.ఐ.టి ఖరగ్‌పూర్ (http://www.iitkgp.emet.in/)
2. మద్రాస్ (http://www.iitm.ac.in/)
3. ముంబయి (http://www.iitb.ac.in/)
4. కాన్పూర్ (http://www.iitk.ac.in/)
5. న్యూఢిల్లీ (http://www.iitd.ac.in/)
6. గౌహతి (http://www.iitg.ac.in/)
7. రూర్కీ. (http://www.iitr.ac.in/)
2008లో ఏర్పడినవి: 1) హైదరాబాద్; 2) రాజస్థాన్; 3) బీహార్; 4) ఒరిస్సా; 5) హిమాచల్‌ప్రదేశ్; 6) మధ్యప్రదేశ్ (ఇండోర్); 7) గుజరాత్ (గాంధీనగర్); 8) పంజాబ్ (రూప్‌నగర్). హిమాచల్‌ప్రదేశ్
ఇండోర్ సంస్థలు 2009 నుంచి ప్రవేశాలు ప్రారంభించాయి. మిగతా సంస్థలు 2008 నుంచే కార్యక్రమాలు కొనసాగిస్తున్నాయి.
ఐ.ఐ.టి. కోర్సులు: బి.ఇ., బి.టెక్., బి.ఆర్క్, బ్యాచ్‌లర్ ఆఫ్ డిజైన్.
సీట్లు: 5500 (ఐ.ఐ.టి.లకు చెందినవి 4000 ఉండగా, మిగతావి అనుబంధ సంస్థలకు చెందినవి).
అర్హతలు: ఇంటర్‌లో ఫిజిక్స్, కెమిస్ట్రీ, మ్యాథ్స్ సబ్జెక్టులతో కనీసం 60 శాతం మార్కులుండాలి.
జేఈఈ – మెయిన్, జేఈఈ అఢ్వాన్స్ డ్
ఐఐటీలు, ఎన్‌ఐటీలు, ఐఐఐటీలు, తదితర విద్యాసంస్థల్లో ఇంజినీరింగ్‌ కోర్సుల్లో ప్రవేశాల కోసం జేఈఈ మెయిన్‌, జేఈఈ అడ్వాన్స్‌డ్‌ పరీక్షలు నిర్వహిస్తారు. ఈ పరీక్షల ద్వారా ఆయా సంస్థల్లో సీట్లను భర్తీ చేస్తారు.
పరీక్ష విధానం
2013-14 విద్యా సంవత్సరం నుంచి జేఈఈ రెండు విభాగాలుగా జరుగుతోంది. అవి… జేఈఈ మెయిన్‌, జేఈఈ అడ్వాన్స్‌డ్‌. జేఈఈ మెయిన్‌లో అగ్రస్థానంలో నిలిచిన 1.5 లక్షల మంది అభ్యర్థులను జేఈఈ అడ్వాన్స్‌డ్‌ పరీక్షకు అనుమతిస్తారు. ఐఐటీలలో ప్రవేశానికి.. జేఈఈ అడ్వాన్స్‌డ్‌లో సంబంధిత కేటగిరీలో ర్యాంకుతోపాటు, అర్హత పరీక్షలో అగ్రశ్రేణిలో నిలిచిన 20 శాతం మంది అభ్యర్థుల్లో ఉంటేనే పరిగణనలోకి తీసుకుంటారు. ఈ 20 శాతం మందిని కూడా కేటగిరీల వారీగా తీసుకుంటారు. ఈ శాతం ఏటా మారవచ్చు, బోర్డులను బట్టి వేర్వేరుగా ఉండొచ్చు. ఎన్‌ఐటీలు, ఐఐఐటీలు, ఇతర సంస్థల్లో ప్రవేశాల కోసం గతంలో నిర్వహించే ఏఐఈఈఈని జేఈఈ మెయిన్‌గా భావించవచ్చు. అలాగే గతంలోని ఐఐటీ – జేఈఈ పరీక్షను జేఈఈ అడ్వాన్స్‌డ్‌గా అర్థం చేసుకోవచ్చు.
ఎన్‌ఐటీలలో ప్రవేశానికి బోర్డు మార్కులు, జేఈఈ మెయిన్‌ మార్కుల ఆధారంగా నిర్ధారించిన ఆలిండియా ర్యాంకులను పరిగణనలోకి తీసుకుంటారు. బోర్డు మార్కులకు 40 శాతం, జేఈఈ మెయిన్‌కు 60 శాతం వెయిటేజీ ఉంటుంది. కేంద్ర నిధులతో నిర్వహిస్తున్న సంస్థలు, రాష్ట్ర స్థాయి యూనివర్సిటీలకు అనుబంధంగా కొనసాగే కాలేజీలు కూడా జేఈఈ మెయిన్‌ ఆధారంగా ప్రవేశాలు నిర్వహించవచ్చు. రాష్ట్రాలు కోరితే, వారి నిబంధనల ప్రకారం వెయిటేజీ కేటాయించి, ప్రత్యేక మెరిట్‌ లిస్ట్‌ను తయారుచేస్తారు. ప్రస్తుతానికి గుజరాత్‌ ఒక్కటే ఇలాంటి మెరిట్‌ లిస్ట్‌ కోసం అభ్యర్థించింది. ఇంగ్లిష్‌, హిందీ భాషల్లో జేఈఈ మెయిన్‌ పరీక్షను నిర్వహిస్తారు. ఏదైనా రాష్ట్రం కోరితే సంబంధిత ప్రాంతీయ భాషలో కూడా ప్రశ్నపత్రం రూపొందిస్తారు. ఆయా రాష్ట్రాలు తమ పరిధిలోని యూనివర్సిటీలు, ఇంజినీరింగ్‌ కాలేజీల్లో ప్రవేశాలకు జేఈఈ మెయిన్‌ స్కోరును ప్రాతిపదికగా తీసుకుంటేనే ఇది వర్తిస్తుంది. జేఈఈ అడ్వాన్స్‌డ్‌ ప్రశ్నపత్రం ఇంగ్లిష్‌, హిందీలో మాత్రమే ఉంటుంది.
ఇంతవరకూ ఉన్న ఏఐఈఈఈ లాగా జేఈఈ-2013 మెయిన్స్‌ పరీక్ష ఉంది. అలాగే ఇంతవరకూ ఉన్న ఐఐటీ-జేఈఈలాగా జేఈఈ-2013 అడ్వాన్స్‌డ్‌ పరీక్ష ఉంది. కాకపోతే జేఈఈ మెయిన్స్‌ పరీక్ష, జేఈఈ అడ్వాన్స్‌డ్‌కు ముఖద్వారం (గేట్‌వే) అవుతుంది. ఏఐఈఈఈ, ఐఐటీ-జేఈఈలు ఎంతోకాలంగా విద్యార్థులు రాస్తున్న పరీక్షలే కాబట్టి ఇంక విద్యార్థులు తగిన జాగ్రత్త తీసుకుంటే ఐఐటీల్లో ప్రవేశం ఏమంత కష్టం కాదు. ప్రవేశపరీక్షలో జరగబోతున్న మార్పులు అర్హతా నిబంధనలకు సంబంధించిన సాంకేతికపరమైనవే కానీ సబ్జెక్టు పరమైనవి కాదు!
ఐఐటీల్లో ప్రవేశం పొందాలంటే…
1. ఇంటర్‌ లేదా సమానమైన బోర్డు పరీక్షలో ఆ సంవత్సరం ఉత్తీర్ణులైన టాప్‌ 20 పర్సంటైల్‌ విద్యార్థుల్లో ఉండాలి.
2. జేఈఈ మెయిన్స్‌లో ర్యాంకు సాధించాలి. అంతేకాకుండా మొదటి లక్షా యాబైవేలమందిలో ఒకడవ్వాలి.
3. జేఈఈ అడ్వాన్స్‌డ్‌ పరీక్షలో ర్యాంకు సాధించాలి.
తుది పరీక్ష అయిన అడ్వాన్స్‌డ్‌లో సాధించే ర్యాంకు ఆధారంగానే సీటును కేటాయిస్తారు. మొదటి రెండూ eligibility conditions గానే ఉంటాయి. అంటే జేఈఈ మెయిన్స్‌ ర్యాంకు, ఇంటర్‌ మార్కులకు ఐఐటీలో సీటు కేటాయించడంలో ప్రాధాన్యం ఉండదు.
అర్హతా నిబంధనల్లో తేడా
ఈ పరీక్షలన్నిటికీ చదివే సిలబస్‌ ఒకటే అయినా బహుముఖ వ్యూహం అవసరం. ఇక్కడ విద్యార్థులు గమనించదగ్గ విషయం ఏమిటంటే- ఎన్‌ఐటీలూ, ఐఐఐటీల్లో ప్రవేశం పొందడానికీ; ఐఐటీల్లో ప్రవేశం పొందడానికీ ఉన్న అర్హత నిబంధనల్లో వ్యత్యాసం! ఎన్‌ఐటీలూ, ఐఐఐటీల్లో ప్రవేశం పొందడానికి బోర్డు పరీక్షలో టాప్‌ 20 పర్సంటైల్‌ ఉండాల్సిన అవసరం లేదు. కానీ ఈ సంస్థల్లో సీటు కేటాయించడం కోసం ఇంటర్‌ మార్కులకు 40 శాతం వెయిటేజీ, జేఈఈ మెయిన్స్‌ పరీక్ష మార్కులకు 60 శాతం వెయిటేజీ ఉంటుంది. ఇంటర్‌ మార్కుల వెయిటేజీ నార్మలైజేషన్‌ జరిగిన తర్వాతే ఉంటుంది. ఐఐటీల్లో సీటు పొందడానికి ఇంటర్‌ మార్కులతో, జేఈఈ మెయిన్స్‌ ర్యాంకుతో ప్రత్యక్షంగా సంబంధం లేదు. కానీ జేఈఈ మెయిన్స్‌లో ఉత్తీర్ణులైనవారిలో మొదటి లక్షాయాబైవేలమందిలో, ఇంటర్లో ఉత్తీర్ణులైనవారిలో టాప్‌ 20 పర్సంటైల్‌లో ఉండాలి. ఇవీ అర్హతా నిబంధనలు. వీటిని అర్థం చేసుకుని తగిన ప్రిపరేషన్‌ వ్యూహం రూపొందించుకోవాలి.
సబ్జెక్టుపరంగా ప్రాధాన్యం
మెయిన్స్‌, అడ్వాన్స్‌డ్‌ పరీక్షల్లో గణిత, భౌతిక, రసాయన శాస్త్రాలకు సమ ప్రాధాన్యమే ఉంది. అయితే సబ్జెక్టుపరంగా ఆలోచిస్తే- భౌతికశాస్త్రంలోని ప్రశ్నలు మన రాష్ట్ర విద్యార్థులకు కఠినంగా ఉంటాయి. అందుకనే వీరు దీనిపై కాస్త ఎక్కువ శ్రద్ధ పెట్టడం మంచిది.
గణితం స్కోరింగ్‌ సబ్జెక్టని తెలిసిందే. మంచి ర్యాంకు సాధనకు ఈ సబ్జెక్టును నమ్ముకోవాల్సిందే. మూడో ప్రాధాన్యం రసాయనశాస్త్రానిది. ఎందుకంటే- మిగిలిన రెండు సబ్జెక్టుల్లో ఎక్కువగా కాల్‌క్యులేషన్‌ ఆధారిత ప్రశ్నలుంటే దీనిలో కంటెంట్‌ ఆధారిత ప్రశ్నలు ఎక్కువ. కాల్‌క్యులేషన్లలో పొరపాట్లు జరిగే అవకాశం అధికం. ఇక ఇంటర్‌ పరీక్షలో కూడా టాప్‌ 20 పర్సంటైల్‌లో ఉండాలి కాబట్టి ఈ మూడు సబ్జెక్టులతో పాటు లాంగ్వేజెస్‌లో కూడా మంచి మార్కులు తెచ్చుకోవాలి.
జేఈఈ మెయిన్‌లో రెండు పేపర్లు ఉంటాయి
పేపర్‌ 1: ఇది బీఈ / బీటెక్‌ కోర్సులకు సంబంధించింది. ఇందులో మేథ్స్‌, ఫిజిక్స్‌, కెమిస్ట్రీ నుంచి ఆబ్జెక్టివ్‌ మల్టిపుల్‌ చాయిస్‌ ప్రశ్నలు ఇస్తారు. అన్ని సబ్జెక్టులకు సమాన వెయిటేజీ ఉంటుంది. పరీక్ష వ్యవధి 3 గంటలు.
పేపర్‌ 2: ఇది ఆర్కిటెక్చర్‌ / ప్లానింగ్‌ కోర్సులకు సంబంధించిన పేపర్‌. ఇందులో మూడు విభాగాలు ఉంటాయి. అవి… మేథ్స్‌ టెస్ట్‌, ఆప్టిట్యూడ్‌ టెస్ట్‌, డ్రాయింట్‌ టెస్ట్‌. దీని వ్యవధి కూడా 3 గంటలు. ఈ. పరీక్షలో నాలుగు ఆప్షన్‌లతో కూడిన ఆబ్జెక్టివ్‌ టైప్‌ ప్రశ్నలు ఇస్తారు. వీటిలో సరైన సమాధానం ఒకటే ఉంటుంది. తప్పుగా గుర్తించిన ప్రతి సమాధానానికి 1/4 శాతం మార్కును తీసేస్తారు.
జేఈఈ మెయిన్‌ పరీక్షను మూడుసార్లు రాయవచ్చు. వీటిని ఏటా వరుసగా రాయాలి. గత ఏడాది ఏఐఈఈఈ రాసుంటే, ఒక ప్రయత్నం పూర్తయినట్టే.
జేఈఈ మెయిన్‌ను ఆన్‌లైన్‌ (కంప్యూటర్‌ ఆధారితం), ఆఫ్‌లైన్‌ (పేపర్‌, పెన్ను) పద్ధతుల్లో నిర్వహిస్తున్నారు.
మెయిన్‌ పరీక్షకు సంబంధించిన తాజా సమాచారాన్ని(www.jeemain-edu.in) లో ఎప్పటికప్పుడు అప్‌డేట్‌ చేస్తారు. ఇతర వివరాలు, సందేహాల నివృత్తికి (jeemain2013@gmail.com) కు మెయిల్‌ చేయవచ్చు. అడ్వాన్స్‌డ్‌ పరీక్ష సమాచారం (jee.iitd.ac.in) లో లభిస్తుంది. ఏవైనా సందేహాలుంటే (jeeadv@admin.iitd.ac.in) కు మెయిల్‌ చేయవచ్చు.
ట్రిపుల్ ఐటీలు
ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ (ఐటీ) మార్కెట్‌కు కావాల్సిన సుశిక్షితులైన మానవ వనరులను తీర్చిదిద్దడానికి ఏర్పడినవే ట్రిపుల్ ఐటీలు (ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్స్ ఆఫ్ ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ). 1998-2000 మధ్య కాలంలో వీటిని కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రారంభించింది. మొదటి ట్రిపుల్ ఐటీని హైదరాబాద్‌లోనే నెలకొల్పారు.
మొత్తం కేంద్రాలు: 1) ఐ.ఐ.ఐ.టి. హైదరాబాద్ 2) బెంగళూరు 3) ట్రిపుల్ ఐటీ అండ్ మేనేజ్‌మెంట్, గ్వాలియర్ 4) ఐ.ఐ.ఐ.టి. అండ్ ఎం. కేరళ. 5) పుణే 6) అలహాబాద్ 7) భువనేశ్వర్ 8) ఢిల్లీ 9) ఐ.ఐ.ఐ.టి. డిజైన్ అండ్ మేనేజ్‌మెంట్, కాంచీపురం 10) ఐ.ఐ.ఐ.టి డిజైన్ అండ్ మాన్యుఫాక్చరింగ్, జబల్‌పూర్. హైదరాబాద్, బెంగళూర్‌ల్లోని ట్రిపుల్ ఐటీలు, ప్రభుత్వ ప్రైవేటు భాగస్వామ్య పద్ధతిలో నడుస్తుంటే, మిగతావి మొత్తంగా ప్రభుత్వ ఆధీనంలో ఉన్నాయి. అందుకనే ఈ రెండు సంస్థలు 2004-05 సంవత్సరం నుంచి పూర్తిస్థాయి యూనివర్సిటీలుగా మారిపోయాయి. యు.జి.సి. సలహా ప్రకారం వాటి పేరును ‘ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్స్’ నుంచి ‘ఇంటర్నేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్స్’గా మార్చుకున్నాయి. వీటిలో చేరడానికి కూడా ఎ.ఐ.ఇ.ఇ.ఇ. రాయాల్సిందే. ట్రిపుల్ ఐటీల్లో ప్రవేశానికి నవంబర్, డిసెంబర్‌లలో ప్రకటనలు వెలువడతాయి. ఇవి కాకుండా రాష్ట్రంలో మరో మూడు ట్రిపుల్ ఐటీలు బాసర, నూజివీడు, ఇడుపులపాయల్లో ఉన్నాయి. వీటిలో ప్రవేశానికి పదో తరగతి సరిపోతుంది.
ఏరోనాటికల్ సోసైటీ ఆఫ్ ఇండియా
1948లో ఏర్పడిన ఈ సంస్థ అసోసియేట్ మెంబర్ షిప్ ఎగ్జామ్ ఇన్ ఏరోనాటికల్ సోసైటీ ఆఫ్ ఇండియా (ఎ.ఎం.ఎ.ఇ.ఎస్.ఐ)’ నిర్వహించి సర్టిఫికెట్ జారీ చేస్తోంది. ఇది బి.టెక్.(ఏరోనాటికల్ ఇంజినీరింగ్)తో సమానం. అర్హతలు: మ్యాథ్స్, ఫిజిక్స్, కెమిస్ట్రీ సబ్జెక్టులతో ఇంటర్‌లో కనీసం 50 శాతం మార్కులుండాలి. ప్రతి సంవత్సరం రెండుసార్లు అసోసియేట్ మెంబర్‌షిప్ పరీక్ష నిర్వహిస్తోంది. దీన్లో రెండు సెక్షన్లు (ఎ, బి) ఉంటాయి.
సెక్షన్-ఎ: మొత్తం 10 కంపల్సరీ పేపర్లు ఉంటాయి. అన్నీ తప్పనిసరిగా రాయాలి. సెక్షన్-బి: సెక్షన్-ఎ పాసైనవారు మాత్రమే ఈవిభాగానికి అర్హులు. పరీక్షలు ప్రతి సంవత్సరం జూన్, డిసెంబర్ నెలల్లో జరుగుతాయి. అన్ని పేపర్లలో అర్హత పొందిన వారిని ఎ.ఎం.ఎ.ఇ.ఎస్.ఐ.గా గుర్తిస్తుంది.
చిరునామా:
The Programme Director ‘AD’.
DRDL Complex, PO. Kanchanbagh,
Hyderabad-058
http://www.aesi-hyd.com/