రాజమండ్రి- ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్ర సాంస్కృతిక రాజధాని

రాజమండ్రిని ప్రాచుర్యం పొందిన ఆంధ్రప్రదేశ్ యొక్క సాంస్కృతిక రాజధాని అని అంటారు.చరిత్ర ప్రకారం,ఈ నగరం లోనే గొప్ప కవి నన్నయ తెలుగు లిపిని కనుగొన్నాడు. నన్నయ “ఆదికవి”, లేదా తెలుగు భాష యొక్క మొట్టమొదటి గొప్ప కవి అని గౌరవించబడ్డాడు. నన్నయ మరియు తెలుగు లిపి యొక్క జన్మ స్థలం రాజమండ్రి. రాజమండ్రికి పూర్వ నామము రాజమహేంద్రి. ఇక్కడ వేద సంస్కృతి మరియు విలువలకు కట్టుబడి ఉండుట వలన పురాతన ఆచారాలు ఇప్పటికీ పాటిస్తారు.అనేక అరుదైన కళల రూపాలు నగరంలో ఉన్నాయి. ఇది సీమాంధ్ర  లో అత్యధిక జనాభా కలిగిన  నగరం.  ఈ కార్పోరేషన్ ను ప్రభుత్వం అధికారికంగా “సంస్కృతి యొక్క గ్రాండ్ నగరం” గా నామకరణం చేసింది.రాజమండ్రిని రాజరాజ నరేంద్రుడు రాజధానిగా చేసుకొని పరిపాలన జరిపాడని చరిత్రకారులు చెబుతారు.   ఇది భారతదేశం లోని పురాతన నగరాలలో ఒకటి. రాజమహేంద్రి వేంగి చాళుక్య పరిపాలనలో చారిత్మక, సాంసృతిక ప్రాముఖ్యత సంపాదించుకొంది. మద్రాస్ ప్రెసిడెన్సీ యొక్క భాగంగా ఉంది. మరియు బ్రిటీష్ పాలనలో ,1823 సంవత్సరం లో రాజమండ్రి జిల్లాగా మార్చబడింది. స్వాతంత్ర్యం తర్వాత గోదావరి జిల్లా ప్రధాన కార్యాలయం ఇక్కడ ఏర్పడింది. ఇక్కడ కల గోదావరి నది రాష్ట్ర రాజధాని హైదరాబాద్ నుండి 400 కిలోమీటర్ల ఒడ్డున ఉంది. రాష్ట్రం యొక్క అధికారిక భాష తెలుగు ఇక్కడ పుట్టుట వల్ల ఈ ప్రాంతాన్ని ఆంధ్రప్రదేశ్ జన్మస్థలం అని అంటారు.   మొదట చాళుక్యులు నగరం యొక్క మూల స్థంబాలు గా ఉండేవారు. ఆ తర్వాత శ్రీ రాజరాజ నరేంద్రుడు దీనిని నిర్మించినట్లు భావిస్తున్నారు. ఈ నగరంను పురాతన కాలంలో రాజమహేంద్రి లేదా రాజమహేంద్రవరం అని పిలిచేవారు. రాజమండ్రి నుండి విజయవాడకు 1893 లో రైలు రోడ్డు వేయటం జరిగినది. అనేక ముఖ్యమైన విద్యా సంస్థలు అదే సమయంలో రాజమండ్రి లో ప్రారంభమైనాయి. రాజమండ్రి నగరం స్వాతంత్ర్య పోరాటంలోను, అనేక ఉద్యమాలలోను పాల్గొంది. రాజమండ్రికి చెందిన సుబ్బారావు ఇండియన్ న్యూస్ పేపర్, “హిందూ మతం” వ్యవస్థాపకులు ఆరుగురిలో ఒకరుగా ఉన్నారు.   నగరం కూడా సైన్స్ మరియు టెక్నాలజీ అభివృద్ధి కోసం పాటు పడుతోంది. ఆర్యభట్ట సైన్సు మ్యూజియం పేద మరియు అణగద్రొక్కబడిన వారి అభివృద్ధి లక్ష్యంతో ఉంది. రాజమండ్రి లో అనేక ఆలయాలు ఉన్నాయి. యాత్రికులు సంవత్సరం పొడుగునా వీటిని సందర్శిస్తారు. కోటిలింగాల ఆలయం మరియు శ్రీ బాల త్రిపుర సుందరి ఆలయం అటువంటి ఆలయాలకి ప్రధాన ఉదాహరణలు. గౌతమి ఘాట్, ఇస్కాన్ ఆలయం కూడా భక్తులు చూడవలసిన ముఖ్యమైన పుణ్యక్షేత్రాలు. రాజమండ్రి రాష్ట్ర సాంస్కృతిక రాజధాని,మరియు రైలు , రోడ్డు మార్గాల ద్వారా దేశం యొక్క మిగిలిన ప్రాంతాలకు అనుసంధానించబడింది.  

ఇస్కాన్ ఆలయం

ఇస్కాన్ ఆలయం రాజమండ్రి లో వినోద మరియు ఆరాధన ప్రదేశం. ఇది గౌతమి ఘాట్ దగ్గర ఉంది. రెండు ఎకరాల విస్తీర్ణంలో ఇస్కాన్ వారు ఈ ఆలయాన్ని నిర్మింపచేశారు. మొదటి అతి పెద్ద ఇస్కాన్ ఆలయం బెంగుళూర్ లోనిది. తర్వాత రెండో పెద్ద ఇస్కాన్ ఆలయం రాజమండ్రి లోనిది. కృష్ణ కాన్షియస్నెస్ కోసం ఇస్కాన్ లేదా ఇంటర్నేషనల్ సొసైటీ గోదావరి ఒడ్డున ఈ దేవాలయం నిర్మించింది. ఆలయం కూడా శ్రీ చైతన్య మరియు రామానంద రాయ గుర్తుగా రామానంద రాయ గుడియ మఠం అని పిలుస్తారు. చరిత్ర ప్రకారం, గ్రేట్ సెయింట్ శ్రీ క్రిషన్ చైతన్య మహా ప్రభు 500 సంవత్సరాల క్రితం కృష్ణుడు అవతారంగా భావించి పూజిస్తారు.

రాజమండ్రి విమానాశ్రయం నుండి చెన్నై, మధురై, విజయవాడ, బెంగుళూర్, హైదరాబాద్ నగరాలకు మాత్రమే విమానసర్వీస్ లు ఉన్నాయి. ఉష్ణోగ్రతలు భరించలేని స్థాయిలో ఉంటాయి. వాతావరణం ఎక్కువ వేడి మరియు తేమతో ఉంటుంది. ఉష్ణోగ్రతలు 34 డిగ్రీల నుండి 48 డిగ్రీల వరకు ఉంటాయి. వేసవి సమయంలో సగటు ఉష్ణోగ్రతలు అత్యదికంగా 51 డిగ్రీల సెల్సియస్ గా ఉంటుంది. డిసెంబర్ మరియు జనవరి నెలలు రాజమండ్రి సందర్శించడానికి అనువైన సమయం.

రాజమండ్రీ లో చూడవలసినవి 

పుష్కర ఘాట్ లో రోజు సాయంత్రం ఆరు గంటలకు హరతి ఇస్తారు. సూర్యాస్తమయం సమయం లో ఆ రంగులు, గొడవలు నీళ్లలో చూస్తూ, ఆ హరతులు చూస్తూ ఉంటే చాలా బాగుంటుంది.

కంబాలా చెరువు పార్క్. సాయంత్రం వాకింగ్ కి కానీ పిల్లలని ఆడిపించటానికి కానీ తీసుకెళ్తే చాలా బాగుంటుంది.

రాజమండ్రీ లో చాలా గుళ్ళు ఉన్నాయి. ముఖ్యంగా కోటి లింగాల శివాలయం, మార్కండేయుడి దేవాలయం, శారదాపీఠం చూడవలసినవి.

• 

• 

రాజమండ్రీ చుట్టుపక్కల ఉన్నవాటిలో రంపచోడవరం అడవి ప్రాంతం, జలపాతాలు చూడడానికి చాలా ఆహ్లాదకరంగా బాగుంటాయి.

సుమారు 50 km దూరం లో ర్యలి అనే ఊరు ఉంటుంది. అక్కడ శివాలయం, వ్వైష్ణవలయం ఎదురుఎదురుగా ఉంటే. ఇది చాలా ప్రత్యేకమైన స్థలం. ఇక్కడ విష్ణువు మోహిని అవతారంలో లో వెలసినప్పుడు శివుడు మోహినీ దేవి తాండవం చేసిన స్థలం అని ఖ్యాతి.